Είναι το πιο μεγαλοπρεπές νησί του Αργοσαρωνικού και με την πιο μεγάλη ιστορία. Δεν είναι απλά γραφική, είναι αρχόντισσα. Γοργόνες, ναυτικοί, καράβια και κανόνια, βοτσαλόστρωτα δρομάκια, ολόλευκα μέγαρα παλιών εμπόρων σε περιβάλλον πευκόφυτο και αρωματοφόρο.
Σπέτσες η αρωματοφόρος
Μιλάμε για τις Σπέτσες, γνωστότερες στην αρχαιότητα ως Πιτυούσσα (πίτυς=πεύκο). Κατοικήθηκαν από την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού και αργότερα καθώς μαρτυρούν τα ευρήματα από τις ανασκαφές στην περιοχή της Αγίας Μαρίνας στα βόρεια του νησιού.Ηλιοβασίλεμα στην αρχόντισσα του Αργοσαρωνικού
Το 1790 οι Σπετσιώτες βοήθησαν τις επιχειρήσεις του Λάμπρου Κατσώνη. Αργότερα ναυπήγησαν σημαντικό στόλο με τον οποίο πλούτισαν, κυρίως από το λαθρεμπόριο σιταριού που το ασκούσαν στις περιόδους πολεμικών επιχειρήσεων. Τα μπαούλα στα σπίτια των δαιμόνιων ναυτικών γέμισαν χρυσάφι, ναυπηγήθηκαν στους ταρσανάδες καινούργια πλοία, χτίστηκαν θαυμάσια αρχοντικά και ο πληθυσμός έφτασε τους 10.000 κατοίκους. Δεν κυκλοφορούν αυτοκίνητα, όμως υπάρχουν στολισμένες άμαξες.Οι Σπετσιώτες πρωτοστάτησαν με τη ναυτική τους δύναμη στον αγώνα για την ανεξαρτησία και την Επανάσταση του 1821, παρά τη σχετική αυτονομία που απολάμβαναν από τους Τούρκους. Η γενέτειρα της καπετάνισσας Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας δεν κατόρθωσε, ωστόσο, να διατηρήσει και μετά την απελευθέρωση τη ναυτική της αίγλη, κυρίως λόγω της μετατόπισης της εμπορικής ανάπτυξης και δραστηριότητας στα κέντρα της Σύρας και του Πειραιά. Η Μπουμπουλίνα έστειλε εφτά παιδιά στο στρατό. Επιπλέον ξόδεψε και την τελευταία της δραχμή για την Ελλάδα.
Όταν το 1920 πέρασαν από το νησί οι Ενετοί τους εντυπωσίασε ο αρωματισμένος αέρας του από τα αμέτρητα αγριολούλουδα που φυτρώνουν κάθε άνοιξη. Το σημείωσαν στο χάρτη τους με το όνομα Isola di Spezze (Νησί των Αρωμάτων). Σήμερα τα πεύκα φτάνουν μέχρι το κύμα, αλλά στο μισό νησί. Στο άλλο μισό έβαλαν το χέρι τους βέβηλοι εμπρηστές.
Αμέτρητα τα αγριολούλουδα κάθε Άνοιξη
Το νησί έχει 3.603 κατοίκους και έκταση μόλις 22 τ. χλμ. Δεν κυκλοφορούν αυτοκίνητα .Ιδανικός τρόπος για να το εξερευνήσετε είναι το σκούτερ, αλλά και το ποδήλατο, επειδή δεν έχει μεγάλες ανηφόρες. Παραδοσιακά στοιχεία, που έχουν για πάντα χαθεί από τα περισσότερα μέρη της Ελλάδας, στολίζουν τον οικισμό των Σπετσών.Το σπίτι - μουσείο της Μπουμπουλίνας
Τα περίφημα σπετσιώτικα καρνάγια με τα ξύλινα σκαριά τους, τα αρχοντικά των καπεταναίων του περασμένου αιώνα με την ιδιότυπη αρχιτεκτονική τους, οι γραφικές μεταβυζαντινές εκκλησίες, που συναντά κανείς σε κάθε γειτονιά, οι πλατείες και τα δρομάκια με τα σπετσιώτικα βοτσαλωτά, τα αμαξάκια με τα συμπαθέστατα άλογα και τους γραφικούς αμαξάδες και τόσα άλλα που μπορεί να συναντήσει κανείς, δίνουν μια άλλη όψη της ζωής και κρατούν τον επισκέπτη μακριά από την αστική καθημερινότητα. Αυτή η ιστορία και η ζεστασιά των κατοίκων έκαναν τον Ζορζ Μουστακί να γράψει στο βιβλίο του «Εγγόνι του Ιονίου και της Ηπείρου είναι οι Σπέτσες, όπου ξαναγίνομαι Έλληνας».Ζορζ Μουστακί: «Στις Σπέτσες ξαναγίνομαι Έλληνας».
