Ιστορία 52 (2008), και άλλες προτάσεις ταινιών

Ιστορία 52 (2008), και άλλες προτάσεις ταινιών

Η ταινία του πρωτοεμφανιζόμενου Αλέξη Αλεξίου «Ιστορία 52», ένα εγκεφαλικό θρίλερ που σηματοδοτεί την άφιξη ενός σημαντικού σκηνοθετικού ταλέντου, κερδίζει τις εντυπώσεις αυτή την εβδομάδα. Πέρα από τις νέες κυκλοφορίες, εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει και το αφιέρωμα στον σπουδαίο δανό σκηνοθέτη Καρλ Ντράγιερ –έναν από τους μεγαλύτερους δημιουργούς στην ιστορία του σινεμά, με αφορμή τη συμπλήρωση 40 χρόνων από τον θάνατό του–, που περιλαμβάνει από τις πιο γνωστές ταινίες του μέχρι τις μικρού του μήκους. 

Ιστορία 52

Το σινεμά του φανταστικού, όπως άλλωστε και κάθε άλλου είδους πέρα από αυτό της ομφαλοσκόπησης και εσχάτως της φαρσοκωμωδίας– όχι απλά δεν έχει παράδοση ή παρελθόν στην κινηματογραφία της χώρας μας, αλλά μέχρι πολύ πρόσφατα έμοιαζε να μην έχει καν παρόν. Η «Ιστορία 52» του Αλέξη Αλεξίου μοιάζει αποφασισμένη να υπερασπιστεί τη χαμένη τιμή μιας κινηματογραφικής παράδοσης που μετρά στην ιστορία του παγκόσμιου σινεμά ουκ ολίγα αριστουργήματα. Αφετηρία και κατάληξη και ξεκίνημα ξανά η γνωριμία του Ιάσονα, ενός μοναχικού αρχιτέκτονα που υποφέρει από έντονους πονοκεφάλους, με την Πηνελόπη, μια όμορφη γυναίκα που σύντομα θα μετακομίσει στο σπίτι του. Η ζωή τους εξελίσσεται όπως όλων των ζευγαριών, μέχρι που μια μέρα εκείνη κι όλα τα ίχνη της στο σπίτι θα εξαφανιστούν. Ο Ιάσονας θα την αναζητήσει μέσα σε μια δίνη πονοκεφάλων, για να βρεθεί ξαφνικά στην αρχή της ιστορίας του, με την Πηνελόπη να χτυπά την πόρτα του καλεσμένη για φαγητό. 


Η ιστορία θα επαναληφθεί και ο Ιάσονας θα προσπαθήσει να ελέγξει την έκβασή της, όμως ακόμη κι αν όλα φαίνονται ίδια η αδιόρατη αίσθηση πως αυτό που ζει δεν είναι το τώρα ή η πραγματικότητα δεν εγκαταλείπει το μυαλό του κάνοντάς τον δικαίως να ανησυχεί για τα χειρότερα. Ο Αλεξίου κινηματογραφεί την εσωτερικού χώρου ιστορία του με τη σιγουριά και το ταλέντο ενός αληθινού γνώστη των κανόνων του ψυχολογικού θρίλερ κι ενός σκηνοθέτη που έχει απόλυτο έλεγχο στα μέσα του. Η «Ιστορία 52» αντλεί την ενέργειά της από τον ίδιο της τον εαυτό και χρησιμοποιεί τα θεωρητικά ελαττώματα ενός ελλειπτικού σεναρίου για να χτίσει μια ακαταμάχητη αίσθηση αγωνίας και ενδιαφέροντος. Το αποτέλεσμα είναι ένα απροκάλυπτα εγκεφαλικό φιλμ, που απαιτεί από τον θεατή του να αφεθεί στην υπνωτική γοητεία του, και μαζί ένα από τα καλύτερα φιλμ πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη που είδαμε εδώ και πάρα πολλά, μα πάρα πολλά χρόνια στην Ελλάδα.

