Επανάσταση μέσα από τον κινηματογράφο με απλοϊκό τρόπο

epanastasi-mesa-apo-ton-kinimatografo-me-aploiko-tropo

Ο βρετανός κύριος Ράτκλιφ πιστεύει ακράδαντα στα ιδεώδη του κομμουνισμού. Όπως άλλωστε και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς του: η συμπαθέστατη νοικοκυρά σύζυγός του, ο κουνιάδος του και τα δύο του παιδιά. Βρισκόμαστε εν έτει 1968, και για την οικογένεια Ράτκλιφ η προσφορά στον μπαμπά μιας θέσης καθηγητή σε μια χώρα σαν την Ανατολική Γερμανία μόνο ενθουσιασμό μπορούσε να προκαλέσει.


Έτσι, σύσσωμη η οικογένεια εγκαταλείπει τη χώρα των Μαρκς και Σπένσερ για τη χώρα των Μαρξ και Λένιν. Τα πράγματα όμως δεν εξελίσσονται όπως περιμένουν, εξ ου και «Η επανάσταση της κυρίας Ράτκλιφ» (ήδη στα θερινά), μια κωμωδία του Μπίλι Ελτινγκαμ που βασίζεται σε πραγματικά περιστατικά. Θυμίζει δε αμυδρά το «Goοdbye, Lenin» αλλά και τις «Ζωές των άλλων», σε πολύ πιο ανάλαφρο βέβαια στυλ.

Η οικογένεια θα προσγειωθεί απότομα: αυτά που λένε, διαβάζουν ή ακούνε (λ.χ. η δυτική μουσική) λογοκρίνονται, το σπίτι τους παρακολουθείται με κοριούς, ο τρόπος διδασκαλίας του κ. Ράτκλιφ δυσαρεστεί, ενώ ακόμα και η μικρή και ιδεαλίστρια κορούλα του επιστρατεύεται από τη Στάζι με αποστολή να... καρφώνει όσα ακούει στο σπίτι και στο σχολείο. Υποτίθεται, όπως της έχουν πει, πως έτσι συντελεί στην καταπολέμηση του φασισμού.

Γρήγορα η οικογένεια θα μετανιώσει που με τόσο ενθουσιασμό έσπευσε να κάψει θριαμβευτικά τα αγγλικά διαβατήριά της. Και πρώτη απ' όλους θα σηκώσει μπαϊράκι η κυρία Ράτκλιφ (Κάθριν Τέιτ), που με φρίκη συνειδητοποιεί πως άπαξ και μπήκες στην Ανατολική Γερμανία δεν βγαίνεις που να χτυπιέσαι («Δεν ήξερα πως δεν μπορείς να φύγεις» λέει με αφέλεια κάποια στιγμή, σαν να μην είχε ιδέα για τις «παραδόσεις» στις χώρες του ανατολικού μπλοκ...). Οργισμένη, καταφέρνει να φυγαδεύσει από τα σύνορα έναν νεαρό που είναι έτοιμος να δώσει τέλος στη ζωή του, απηυδισμένος από την καταπιεστική φιγούρα του αξιωματούχου πατέρα του που αρνείται να αποδεχθεί την «καλλιτεχνική φύση» του γιου του. Υστερα από αυτό, η νοικοκυρά κ. Ράτκλιφ θα κάνει τη δική της επανάσταση (ενάντια στην επανάσταση).

Γυρισμένη ανάλαφρα και με χιούμορ, η ταινία βλέπεται ευχάριστα, αν και κάποιοι ίσως ενοχληθούν θεωρώντας την έμμεση αντικομμουνιστική προπαγάνδα: αυτό βέβαια είναι σχετικό. Ουκ ολίγοι (και στη χώρα μας) ρομαντικοί, ιδεαλιστές ή αγωνιστές (στα όρια της αυτοθυσίας) προσγειώθηκαν ανώμαλα με τις πρακτικές των κατά τόπους στενόμυαλων και δογματικών κομματικών. Αυτό επ' ουδενί δεν αναιρεί τις δικές τους καλές προθέσεις, που στην ταινία γίνονται κάτι παραπάνω από εμφανείς -όπως άλλωστε και των απλών πολιτών, των ανθρώπων της διπλανής πόρτας στην ταλανισμένη Ανατολική Γερμανία...