Τι φοβάται πάντα ένας... καθώς πρέπει φασίστας; Τη «βάρβαρη» βρωμιά των μεταναστών. Στη μαύρη κωμωδία του Γάλλου θεατρικού συγγραφέα Ρεμί ντε Βος με τίτλο «Alpenstock» (Θέατρο Χώρα, Αμοργού 20, Κυψέλη) η μανία ενός ζευγαριού, συντηρητικών πολιτικών πεποιθήσεων, για την οικιακή καθαριότητα συνδέεται σχεδόν γκροτέσκα με την εθνική καθαρότητα.
Η ιστορία διαδραματίζεται κάπου στις Αλπεις, στο σπίτι του νεαρού υπαλλήλου Φριτς και της υποταγμένης συζύγου του, Γκρέτα. Το μοντέλο του τέλειου ζευγαριού και ο αποστειρωμένος οικογενειακός τους βίος θα διαταραχθούν από την εισβολή του μετανάστη Γιόσιπ. Το οικιακό περιβάλλον δεν θ' αργήσει να μετατραπεί σε πεδίο μάχης, όπως είναι, άλλωστε, στην πραγματικότητα για τους μετανάστες ο δήθεν δημοκρατικός μας παράδεισος.
Ο Ρεμί ντε Βος (το έργο του «Andre Le Magnifique» βραβεύτηκε το 1997 με το βραβείο «Molιere» καλύτερου συγγραφέα και καλύτερης κωμωδίας της χρονιάς) ήρθε στην Αθήνα και μας μίλησε για τον αλλόκοτο κόσμο του «Alpenstock».
Τι σημαίνει «Alpenstock»; Γιατί δώσατε αυτό τον τίτλο στο έργο;
Το "Alpenstock" είναι ένα μακρύ μπαστούνι με μεταλλική μύτη το οποίο χρησιμοποιούν οι ορειβάτες. Σε βοηθά μεν να περπατήσεις στο βουνό αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως φονικό όπλο. Μου αρέσει αυτή η γερμανική λέξη, η διφορούμενη σημασία που προσδίδει στο θεατρικό έργο.
Η ιστορία του είναι εντελώς φανταστική;
Ναι, όπως και το μέρος στις Αλπεις που διαδραματίζεται. Δεν έχω επισκεφθεί ποτέ την Αυστρία αλλά είμαι σίγουρος ότι οι άνθρωποι δεν διαφέρουν από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους. Η ιστορία μοιάζει με νυχτερινό εφιάλτη, με την προβολή των φαντασιώσεών μας για τους ξένους, τους άλλους. Ο ξένος που εισβάλλει στο σπίτι του ζευγαριού κατάγεται από τη Βαλκανοκαρπαθοτρανσυλβανία, μια περιοχή εντελώς ανύπαρκτη.
Η μανία του ζευγαριού για την οικιακή καθαριότητα έχει ψυχολογικές και πολιτικές προεκτάσεις...
Αυτό το στοιχείο δεν ήταν προσχεδιασμένο. Αναπτύχθηκε ενστικτωδώς στη διάρκεια συγγραφής. Η εμμονή του συζύγου με την καθαριότητα και την τάξη είναι αρρωστημένη. Το ζευγάρι κάνει επίσης κακό σεξ επειδή θεωρεί τη σεξουαλική πράξη βρώμικη. Ο Φριτς είναι δογματικός και άκαμπτος. Η γυναίκα του έχει κουραστεί από τη συμπεριφορά του. Γι' αυτό όταν συναντά τον Καρπαθοβαλκανοτρανσυλβανό μετανάστη κατανοεί ότι εκτός από το μηχανικό, ανούσιο σεξ του δογματικού συζύγου υπάρχουν και τα ωραία λόγια, μα προπάντων, τα συναισθήματα. Ο Σίγκμουντ Φρόιντ έχει πει ότι οι γυναίκες ξεκινούν να κάνουν έρωτα με τα αυτιά, με το να ακούν κάποιες τρυφερές λέξεις. Ο μετανάστης Γιόσιπ λέει στη γυναίκα λέξεις, που ακούει πρώτη φορά. Γι' αυτό και δεν αντιστέκεται και κάνει έρωτα μαζί του.
Οι ακραία συντηρητικοί άνθρωποι είναι και άθλιοι εραστές λέτε;
Το ελπίζω. Υπάρχει, όμως, ευρύτερη σχέση της πολιτικής με το σεξ. Οι δυτικοί λευκοί άντρες φοβούνται ότι οι μετανάστες, κυρίως οι Αφρικανοί και οι Αραβες, είναι καλύτεροι εραστές από αυτούς. Θεωρώ ότι ο πρώτος ενστικτώδης και ασυνείδητος φόβος τους είναι ο σεξουαλικός και όχι ο οικονομικός ή οποιοσδήποτε άλλος. Εξάλλου οι μετανάστες δεν νομίζω ότι βλάπτουν την ελληνική ή τη γαλλική οικονομία αλλά τις ωφελούν.
Γιατί επιλέξατε το θεατρικό σας να μοιάζει με κόμικς;
Είναι ο τρόπος που βλέπω τα πράγματα. Προτιμώ να κάνω τους ανθρώπους να γελούν. Ο κόσμος μας άλλωστε είναι ταυτόχρονα κωμικός και σκληρός. Αλλά μπορούμε ακόμα να γελάμε με την τραγικότητά του. Το χιούμορ είναι πάντοτε αποτελεσματικό και επικίνδυνο. Δεν είναι τυχαίο που οι δικτάτορες αντιδρούν βίαια στην τέχνη που κάνει τους ανθρώπους να γελούν. Θεωρούν το χιούμορ επικίνδυνο επειδή δεν μπορούν να το ελέγξουν.
Το πρόβλημα της μετανάστευσης στη Γαλλία παραμένει σύνθετο;
Ναι. Οι Γάλλοι έχουν αρκετά παλιά σχέση με τους μετανάστες, που προέρχονται κυρίως από τις πρώην αποικίες τους, αλλά δεν είναι ακόμα έτοιμοι να τους αποδεχτούν. Οι μετανάστες αλλά και οι Γάλλοι αφρικανικής ή άλλης καταγωγής αποκλείονται ακόμη και σήμερα από τα νάιτ-κλαμπ ή δυσκολέυονται να νοικιάσουν σπίτι.
Ο Σαρκοζί περιέπλεξε την κατάσταση;
Στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας προσπάθησε να προσελκύσει τους ακροδεξιούς ψηφοφόρους, εκμεταλλευόμενος την πτώση του Λεπέν, μιλώντας διαρκώς για ασφάλεια και το πρόβλημα της μετανάστευσης. Εάν δεν προσέλκυε τους ακροδεξιούς, μπορεί και να μην είχε κερδίσει τις εκλογές.
Ποια θέματα σας γοητεύουν γενικότερα;
Οι σχέσεις ανδρών και γυναικών, οι προκαταλήψεις και οι συγκρούσεις τους στη νέα εποχή.
Το «Alpenstock» ανεβαίνει σε σκηνοθεσία της Μεξικάνας Εστέρ Αντρέ Γκονζάλες. Παίζουν οι ηθοποιοί: Αγγελική Δημητρακοπούλου, Νέστωρ Κοψιδάς και Δημήτρης Λιόλιος. Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Παρασκευή και Σάββατο στις 12.00 (μεταμεσονύχτιες).