  • Σκηνοθεσία: Αλέξης Αλεξίου. 
  • Πρωταγωνιστούν: Γιώργος Κακανάκης, Σεραφίτα Γρηγοριάδου, Δάφνη Λαμπρόγιαννη, Αργύρης Θανάσουλας, Γιασεμή Κηλαηδόνη. 
  • Χώρα: Ελλάδα. Διάρκεια: 98΄

Οι παραχαράκτες

Παίρνοντας σαν αφορμή την αληθινή ιστορία της προσπάθειας των ναζί στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου να παραχαράξουν αρχικά τη λίρα και στη συνέχεια το δολάριο προκειμένου να χρηματοδοτήσουν τους εξοπλισμούς τους αλλά και να τινάξουν την οικονομία των συμμαχικών δυνάμεων στον αέρα, ο Στέφαν Ρουζοβίτσκι πλάθει μια ιστορία που ασχολείται όχι με την ιστορική αλήθεια αλλά με μερικές πιο ιδιαίτερες και προσωπικές ιστορίες. Τοποθετώντας στη θέση του πρωταγωνιστή έναν ρωσικής καταγωγής εβραίο παραχαράκτη, το φιλμ θα αφήσει στην άκρη τις γνώριμες εικόνες της προσπάθειας επιβίωσης σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης για να επικεντρωθεί σε μια σειρά από ακανθώδη ηθικά διλήμματα. Κατά πόσο η επιβίωση και η αποφυγή των βασανισμών της εξαθλίωσης και του φόβου του θανάτου δικαιολογούν τη συνεισφορά των πρωταγωνιστών σε μια προσπάθεια που χρηματοδοτεί απευθείας το ίδιο το κακό; Πώς σωπαίνει το ηθικό καθήκον και πού αρχίζει το ένστικτο της επιβίωσης να παίρνει το πάνω χέρι; Οι παραχαράκτες της ιστορίας κοιμούνται σε μαλακά κρεβάτια, φορούν καθαρά ρούχα, έχουν καθημερινά φαγητό, όμως βοηθώντας τους ναζί βοηθούν στην πραγματικότητα εκείνους που βασάνιζαν τους ίδιους και που εξακολουθούν να βασανίζουν κι άλλους σαν αυτούς. Ο Ρουζοβίτσκι χρησιμοποιεί αυτά ακριβώς τα διλήμματα για να δώσει στην ιστορία ένα επίπεδο πιο ουσιαστικό πέρα από την αφήγηση της ούτως ή άλλως ενδιαφέρουσας ιστορίας και έχει την εξυπνάδα να τοποθετήσει στη θέση του ήρωα έναν άνθρωπο που η θέση του δεν είναι ποτέ απόλυτα ξεκάθαρη. Ο πρωταγωνιστής του δεν είναι σε καμιά περίπτωση ήρωας, αλλά ένας άνθρωπος που οι συνθήκες τον φέρνουν αντιμέτωπο με πράγματα που δεν είχε ποτέ κληθεί να διαχειριστεί και γι’ αυτό η διαδρομή του και μαζί η δική μας εμπειρία από το γοητευτικό αυτό φιλμ δεν είναι ποτέ προβλέψιμη ή προφανής.

  • Σκηνοθεσία: Στέφαν Ρουζοβίτσκι. 
  • Πρωταγωνιστούν: Καρλ Μάρκοβιτς, Όγκουστ Ντίελ, Ντέιβιντ Στρίσοου, Μάρτιν Μπράμπαχ, Όγκουστ Ζίρνερ. 
  • Χώρα: Γερμανία, Αυστρία. Διάρκεια: 98΄

