Μετά την ταινία «Βρομιά και σοφία» που σκηνοθέτησε και την οποία είδαμε στο φεστιβάλ του Βερολίνου, η Μαντόνα επέστρεψε, τη φορά αυτή στο φεστιβάλ των Κανών, με ένα ντοκιμαντέρ, «Είμαι γιατί είμαστε» («Ι Am Because We Are») που σκηνοθέτησε ο Νέθαν Ρίσμαν και στο οποίο η αμερικανίδα σταρ είναι παραγωγός. Συγκλονιστικό στις εικόνες του ντοκιμαντέρ γύρω από το ένα εκατομμύριο παιδιά της Μαλάουι, που έμειναν ορφανά εξαιτίας του AIDS. Με αφορμή την προβολή της ταινίας της στις Κάνες, η Μαντόνα μας μίλησε, για το μήνυμα που θέλει να στείλει με αυτή την ταινία.
Τι θέλατε να κάνετε πηγαίνοντας στην Αφρική;
Ήθελα να καλυτερέψω τη ζωή των παιδιών της Μαλάουι λέγοντας την ιστορία τους. Και το πέτυχα, μαθαίνοντας κι εγώ πολλά. Επισκεφτήκαμε πολλά χωριά και το καθένα είχε τα δικά του προβλήματα.
Η ταινία είχε τον αντίκτυπο που περιμένατε;
Είχαμε εξαιρετικές αντιδράσεις. Η Fortissimo, η εταιρεία με την οποία γυρίσαμε την ταινία, μας βοηθά τώρα να βρούμε διανομείς σ' όλο τον κόσμο.
Εσείς τι θα κάνατε για τον κόσμο αν είχατε μόνο τέσσερα λεπτά;
Αν είχα μόνο τέσσερα λεπτά, θα τα περνούσα με τα παιδιά μου!
Η ταινία προφανώς εξηγεί το λόγο που υιοθετήσατε ένα παιδί από κει, τον Ντέιβιντ. Γιατί όμως υπήρχε τόση αντιπαράθεση στην υιοθεσία;
Είχαμε να αντιμετωπίσουμε τη γραφειοκρατία γιατί ήταν η πρώτη υιοθεσία παιδιού που έγινε στη Μαλάουι. Πιστεύω πως κάναμε την αρχή και ελπίζω πως τώρα θα μπορέσουν να ακολουθήσουν κι άλλες. Ηταν οδυνηρά αυτά τα προβλήματα, αλλά ας πούμε πως ήταν οι πόνοι της γέννας. Δεν διαμαρτύρομαι.
Δείχνετε μερικές πολύ συγκινητικές και τραγικές στιγμές με μητέρες και παιδιά. Πώς τα καταφέρατε;
Αυτό οφείλεται περισσότερο στο σκηνοθέτη. Είναι ειδικός στο να συμπονεί τους ανθρώπους και να τους πείθει για την ειλικρίνειά του. Πέρασε μεγάλα διαστήματα με τους ανθρώπους αυτούς και τον εμπιστεύτηκαν.
Το ότι είστε διάσημη σας βοήθησε καθόλου εκεί;
Όχι, καθόλου, δεν με ήξεραν μέχρι που εμφανίστηκαν οι παπαράτσι!
Ως καλλιτέχνις τι μάθατε από την Αφρική;
Πως οι άνθρωποι είναι ίδιοι παντού. Εκεί ζουν κάτω από σκληρές, απάνθρωπες συχνά καταστάσεις... Η Αφρική με βοήθησε να καταλάβω το μεγάλο παράδοξο, ότι έχουμε να μάθουμε τόσα πολλά από τους ανθρώπους του Τρίτου κόσμου που έχουν τόσα λίγα και όμως εκτιμούν τόσο πολύ τη ζωή.
Πως είναι να είσαι τη μια μέρα στο ξενοδοχείο «Κάρλτον» και την άλλη στη Μαλάουι;
Όπως όταν πήγα στην Ινδία για διακοπές και τη μία μέρα ήμουν σ' ένα πολυτελές ξενοδοχείο και την άλλη στους δρόμους της Βομβάης, ανάμεσα στους ζητιάνους. Είναι σημαντικό να βλέπεις τις πιο ακραίες πλευρές της ζωής. Δεν με συγκινούν τα ωραία πράγματα και οι ανέσεις όσο με συγκινεί το πρόσωπο ενός παιδιού που έχει χάσει τους γονείς του.
Ήταν σοκαριστική η σκηνή του «καθαρισμού» μετά το θάνατο από AIDS, όπου, με το μάγο του χωριού «διώχνεται» η αρρώστια. Πώς αντιμετώπισες μια τέτοια παράδοση, που τελικά εμποδίζει οποιαδήποτε θεραπεία;
Η πρώτη μου αντίδραση ήταν να οργιστώ. Αλλά αν κοιτάξεις και στον ονομαζόμενο πολιτισμένο κόσμο, συμβαίνουν συχνά πολύ παράξενα πράγματα. Ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης σε τέτοια περίπτωση είναι να προσφέρουμε ιατρική περίθαλψη και εκπαίδευση. Δεν μπορείς να πας στο «γιατρό» του χωριού και να τον εμποδίσεις. Μόνο να προσφέρεις την αναγκαία παιδεία.
Θα γυρίσετε κι άλλα φιλμ; Εμπνευστήκατε μήπως από τον Αλ Γκορ;
Μου αρέσουν τα ντοκιμαντέρ και θα ήθελα να γυρίσω και άλλα, ειδικά για τα παιδιά. Και να βοηθήσω να συνειδητοποιήσει ο κόσμος του τι συμβαίνει σε άλλες ηπείρους. Αλλά θα συνεχίσω και να σκηνοθετώ ταινίες μυθοπλασίας. Η ταινία του Αλ Γκορ ήταν, όντως,7 έμπνευση για μένα.
Περιμένατε κάποια πολιτική υποστήριξη από άλλες αφρικανικές χώρες;
Δεν μπορείς να στηρίζεσαι σε κυβερνήσεις. Υπάρχει τόση γραφειοκρατία που συνήθως δεν γίνεται τίποτε. Γι' αυτό καλύτερα να στηρίζεσαι στους απλούς πολίτες.