Οι μεγαλοστομίες των μεταρρυθμίσεων και οι κούφιες υποσχέσεις

oi-megalostomies-ton-metarrythmiseon-kai-oi-koufies-yposcheseis

Οι πολιτικοί αρχηγοί των δύο μεγαλύτερων (μέχρι αποδείξεως του εναντίου) κομμάτων διασταύρωσαν για πρώτη φορά μετά το καλοκαίρι τα ξίφη τους στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης στα μέσα του περασμένου μήνα. Ο Κώστας Καραμανλής εμφανίστηκε στο βήμα της Helexpo στις 6 Σεπτεμβρίου για να ακολουθήσει μερικές ημέρες αργότερα ο Γιώργος Παπανδρέου. Με την οικονομική παγκόσμια κρίση να έχει ήδη γιγαντωθεί, αλλά και με τα εσωτερικά προβλήματα να είναι δεδομένα σε πολλούς τομείς, έχει ενδιαφέρον να δούμε (έστω και λίγο ετεροχρονισμένα) πως τοποθετήθηκαν οι δύο πολιτικοί αρχηγοί μπροστά στους εκπροσώπους των παραγωγικών δυνάμεων.

Συνεχίζοντας τη χρήση της εφαρμογής Wordle, όπως αυτή παρουσιάστηκε πριν από λίγο καιρό από τις σελίδες του nylon, μας δίνεται η ευκαιρία να παρατηρήσουμε τον τρόπο που επέλεξαν οι δύο αρχηγοί να επικοινωνήσουν με τους Έλληνες ψηφοφόρους.

Ο Κώστας Καραμανλής έφτασε στη Θεσσαλονίκη σε περίοδο βαθιάς εσωστρέφειας της παράταξης του, με τα φημολογούμενα σκάνδαλα να κλονίζουν το κύρος του και τους πολίτες να αναζητούν (ακόμα) μία διέξοδο από τα οικονομικά προβλήματα. Η «διεθνής» «κρίση» αποτέλεσε εξέχον επιχείρημα για την άσχημη οικονομική κατάσταση της Ελλάδας και ο πρωθυπουργός τόνισε την ανάγκη «μεταρρυθμίσεων» για το καλό της «χώρας». Η ομιλία δεν είχε ιδιαίτερες εκπλήξεις και ο Κ. Καραμανλής τονίζοντας αρκετές φορές τις λέξεις «στρατηγική», «σχέδιο» και «πρόγραμμα», επιχείρησε να τονώσει το προφίλ του ηγέτη που ξέρει καλύτερα να διαχειρίζεται τις κρίσεις.

Μιλώντας συχνά σε πρώτο ενικό (κι ας μην είναι εμφανές μέσω του wordle) ο πρωθυπουργός έκανε αναφορές στον τρόπο με τον οποίο επιτεύχθηκε «ανάπτυξη» ως τώρα αλλά και στις μελλοντικές του ενέργειες για περαιτέρω πρόοδο. Χρησιμοποιώντας επανειλημμένα τη λέξη «προχωρούμε» προσπάθησε να δώσει την αίσθηση της συνέχειας του κυβερνητικού έργου και να αναδείξει την «αποφασιστικότητα» του, ελπίζοντας πως θα τονώσει την αυτοπεποίθηση της παράταξης και των υποστηρικτών του. Μιλώντας σε χρόνο αόριστο και ενεστώτα, ο πρωθυπουργός έκανε έναν απολογισμό της θητείας του, όμως πολλοί από τους πολιτικούς του αντιπάλους θα προτιμούσαν την απολογία του. Χωρίς να κάνει καμία αναφορά στα σκάνδαλα που συνεχώς παρατείνονται, επέλεξε να μείνει οχυρωμένος πίσω από τις έννοιες των «μεταρρυθμίσεων» και της «ανάπτυξης»