Χόρτον

Βασισμένο σε ένα εξαιρετικά δημοφιλές παιδικό βιβλίο του Τεντ Γκέισελ που υπέγραφε με το ψευδώνυμο Δρ. Σους, γραμμένο το 1945, το «Horton Hears a Who!» αφηγείται την ιστορία ενός χαριτωμένου ελέφαντα που ξαφνικά ακούει μια κραυγή και ανακαλύπτει πως προέρχεται από κάποιον τόσο μικρό που ζει πάνω σε ένα κόκκο σκόνης. Στην πραγματικότητα πάνω στον εν λόγω κόκκο βρίσκεται μια ολόκληρη πόλη που κατοικείται από τους Who, και ο δήμαρχός της κατορθώνει να ακούσει τη φωνή του Χόρτον και να επικοινωνήσει μαζί του. Έτσι, ο μικρός ελέφαντας θα αναλάβει να τοποθετήσει τον κόκκο της σκόνης σε ασφαλές μέρος, έχοντας να αντιμετωπίσει τη δυσπιστία των άλλων ζώων του δάσους και ειδικά ενός θηλυκού καγκουρό. Αυτή η χαριτωμένη ιστορία μεταμορφώνεται από τους animators της Βlue Sky, του τμήματος κινουμένων σχεδίων της Fox που στο παρελθόν μας έχουν δώσει ταινίες σαν την «Εποχή των παγετώνων», σε μια απολαυστική περιπέτεια γεμάτη αξιομνημόνευτους χαρακτήρες και στιγμές οπτικής ιδιοφυΐας. Από την αθωότητα μέχρι τα anime και από τις επιρροές του Τεξ Άβερι έως τον γοητευτικό σουρεαλισμό του Δρ. Σους, όλα χωράνε σε μια ταινία κινουμένων σχεδίων που είναι επιτέλους ευφυής, αστεία και διασκεδαστική. 

  • Σκηνοθεσία: Τζίμι Χέιγουορντ, Στιβ Μαρτίνο. 
  • Με τις φωνές των: Τζιμ Κάρεϊ, Στιβ Καρέλ, Σεθ Ρόγκεν, Κάρολ Μπερνέτ, Ντέιν Κουκ. 
  • Χώρα: ΗΠΑ. Διάρκεια: 88΄

Ο αδελφός μου είναι μοναχοπαίδι

Καλοφτιαγμένη αλλά πλαδαρή, κατά στιγμές γοητευτική αλλά συχνά παραδομένη στη νοσταλγία και τα κλισέ, η ταινία του Ντανιέλε Λουκέτι εξιστορεί τη ζωή δυο αδελφών στην Ιταλία της δεκαετίας του ’60 και του ’70. Ο Άτσιο είναι ένας οξύθυμος, παθιασμένος νέος που μπλέκει σε καβγάδες με κάθε ευκαιρία. Ο αδελφός του Μανρίκο είναι όμορφος, χαρισματικός και αγαπητός από όλους. Είναι δύο τελείως διαφορετικές προσωπικότητες. Ζουν στη Λατίνα και γρήγορα θα έρθουν αντιμέτωποι τόσο για τα πολιτικά τους φρονήματα όσο και για τις ερωτικές τους επιλογές. Ο ένας κομμουνιστής, ο άλλος φασίστας, θα αγαπήσουν την ίδια γυναίκα. Ο Λουκέτι θα κινηματογραφήσει τις ζωές τους εντελώς καρτποσταλικά, επιφανειακά και τμηματικά. Και παρά το γεγονός ότι κάθε τόσο μια σπίθα θα ηλεκτρίζει την επιφάνεια της ταινίας, η ουσία της –η ευκαιρία να χτιστεί ένα πορτρέτο της ίδιας της Ιταλίας σε μια σημαντική περίοδο της ζωής της χώρας– θα παραμείνει στην πραγματικότητα απροσπέλαστη και ανεκμετάλλευτη.

