«Ζούσα στα προάστια, στη Βόρεια Καρολίνα. Εκεί έπρεπε να έχεις αυτοκίνητο για να μετακινείσαι. Οπότε, μόλις έβγαλα δίπλωμα, πήρα το αυτοκίνητο και στην πρώτη στροφή τράκαρα σε ένα ταχυδρομικό κουτί. Από τότε δεν ξαναοδήγησα στη ζωή μου. Τώρα όταν γυρνάω στο πατρικό μου και βγαίνω έξω, παίρνω τηλέφωνο τον πατέρα μου, ογδόντα πέντε χρονώ άνθρωπο. Του λέω "μπαμπά, έλα να με πάρεις"». Αφού λοιπόν δεν οδηγούσα έπρεπε να μένω σπίτι. Και έγραφα. Πέρασα όλη την εφηβεία μου στο σπίτι. Τα παιδιά της ηλικίας μου βόλταραν με το αυτοκίνητο, ακούγοντας ροκ εν ρολ. Ετσι τη μισώ αυτή τη μουσική. Δεν έχω περισσότερη φαντασία από οποιονδήποτε άλλον, απλά αναγκάστηκα να χρησιμοποιήσω όση διέθετα».
Μικρόσωμος και χαμογελαστός ο David Sedaris μοιάζει να βγήκε από κωμωδία του Γούντι Αλεν. Κινείται νευρικά, γελάει δυνατά με τα αστεία που λέει και δείχνει παλιές καρτ ποστάλ που αγόρασε από το Μοναστηράκι. Ο συγγραφέας βρίσκεται στην Αθήνα για να παρουσιάσει τα εξωφρενικά, παράξενα και σαρκαστικά αυτοβιογραφικά διηγήματά του, σήμερα στις 8.30 μ.μ. στην Ελληνοαμερικανική Ενωση.
Κατάγομαι από ένα χωριό κοντά στη Σπάρτη», μας λέει. «Πήγα και το είδα, ένας σωρός από ερείπια, βράχοι και φίδια. Και να σκεφτείς ότι ο πατέρας μου έλεγε ότι αν συμβεί τίποτε, έχουμε περιουσία κάτω στο χωριό. Ωραία περιουσία».
Οι ιστορίες σας είναι αληθινές;
Σίγουρα υπερβάλλω. Αλλά, όταν γράφω ότι έκανα οτοστόπ μαζί με μια κοπέλα σε αναπηρική πολυθρόνα, όντως το έκανα. Μπορεί να επινόησα διαλόγους, αλλά η ουσία της ιστορίας είναι αληθινή. Το πρωί πήγα εδώ, στο Ζάππειο, στον ζωολογικό κήπο. Είδα στο κλουβί μια κατσίκα, μια κότα και μια γάτα. Πολύ σουρεαλιστικό. Σε ένα άλλο κλουβί ήταν τρεις κατσίκες και ένα μεγάλο άσπρο κουνέλι γεμάτο λάσπη. Ξαφνικά το κουνέλι σηκώθηκε και κουτούλησε μία από τις κατσίκες. Κανείς άλλος δεν το είδε. Οποτε παίζει ρόλο ο τρόπος που βλέπεις τα πράγματα. Αν μπει εδώ μέσα μια γυναίκα με γυμνά στήθη θα μου πεις, "έι, μια μισόγυμνη γκόμενα". Και θα σου απαντήσω "ποια; αυτή με τον λεκέ στο παντελόνι;". Καταλαβαίνεις, η δική μου ματιά βλέπει πάντα το πιο εξωφρενικό.
Γιατί γράφετε μόνο διηγήματα;
Τα βασικά μου χρήματα προέρχονται από τις περιοδείες που κάνω ως συγγραφέας δύο φορές τον χρόνο στις ΗΠΑ. Εκεί διαβάζω το έργο μου σε θέατρα που χωράνε μέχρι και τέσσερις χιλιάδες άτομα, κάθε νύχτα. Οπότε χρειάζομαι μικρές ιστορίες, για να μη μιλάω πάνω από είκοσι λεπτά. Στο τελευταίο μου βιβλίο έχω μια ιστορία ενενήντα σελίδων για το πώς έκοψα το κάπνισμα. Είναι η μεγαλύτερη που έχω γράψει ποτέ. Δυστυχώς, έχω υπογράψει συμβόλαιο για ένα μυθιστόρημα και τώρα πρέπει να πάω σε καμμά σχολή για να μάθω να γράφω.