Μη παραλείψετε να δείτε στις Σπέτσες
- Την ιστορική πλατεία της Ντάπιας, στο λιμάνι. Παλιό πυροβολείο και τόπος συγκέντρωσης των καπεταναίων του 1821.
- Το σπίτι του Χατζηγιάννη Μέξη, μεγάλου πλοιοκτήτη στα τέλη του 1700 και πρώτου άρχοντα των Σπετσών. Εδώ στεγάζεται σήμερα το Μουσείο με κειμήλια της Επανάστασης, επιστολές του Κολοκοτρώνη και του Αθανασίου Διάκου, λαογραφική συλλογή και τα οστά της Μπουμπουλίνας.
- Το σπίτι της Μπουμπουλίνας με εντυπωσιακές ξυλόγλυπτες οροφές και το σαλόνι με κειμήλια της Επανάστασης.
- Το αρχοντικό του Μπόταση στο δρόμο προς τον Προφήτη Ηλία.
- Το εκκλησάκι της Παναγίας της Αρμάτας, που χτίστηκε ύστερα από τη νίκη των Υδραίων και των Ψαριανών εναντίον των Τούρκων 8 Σεπτεμβρίου του 1822. Αν μπείτε στο ιερό θα δείτε την Ύδρα.
Η σπηλιά του Μπεκίρη δεν είναι η μόνη στο νησί
Τη σπηλιά του Μπεκίρη, παλιό καταφύγιο των αγωνιστών του '21, στους Αγίους Αναργύρους, στο πίσω μέρος του νησιού, πενήντα μέτρα από την παραλία. Θα βρεθείτε μπροστά σ ένα σπάνιο θέαμα με εντυπωσιακό σταλακτιτικό διάκοσμο. Yπάρχουν κι άλλες σπηλιές, η πρόσβαση στις οποίες δεν είναι εύκολη. Η πιο σημαντική από αυτές βρίσκεται στη Ζωγεριά που είχε αποτελέσει καταφύγιο για τα γυναικόπαιδα των Σπετσών σε δύσκολες εποχές.Την Αναργύρειο-Κοργιαλένειο Σχολή, κοντά στο ξενοδοχείο Ποσειδώνιο, που ιδρύθηκε το 1927. Στα πέντε κτίριά της σπούδασαν, μέχρι το 1985, χιλιάδες λόγιοι, πολιτικοί, επιστήμονες, καλλιτέχνες από την Ελλάδα (Ι. Ξενάκης, Γ. Ράλλης κ.ά) και το εξωτερικό στο Δημοτικό, το Γυμνάσιο και το Οικοτροφείο.
Την Καποδιστριακή Πνευματική Λέσχη, κοντά στον Άγιο Νικόλαο, με αξιόλογη βιβλιοθήκη.
Νησί των αρωμάτων το ονόμασαν οι Ενετοί
- Την εκκλησία του Aγίου Νικολάου , τώρα μητρόπολη του νησιού και άλλοτε μοναστήρι, στο δρόμο για το παλιό λιμάνι η Μπάλτιτζα. Λέγεται ότι εδώ έζησε αρκετό χρόνο ο αδελφός του Ναπολέοντα Βοναπάρτη, Παύλος. Αν σας αφήσουν ν ανεβείτε στο καμπαναριό θ απολαύσετε πανοραμική θέα με φόντο την Πελοπόννησο. Στην περιοχή Φανάρι θα δείτε από κοντά έναν από τους παλαιότερους εν ενεργεία φάρους της χώρας.
- Την εκκλησία της Αγίας Τριάδας (από το 1793), παλιά μητρόπολη του νησιού, χτισμένη στο ψηλότερο σημείο της πόλης.