  • Σκηνοθεσία: Ντανιέλε Λουκέτι. 
  • Πρωταγωνιστούν: Έλιο Τζερμάνο, Ρικάρντο Σκαρμάτσιο, Ντιάνε Φλέρι, Λούκα Ζινγκαρέτι, Άντζελα Φινοτσιάρο. 
  • Χώρα: Ιταλία. Διάρκεια: 108΄

21

Η ταινία του Ρόμπερτ Λούκετιτς ακολουθεί έναν απολύτως προβλέψιμο τρόπο για να αφηγηθεί την αληθινή ιστορία ενός φοιτητή του ΜΙΤ (και του μπεστ σέλερ βιβλίου που ακολούθησε), ο οποίος κατόρθωσε να κερδίσει μυθικά ποσά ανακαλύπτοντας ένα σύστημα για να μετρά τα χαρτιά του «21» στα καζίνα του Λας Βέγκας. Στην ιστορία του φιλμ ο Κέβιν Λιούις είναι ένας ιδιοφυής φοιτητής του MIT που προσεγγίζεται από έναν καθηγητή του για να αποτελέσει μέλος της ομάδας του, η οποία τα Σαββατοκύριακα αντί για εργασίες παίζει χαρτιά και κερδίζει τα καζίνα. Η ιστορία θα εξελιχθεί ακριβώς όπως περιμένετε, από τα ηθικά διλήμματα στον εθισμό, μια στάση για έρωτα, συνέχεια με αλαζονεία, απόρριψη, τιμωρία, μετάνοια, εκδίκηση, νέα καλύτερη ζωή. Τα έχετε ξαναδεί και μάλιστα καλύτερα, εν τούτοις το αποτέλεσμα δεν είναι ενοχλητικό.

  • Σκηνοθεσία: Ρόμπερτ Λούκετιτς. 
  • Πρωταγωνιστούν: Τζιμ Στράτζις, Κέβιν Σπέισι, Κέιτ Μπόσγουορθ, Άαρον Γιου, Λίζα Λαπίρα, Λόρενς Φίσμπερν. 
  • Χώρα: ΗΠΑ. Διάρκεια: 122΄

Οι θεατρίνες

H Μαρσελίν είναι μία σαραντάχρονη ηθοποιός η οποία βρίσκεται σε κρίσιμη περίοδο της ζωής της. Νιώθει ανασφαλής και μόνη. Την έχει στοιχειώσει ο ρόλος της Ναταλία Πέτροβνα, ηρωίδας στο έργο του Τουργκένιεφ «Ένας μήνας στην εξοχή», στο οποίο συμμετέχει. Οι πρόβες την έχουν εξοντώσει, ενώ η προσωπική της ζωή βρίσκεται σε αδιέξοδο, ο χρόνος περνάει και δεν έχει γίνει ακόμα μητέρα. Μπορεί άραγε να προχωρήσει παρακάτω; Μέχρι να έρθει όμως η απάντηση το ερώτημα θα έχει πάψει να σας αφορά, καθώς αυτή η εντελώς εγωκεντρική και αυτοαναφορική ταινία ελάχιστα μπορεί να ενδιαφέρει οποιονδήποτε θεατή που δεν είναι σαραντάρα ηθοποιός με το βιολογικό της ρολόι να χτυπά συναγερμό. Το μείγμα πνεύματος, γλωσσοδιάρροιας, υστερίας, προσποίησης και ατυχούς χιούμορ, για το οποίο είναι γνωστό ένα μεγάλο μέρος του γαλλικού σινεμά, βρίσκεται δυστυχώς εδώ στο αποκορύφωμά του.

  • Σκηνοθεσία: Βαλέρια Μπρούνι Τεντέσκι. 
  • Πρωταγωνιστούν: Βαλέρια Μπρούνι Τεντέσκι, Νοεμί Λβοβσκί, Ματιέ Αλμαρίκ, Βαλέρια Γκολίνο, Λουί Γκαρέλ, Σιμόνα Μαρτσίνι. 
  • Χώρα: Γαλλία. Διάρκεια: 107΄