Στην απεικόνιση της ομιλίας του Γιώργου Παπανδρέου κυριαρχεί η αγαπημένη λέξη όλων των όπου γης πολιτικών: «θα». Κάθε ομιλία υποψήφιου πρωθυπουργού που σέβεται τον εαυτό της οφείλει να έχει υποσχέσεις και δεσμεύσεις. Μπορεί ο Κ. Καραμανλής να επέλεξε τον αόριστο για να τονίσει τα θετικά πεπραγμένα του και τον ενεστώτα για να επισημάνει τη συνέχεια του έργού του. Όμως για τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης ο μελλοντικός χρόνος είναι μονόδρομος, καθώς μόνο έτσι μπορεί να εξηγήσει τι σκοπεύει να κάνει σε περίπτωση νίκης.

Το ενδιαφέρον της ομιλίας είναι πως για πρώτη φορά ο Γ. Παπανδρέου αποφεύγει να κάνει ευθεία αναφορά στον Κ. Καραμανλή. Κατά τη διάρκεια της 18σέλιδης ομιλίας του δεν αναφέρει ποτέ το όνομα του πρωθυπουργού, αλλά δεν παραλείπει τις συχνές αναφορές στα αρνητικά της «κυβέρνησης» που «φταίει» σε μεγάλο βαθμό για την εσωτερική «κρίση». Όπως και στην ομιλία του Κ. Καραμανλή η λέξη «Ελλάδα» είναι από τις κυρίαρχες, ενώ οι λίγες αναφορές στο ΠΑ.ΣΟ.Κ. επιχειρούν να τονίσουν και εδώ την ανάγκη για μία κυβέρνηση όλων των Ελλήνων (σε αντιστοιχία με τη φράση του Κ. Καραμανλή στις περασμένες εκλογές).

Ο πρόεδρος του ΠΑ.ΣΟ.Κ., ίσως επηρεασμένος και από τη δυναμική του ‘φαινομένου’ Obama στις Η.Π.Α., ακολουθεί αντίστοιχη συλλογιστική πορεία στην ομιλία του με εκείνη του υποψήφιου Αμερικανού προέδρου. Είναι εμφανές από το Wordle πως κυριαρχούν τα ρήματα «θέλουμε» και «μπορούμε» (για να συμπληρώσει εδώ η φωνή του Obama τη λέξη αλλαγή. Ή μήπως ήταν η φωνή του Α. Παπανδρέου;) Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης θέτει με την ομιλία του τον «πολίτη» στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και κατανοεί πως για άλλη μια φορά τα προβλήματα της καθημερινότητας είναι αυτά που μπορούν να ανατρέψουν μία κυβέρνηση.

Η αντιστοιχία με την αμερικανική επικοινωνιακή πολιτική βρίσκει άλλο ένα κοινό σημείο στο κλείσιμο της ομιλίας του αρχηγού του ΠΑ.ΣΟ.Κ.. Ένα από τα βασικά συνθήματα της καμπάνια του Obama ήταν το «yes, we can» ή αλλιώς στην πιο ελληνική του εκδοχή είναι αυτό που χρησιμοποίησε ο Γ. Παπανδρέου τελειώνοντας την ομιλία του: «Μαζί, μπορούμε».

Οι δύο πολιτικοί αρχηγοί όσο πλησιάζουμε προς τις Ευρωεκλογές (ή σε άλλες πιο σύντομες εκλογικές αναμετρήσεις) θα αντιπαρατίθενται ακόμα πιο έντονα. Όμως οι ομιλίες στις παραγωγικές δυνάμεις της χώρας στα πλαίσια της ΔΕΘ αποτελούν κατεξοχήν σημείο αναφοράς τόσο για τους ψηφοφόρους όσο και για τους ίδιους τους πολιτικούς. Η συνέχεια της επικοινωνιακής στρατηγικής των δύο αρχηγών θα ‘παιχτεί’ σύντομα στις οθόνες μας.