«Ζει ο βασιλιάς Αλέξανδρος;» αναρωτιέται η γοργόνα των Σπετσών. «Ζει και βασιλεύει» απαντούν οι σώφρονες.
Ανεπανάληπτες εικόνες φυσικής ομορφιάς δημιουργεί ο καταπληκτικός συνδυασμός του πεύκου και της θάλασσας. Αμέτρητοι γραφικοί κολπίσκοι ολόγυρα στο νησί, χαρίζουν στον επισκέπτη στιγμές τέρψης και ηρεμίας. Παραλίες με κατάξανθη άμμο και αστραφτερά βότσαλα, μέσα στην πόλη και έξω στους αμέτρητους όρμους και ορμίσκους, περιμένουν τους παραθεριστές για να χαρούν τα ολοκάθαρα και δροσερά ,ζαφειρένια νερά τους. Η παραλία των Αγίων Αναργύρων είναι η μεγαλύτερη του νησιού. Φυσικά δεν είναι η μόνη. Υπάρχει η παραλία στο Βρελλό (1 χιλιόμετρο από τη βοτσαλένια παραλία στο Λιγονέρι), της Ζογεριάς (που μοιάζει με Μπαχάμες – αν ξεχαστείτε απέναντι φαίνονται οι Πελοποννησιακές ακτές), της Ξυλοκέριζας, της Αγ.Παρασκευής και της Αγ. Μαρίνας (απέναντί της είναι η Σπετσοπούλα, το νησί του Νιάρχου).
Καταπληκτικός συνδυασμός πεύκου και θάλασσας
Εμείς φθάσαμε στις Σπέτσες με το θαλάσσιο ταξί σε 3 λεπτά. Η συγκοινωνία με τα πλεούμενα ταξί είναι ανοιχτή όλο το 24ωρο. Ξεκινήσαμε από το Πόρτο – Χέλι, τρεις ώρες με το αυτοκίνητο από την Αθήνα. Εσείς μπορείτε να φθάσετε κι από τη Ζέα και τον Πειραιά με δελφίνι. Σε 2 ώρες με ενδιάμεσο σταθμό την Ύδρα, σε μία και μισή απευθείας. Το πλοίο της γραμμής κάνει 4 ώρες.
Που να μείνετε στις Σπέτσες
«Ποσειδώνιο». Είναι σήμα κατατεθέν των Σπετσών. Τηλ. 72.308. Να προσθέσουμε ότι κτίσθηκε το 1914 από τον ζάπλουτο έμπορο Σωτήριο Aνάργυρο και αποτελεί πόλο θαυμασμού μιας άλλης αρχιτεκτονικής αντίληψης. «Ορλώφ Στούντιος» στο Παλιό Λιμάνι. Tηλ. 72.246. Μπανγκαλόους «Λεύκα Παλλάς» Τηλ. 72.311. Παραδοσιακοί Ξενώνες «Τα Νησιά». Τηλ. 75.000. «Σπέτσες Hotel» στην Κουνουπίτσα. Τηλ. 72.602. «Ζωή Κλάμπ» στη Ντάπια. Τηλ. 74.447.Ποσειδώνιο. Σήμα κατατεθέν.
Που να φάτε
Στο Παλιό Λιμάνι «Λιοτρίβι» (σπεσιαλιτέ ταλιατέλες του ψαρά), «Μουράγιο», «Ορλώφ» (μεζεδοπωλείο) και «Ταρσανάς». Στην Κουνουπίτσα ο «Πάτραλης» έγινε διάσημος με την αστακομακαρονάδα του, ενώ στην «Εξέδρα» και τη «Μανταλένα» τα γκαρσόνια πηγαινοέρχονται με παραγγελίες για την τοπική σπεσιαλιτέ: ψάρι α λα Σπετσιώτα. Οι φίλοι της ψησταριάς μπορούν να δοκιμάσουν εξοχικό στο «Φανάρι» στην πλατεία Σπετσών.Βοτσαλόστρωτες αυλές σε κάθε σου βήμα.
Τι να αγοράσετε
Πρώτα - πρώτα τα αμυγδαλωτά Πολίτη υπάρχουν παντού. Και στο ζαχαροπλαστείο του Κλήμη ζητείστε να δοκιμάσετε λουκουμάδες και μιλφέϊγ.Από τους παλαιότερους εν ενεργεία φάρους.
