Waltz with Bashir (2008). Βαλς με τον Μπασίρ

waltz-with-bashir


  • Σκηνοθεσία: Ari Folman
  • Ηθοποιοί: Ron Ben-Yishai, Ronny Dayag, Ari Folman, Dror Harazi, Yehezkel Lazarov, Mickey Leon, Ori Sivan, Zahava Solomon
  • Είδος: Animation, Δράμα
  • Διάρκεια: 90 λεπτά
  • Παραγωγή: Bridgit Folman Film Gang, Les Films d'Ici, Razor Film Produktion GmbH
  • Έτος κυκλοφορίας: 2008


Ένας παλιός φίλος του σκηνοθέτη Ari Folman τον βρίσκει ένα βράδυ σ’ ένα μπαρ και του διηγείται ένα επαναλαμβανόμενο όνειρο κατά τ’ οποίο 26 σκυλιά τον κυνηγούν. Τ’ όνειρο έχει τις ρίζες του στον πόλεμο του Λιβάνου το ’80, μια εποχή για την οποία ο σκηνοθέτης δεν θυμάται τίποτα, όπως ανακαλύπτει έκπληκτος. Από εκείνη τη στιγμή ξεκινάει ένα ταξίδι στο παρελθόν του, αναζητώντας παλιούς συντρόφους του από το στρατό, με σκοπό να ανακαλύψει την αλήθεια για τη δράση του στον πόλεμο.


Με αφορμή τ’ όνειρο του φίλου του, ο Ari Folman θα ξεκινήσει ένα ταξίδι αντίστροφο από εκείνο των άλλων. Ενώ οι υπόλοιποι έχουν ξεχάσει ή προσπαθούν να ξεχάσουν, αυτός θα τολμήσει να κυνηγήσει την αλήθεια και να θυμηθεί αυτό που το μυαλό του θεώρησε πολύ τραυματικό για να υπάρχει στη συνειδητή του μνήμη. Βυθίζεται έτσι αργά και σταδιακά στο υποσυνείδητο το δικό του μα και άλλων και αποπειράται να διαχωρίσει τα όνειρα και τις ψευδαισθήσεις από την πραγματικότητα. 


Θα μπορούσε κάποιος να τον χαρακτηρίσει ως έναν φροϋδικό κινηματογραφιστή έτσι ψυχαναλυτικά που προσεγγίζει την ιστορία του και καταπιάνεται με θέματα όπως η διεργασία του ονείρου, το Οιδιπόδειο σύμπλεγμα, τη δυναμική φύση της μνήμης και τους μηχανισμούς άμυνας του Εγώ. Το αποτέλεσμα πέρα από ακριβές, περιλαμβάνει εικόνες που ακόμα και ο Freud θα ήθελε να έχει ως πίνακες στο γραφείο του.


Η ταινία χωρίζεται σε δύο μέρη. Το πρώτο μέρος είναι και το πιο πρωτότυπο και γοητευτικό, πιο μυσταγωγικό θα έλεγε κανείς. Είναι πιο σουρεαλιστικό, μυστήριο, πιο σκοτεινό και πυρετώδες καθώς μοιάζει με όνειρο που γίνεται εφιάλτης. Είναι το κομμάτι στο οποίο ο σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής βρίσκεται στην αρχή του νήματος, ψάχνοντας μια δόση αλήθειας.


Το δεύτερο μέρος είναι πιο ρεαλιστικό, καθώς τα όνειρα και οι ψευδαισθήσεις δίνουν τη θέση τους στην ανάμνηση των γεγονότων, στα ντοκουμέντα και τις μαρτυρίες προσώπων που είχαν εμπλακεί στον πόλεμο. Η ταινία αποδύεται τον μυσταγωγικό της μανδύα και αποκτά τη χροιά ενός δραματοποιημένου, animated ντοκιμαντέρ. Το ονειρικό και εξωπραγματικό ύφος που έκανε το πρώτο μισό να ξεχωρίζει, διαδέχεται η ανόθευτη από ασυνείδητες διεργασίες αποτύπωση της σκληρής και κατά τόπους ωμής πραγματικότητας, και αυτό που κερδίζει είναι η ώριμη κριτική και ο πολιτικός προβληματισμός.


Η αλήθεια είναι πως αυτή η αλλαγή στο ύφος της ταινίας μάλλον είναι εις βάρος της, αλλά εν τέλει τη δεχόμαστε καθώς δεν είναι παρά η φυσική κατάληξη της πορείας του ήρωα που λειτουργεί ως ένα απτό και δριμύ κατηγορώ για τις πράξεις και τη στάση του κράτους του απέναντι στα γεγονότα του Λιβάνου.


Στα θετικά της ταινίας είναι το πολύ καλό μοντάζ με τα συνεχή flashback του ήρωα και η εξαιρετική μουσική της που συμβάλλει στη δημιουργία αριστουργηματικών σκηνών όπως αυτή του Βαλς.


Συνολικά, μια πολύ δυνατή και ιδιαίτερη ταινία που έχει αποσπάσει διθυραμβικές κριτικές, υποψηφιότητα για Χρυσό Φοίνικα και για Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης και κέρδισε την Χρυσή Σφαίρα στην αντίστοιχη κατηγορία.


Μελαγχολική, έντονη, εικαστικά μαγευτική, νοσηρά όμορφη, πολιτικοποιημένη, σοκαριστική, θαρραλέα στην ανάλυσή της, είναι μια ταινία που σε σαγηνεύει και συνεχίζει να μονοπωλεί τις σκέψεις σου ακόμα και όταν έχουν περάσει οι τίτλοι του τέλους.


Δείτε παρακάτω το trailer της ταινίας Waltz with Bashir (2008).