Νιώθετε Αμερικανός στη Ευρώπη;
Μου θυμίζει πόσο Αμερικανός είμαι. Βλέπω τις Κυριακές τα μαγαζιά κλειστά και τους ρωτάω: "Δεν χρειάζεστε λεφτά;". "Εχουμε αρκετά", μου απαντάνε. Εντελώς τρελό, τέτοια φράση δεν υπάρχει στη Αμερική. Οπως βλέπω και τις απεργίες. Απεργούν οι οδηγοί λεωφορείων στη Γαλλία, επειδή θέλουν αξιοπρεπείς μισθούς. Για έναν Αμερικανό είναι ακατανόητο. Θα έλεγε "ας πήγαιναν στο κολέγιο να γίνουν γιατροί". Κι όσο το σκέφτομαι, αν έκανα εγώ απεργία, κανείς δεν θα νοιαζόταν. Τι να έλεγαν; "Ω Θεέ μου, ο David Sedaris δεν γράφει πια για τη ζωή του".
Γιατί πήγατε στη Γαλλία;
Το αγόρι μου, ο Χιου, είχε ένα εξοχικό στη Νορμανδία. Πήγαμε για διακοπές, ήθελα να μάθω και γαλλικά και μείναμε εκεί. Είχα μένει αρκετά στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τώρα, όποτε μου σπάνε τα νεύρα οι Γάλλοι, παίρνω το τρένο για το Λονδίνο. Εκεί έχουν χιούμορ και μιλάνε και αγγλικά. Ζω μια βαρετή ζωή σε ένα εξοχικό με τον σύντροφό μου. Αλλά θέλω πια την ησυχία μου.
Ανατραφήκατε σε μια συντηρητική κοινότητα;
Δεν ξέρω για την Αμερική. Αλλά στη Βόρεια Καρολίνα, που είναι Νότος γεμάτος βλάχους, οι Ελληνες είναι συντηρητικοί. Το πρώτο που μου είπε η γυναίκα του παπά, όταν γύρισα σπίτι δύο χρόνια πριν, ήταν: "Πώς τολμάς και ζεις στη Γαλλία, τη χώρα που δεν μας υπερασπίζει στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας;". Φταίνε όμως και οι Αμερικανοί, που συνεχώς μας ρωτούσαν αν είμαστε κομμουνιστές. Ή έλεγαν "η Ελλάδα δεν είναι περιοχή της Ρωσίας;".
Γιατί είστε τόσο σαρκαστικός με τη μεσαία τάξη στις ΗΠΑ;
Είναι οι μόνοι που νιώθουν ντροπή για τη θέση τους. Οι φτωχοί δεν έχουν λεφτά και οι πλούσιοι έχουν πολλά. Οι μεσοαστοί τη μια παριστάνουν τους ράπερ και την άλλη μιμούνται τους μεγαλοαστούς. Εχουν ένα δίλημμα: να προσποιηθούν ότι είναι πλούσιοι ή φτωχοί; Στο Πανεπιστήμιο, λευκά παιδιά από τα προάστια λέγανε ότι έρχονται από τα γκέτο. Φυσικό είναι. Αμα είσαι μεσοαστός, κανείς δεν νοιάζεται για τη ζωή σου, είναι τόσο βαρετή. Κι εγώ πάντα ήθελα να είμαι κάποιος άλλος, κοσμοπολίτης, διεθνής σταρ. Αλλά είμαι ο ίδιος μπουρζουάς βλάκας που ήμουν πάντα.
Και ποια η γνώμη σας για τις αμερικανικές εκλογές;
Όποιος και να βγει, θα είναι καλύτερος από τον Μπους. Ακόμα και ο ΜακΚέιν. Ο Μπους έκανε τη χώρα να φοβάται. "Θα σας επιτεθούν οι τρομοκράτες", έλεγε, "οι ομοφυλόφιλοι θα μένουν δίπλα στα σπίτια σας". Στηρίχθηκε στον φόβο και η τεχνική του ήταν αποτελεσματική. Κατάφερε να διχάσει τον λαό. Και απογοήτευσε τους πάντες. Γι' αυτό ο επόμενος, που ελπίζω να είναι ο Ομπάμα, θα πρέπει να ενώσει ξανά τους πολίτες.
Τα βιβλία του David Sedaris, «Μια σχεδόν φυσιολογική οικογένεια», «Εγκω μιλήσει καλά κάποια μέρα» και «Γυμνός», κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Μελάνι. *
