Νικολά Σαρκοζί στη Γαλλία, Ανγκελα Μέρκελ στη Γερμανία και πλέον Γκόρντον Μπράουν στη Βρετανία. Αν σε αυτούς προστεθούν και ο Χοσέ Λουίς Ροντρίγκεθ Θαπατέρο στην Ισπανία και ο Ρομάνο Πρόντι στην Ιταλία, δεν έχει απομείνει πια κανένας από τους ηγέτες των μεγαλύτερων ευρωπαϊκών χωρών που πρωταγωνίστησαν στην προ τετραετίας τραγωδία του αμερικανικού πολέμου για την κατάκτηση του Ιράκ. Νέοι ηγέτες τούς έχουν αντικαταστήσει, με μοναδική περίπτωση «πολιτικής αναπαλαίωσης» τον Ρομάνο Πρόντι. Σημαντικότερες, όμως, είναι οι αποχωρήσεις του Γερμανού καγκελάριου Γκέρχαρντ Σρέντερ και του Γάλλου προέδρου Ζακ Σιράκ, οι οποίοι αποτελούσαν τους πυλώνες της Κεντροαριστεράς ο πρώτος και της Δεξιάς ο δεύτερος υποτυπώδους χειραφέτησης της πολιτικής της Ευρώπης από τις ΗΠΑ, σε ορισμένα τουλάχιστον θέματα. Οι διάδοχοί τους είναι σαφώς εντονότερα ατλαντιστές.
Από την άλλη πλευρά, η αποχώρηση του Τόνι Μπλερ από την πρωθυπουργία της Βρετανίας σηματοδοτεί πιθανότατα την εξάλειψη, σε αυτό το επίπεδο, της γραμμής ακραίας υποταγής του Λονδίνου στην πολιτική της Ουάσινγκτον. Χωρίς να καλλιεργεί κανείς αυταπάτες -δεδομένου ότι η βρετανική πολιτική δύσκολα αλλάζει- οφείλει να επισημάνει πως ο νέος ηγέτης των Εργατικών επιχειρεί να μεταδώσει με πολλούς τρόπους το μήνυμα πως πρόθεσή του είναι η αποστασιοποίηση από τη γραμμή του Μπλερ σε πολλούς τομείς. Το σύνθημα του Μπλερ «Νέοι Εργατικοί», για παράδειγμα, ήταν πλήρως εξαφανισμένο από το συνέδριο του Εργατικού Κόμματος στο Μάντσεστερ, όπου την περασμένη Κυριακή ο Γκόρντον Μπράουν ανέλαβε την ηγεσία του κόμματος. Επιπλέον, η κάπως αριστερότερα του Μπράουν ευρισκόμενη πολιτικά Χάριετ Χάρμαν ανεδείχθη «νούμερο δύο» του κόμματος, επικρατώντας επί του θεωρούμενου ως φαβορί Αλαν Τζόνσον, ο οποίος εθεωρείτο εκπρόσωπος της σύνθεσης του «μπλερισμού» και του «μπραουνισμού».
«Γενικά, ο Μπράουν εμφανίστηκε να θέλει να αναπέμψει ύμνους προς τις παραδοσιακές αξίες των Εργατικών, για να ικανοποιήσει την αριστερή πτέρυγα», σημείωνε χαρακτηριστικά η ισπανική «Ελ Παϊς». Ο Μπράουν επέμεινε και στη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων, θέση που ικανοποιεί την «μπλερική» πτέρυγα των Εργατικών. Οσο για τις θέσεις του περί ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, ο Μπράουν θεωρείται σαφώς ψυχρότερος προς αυτήν από όσο ο Μπλερ. Είναι χαρακτηριστικό πως η ΕΕ δεν αναφέρθηκε στο συνέδριο ανάληψης της ηγεσίας των Εργατικών.
Το ουσιώδες είναι ότι η τριπλέτα Μέρκελ, Σαρκοζί και Μπράουν είναι πολύ πιο αμερικανόφιλη από την αντίστοιχη Σρέντερ, Σιράκ και Μπλερ. Ενωμένη στον ατλαντισμό της, αυτή η «τριανδρία» θα οδηγήσει την ΕΕ σαφώς πιο κοντά στις ΗΠΑ. Ο διχασμός του αμερικανόφιλου Μπλερ και του «αντιαμερικανικού» διδύμου Σρέντερ - Σιράκ πιθανότατα θα αργήσει πολύ να επανεμφανιστεί.
Το νέο ηγεμονικό τρίο δεν διακρίνεται επίσης καθόλου για τους οραματισμούς του περί Ευρώπης. Οχι μόνο ενταφίασε το Ευρωσύνταγμα στην τελευταία σύνοδο κορυφής της ΕΕ (όπου ο Μπλερ ενεργούσε ως εκπρόσωπος του Μπράουν), αλλά και προχώρησε σε μια μάλλον κυνική ικανοποίηση όλων των αιτημάτων του καθενός από τους τρεις τους: η Μέρκελ πήρε μια συμφωνία που επεδίωκε, ώστε να μη φανεί ως ναυάγιο η προεδρία της, ο Μπράουν πήρε εξαιρέσεις της Αγγλίας από τα πάντα, ο Σαρκοζί πήρε κάτι διατυπώσεις που θα του επιτρέψουν να μην ικανοποιήσει την απαίτηση του γαλλικού λαού για δημοψήφισμα.
Παντελής αδιαφορία ως προς το τι σημαίνουν όλα αυτά για το μέλλον της ΕΕ. Η νέα αντίληψη συμπληρώθηκε με παραχωρήσεις στους δύο άλλους «μικρομέγαλους», την Πολωνία και την Ισπανία, προκειμένου να σφυρηλατηθούν και η γαλλοϊσπανική και η βρετανοπολωνική συμμαχία. Η νέα κατάσταση δεν προοιωνίζεται τίποτα καλό για τις μικρές χώρες σαν την Ελλάδα, η οποία πρέπει να αναμένει μείωση του ειδικού βάρους της στους ευρωπαϊκούς θεσμούς -άρα με πολύ μεγαλύτερη φειδώ θα πρέπει να εκχωρεί στην ΕΕ τομείς εθνικής κυριαρχίας.
Απώλεια για τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Ο Μπους έχασε το «σκυλάκι» του
Μαντάρα τα έκανε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζ.Μπους στην προσπάθειά του να αποσείσει τις κατηγορίες του βρετανικού Τύπου ότι ο Τόνι Μπλερ ήταν το «σκυλάκι» του: «Κατά κάποιον τρόπο η σχέση μας είχε εκληφθεί ως μια σχέση, στην οποία ο Μπους έλεγε στον Μπλερ πήδα κι εκείνος απαντούσε πόσο ψηλά;. Δεν είναι έτσι. Είναι μια σχέση, στην οποία πηδάμε και οι δύο μαζί», δήλωσε ο Μπους προκαλώντας παγκόσμιο καγχασμό.
