Η κατάληψη των Βερσαλλιών, ένα κομμάτι σύγχρονου πολιτισμού

i-katalipsi-ton-versallion-ena-kommati-synchronou-politismou

Τι κι αν ο Ζαν-Ζακ Αγιαγκόν, πρώην υπουργός Πολιτισμού και νυν διευθυντής του Μουσείου των Βερσαλλιών, επιμένει πως τα ανάκτορα έχουν ανάγκη από τη σύγχρονη τέχνη προκειμένου να παραμείνουν ένα «ζωντανό» κομμάτι του σύγχρονου πολιτισμού και να μην μπουν στη φορμόλη; Η απόφασή του να θρονιάσει τον Τζεφ Κουνς καταμεσής της πάλαι ποτέ βασιλικής κατοικίας μόνο αρνητικά σχόλια έχει προκαλέσει μέχρι σήμερα στο Παρίσι.


Ακόμα κι αν ξεχάσει κανείς πως πριν από τον Κουνς στις Βερσαλλίες είχε προσκληθεί ο σχεδιαστής μόδας Καρλ Λάγκερφελντ, είναι δύσκολο να μην αντιδράσει στην απόφαση του πρώην υπουργού όχι απλώς να προσκαλέσει έναν από τους πλέον αμφισβητούμενους καλλιτέχνες αλλά και να δώσει το σκανδαλώδες ποσό των 1,9 εκατομμυρίων ευρώ για μια έκθεση 17 έργων που επιπλέον δεν περιλαμβάνει καμία ειδική παραγγελία.

Η κατάσταση χειροτέρεψε όταν ανακοινώθηκε πως βασικός χορηγός της έκθεσης είναι ο μεγαλοσυλλέκτης και στενός φίλος του πρώην υπουργού, Φρανσουά Πινό, ο οποίος έπειτα από την αποτυχημένη προσπάθεια να στήσει τη συλλογή του σε γαλλικό έδαφος βρήκε καταφύγιο στο Παλάτσο Γκράσι της Βενετίας, αναθέτοντας μάλιστα αρχικά τη διεύθυνσή του στον ίδιο τον κύριο Αγιαγκόν!

Τον Τζεφ Κουνς τον γνωρίζουμε καλά στη χώρα μας τόσο μέσα από τη συλλογή του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ όσο και από το γάμο του με την Τσιτσιολίνα. Νοσταλγός της γουορχολικής αισθητικής και βασικός εκπρόσωπος μιας νεο-ποπ τέχνης ευρείας αποδοχής, που μετατρέπει αντικείμενα-σύμβολα του σύγχρονου (αμερικανικού) καταναλωτισμού σε έργα τέχνης με αλληγορικό περιεχόμενο, ο 53χρονος σήμερα Κουνς συγκαταλέγεται στους πιο ακριβοπληρωμένους καλλιτέχνες. Ο αριθμός των παραγγελιών που δέχεται έχει μάλιστα αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, σε τέτοιο βαθμό που τον... ανάγκασε να στήσει μια ολόκληρη επιχείρηση παραγωγής τέχνης στο Μανχάταν, απασχολώντας καθημερινά 95 τεχνίτες και καλλιτέχνες!

Ακόμα κι αν είναι γεγονός ότι ο Κουνς δεν χρειάζεται μια έκθεση στις Βερσαλλίες για να αυξήσει την απίστευτα υψηλή τιμή των έργων του στην αγορά, το γεγονός ότι τα γνωστότερα από αυτά εκτίθενται σε ένα από τα πλέον πολυσύχναστα μνημεία του κόσμου με 5,5 εκατομμύρια επισκέπτες το χρόνο τού δίνει ακόμη μεγαλύτερη ώθηση.

Σε όσους αποτολμήσουν παρ' όλα αυτά να έχουν την εμπειρία της παράδοξης αυτής συγκατοίκησης του κιτς του Κουνς με το χλιδάτο κιτς των Βερσαλλιών (ο Λοράν Λε Μπον, ένας από τους επιμελητές της έκθεσης, ορκίζεται πως μέσα στα διαμερίσματα του βασιλιά του Ηλιου το μπαρόκ του Κουνς φαντάζει υπερ-κλασικό), θα εφιστούσαμε την προσοχή σε ένα ενδιαφέρον, πλην όμως όχι πάντα ορατό, «παιχνίδι»: κάθε έργο ανοίγει (συχνά με χιούμορ και λεπτή ειρωνεία) ένα «διάλογο» με την ιστορία του χώρου μέσα στον οποίο έχει στηθεί. Π.χ. το πανάκριβο «Split Rocker», ένα υπερφυσικό παιδικό παχνίδι, μισό δεινόσαυρος και μισό αλογάκι, που ανήκει στη συλλογή Πινό: Φτιαγμένο από 100.000 λουλούδια (αγαπημένο σύμβολο της ομορφιάς και της φθοράς στο έργο του Κουνς), το έργο έχει εγκατασταθεί στον κήπο της Orangerie.

Και σα να μην έφταναν όλα αυτά, «φόρο τιμής» στον αμερικανό σταρ αποτίει μέχρι τις 26 Οκτωβρίου και το Μουσείο Μετροπόλιταν της Νέας Υόρκης, εκθέτοντας έργα του στο roof garden του...