Δηλητηριασμένα βέλη, θανατηφόρα αέρια από θειάφι και πτώματα μολυσμένα με πανώλη. Τα άκρως επικίνδυνα όπλα των αρχαίων πολιτισμών σκότωσαν περισσότερους ανθρώπους απ' όσους το σπαθί και το δόρυ. Και να ήταν μόνο αυτά...
Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος ή Πόλεμος των Χαρακωμάτων, όπως επονομάστηκε, έφερε την ανθρωπότητα αντιμέτωπη με τη φρίκη των χημικών όπλων. Εκατομμύρια στρατιώτες πέθαναν από τα αέρια χλωρίου, φωσγενίου και υπερίτη. Τριάντα χρόνια αργότερα έκανε την εμφάνισή της η ατομική βόμβα, το φονικότερο όπλο που κατασκευάστηκε ποτέ. Μέσα σε ελάχιστα λεπτά κατέστρεψε δύο πόλεις, τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, και τα ραδιενεργά κατάλοιπα προκαλούν ακόμα και σήμερα προβλήματα στον πληθυσμό. Αυτά τα όπλα δημιουργήθηκαν με ένα και μοναδικό σκοπό: να αποδεκατίσουν ή να τρομοκρατήσουν τον εχθρό. Η τακτική αυτή δεν είναι αποκλειστικότητα του σύγχρονου κόσμου. Εδώ και χιλιάδες χρόνια οι πολεμικές συρράξεις στάθηκαν αφορμή για την κατασκευή και χρήση όπλων που επιφέρουν μαζικές απώλειες στον εχθρό.
Αέρια στις Πλαταιές
Την πρώτη ιστορική αναφορά για τη χρήση χημικών αερίων κατέθεσε ο Θουκυδίδης. Κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου, το 428 π.Χ., οι Σπαρτιάτες περικύκλωσαν τα τείχη των Πλαταιών για να απομακρύνουν τους υπερασπιστές της πόλης από τις επάλξεις. Αφού βούτηξαν μεγάλους κορμούς δέντρων σε πίσσα και θειάφι, τους έβαλαν φωτιά. Ένα πνιγηρό, δηλητηριώδες αέριο αναδύθηκε από τους φλεγόμενους κορμούς, κάνοντας τους Πλαταιείς να οπισθοχωρήσουν αφήνοντας ακάλυπτα τα τείχη.
Φλογερό κοκτέιλ
Δύο άλλες πολεμικές εφευρέσεις των Ελλήνων ήταν ο καταπέλτης και το υγρό πυρ. Οι ιστορικοί κάνουν λόγο για τη χρήση λιθοβόλων όπλων από τους αρχαίους Έλληνες τον 4ο αιώνα π.Χ. Οι πολιορκητικές αυτές μηχανές εκτόξευαν βράχους βάρους ενός, δύο ή ακόμα και τριών ταλάντων -1 τάλαντο = 43,5 κιλά- σε αποστάσεις ενός έως δύο σταδίων -1 στάδιο = 185 μέτρα. Αναμφίβολα, οι μεσαιωνικοί καταπέλτες είχαν μεγαλύτερη εμβέλεια κι έριχναν πέτρες βάρους εκατό και πλέον κιλών σε απόσταση πεντακοσίων μέτρων.
Τον 7ο αιώνα μ.Χ. έκανε την εμφάνισή του το υγρόν πυρ, το ανίκητο όπλο των Βυζαντινών για περισσότερα από πεντακόσια χρόνια. Τα μυστικά παρασκευής του παραδίδονταν από αυτοκράτορα σε αυτοκράτορα με φρικτούς όρκους επί τρεις αιώνες. Εμπνευστής του ήταν ο Καλλίνικος. Έγινε γνωστό στη Δύση κατά τη διάρκεια των Σταυροφοριών που οδήγησαν στην πρώτη Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1204. Ήταν ο φόβος και ο τρόμος των Σταυροφόρων, οι οποίοι το ονόμαζαν "ελληνικό πυρ". Παρότι παραμένει άγνωστη η ακριβής σύστασή του, κατά πάσα πιθανότητα ήταν ένα "κοκτέιλ" από θειάφι, πίσσα, αλάτι, πετρέλαιο και λάδι, αναμεμειγμένα με νάφθα, πρόδρομο της πυρίτιδας. Για να το εκσφενδονίσουν εναντίον των εχθρών χρησιμοποιούσαν διάφορες τεχνικές.
Ένα χειρόγραφο του 14ου αιώνα απεικονίζει μια μηχανή με τέσσερις περιστρεφόμενους βραχίονες τα άκρα των οποίων ήταν διαμορφωμένα σαν κουτάλι. Με τον ίδιο τρόπο πετούσαν το θανατηφόρο μείγμα κι από τα πλοία, με μια μεγάλη σύριγγα που ήταν στερεωμένη στην πλώρη, τεχνική που οδήγησε στην απώθηση των Αράβων το 673 και των Ρώσων το 10ο αιώνα. Οι φλόγες του δεν έσβηναν με νερό, πράγμα το έκανε ακόμα πιο τρομακτικό. Το μόνο που μπορούσε να σβήσει το υγρό πυρ ήταν πιθανότατα το ξίδι, αλλά και η άμμος μείωνε την ένταση της φωτιάς.
Ανθρώπινες ρουκέτες
Το 1346 οι Γενοβέζοι εξαπέλυσαν επίθεση και κατέλαβαν το οχυρό της Κάφφα, στην Κριμαία, για να ελέγχουν τον εμπορικό δρόμο που ένωνε την Ευρώπη με την Κίνα. Οι Τάταροι, υπό την ηγεσία του Τζανιμπέγκ Χαν, αντεπιτέθηκαν για να την πάρουν πίσω. Οι πολιορκημένοι Γενοβέζοι δεν ανησύχησαν βλέποντας τους Τατάρους στρατιώτες να σωριάζονται νεκροί, χτυπημένοι από τη βουβωνική πανώλη, την πανούκλα.
Ο πανούργος Χαν έβαλε τα πτώματα των στρατιωτών του σε καταπέλτες και τα εκτόξευσε μέσα στην πόλη. Έτσι σχηματίστηκαν βουνά από νεκρούς και σύντομα μολύνθηκε ο αέρας, το νερό και τα τρόφιμα. Οι Γενοβέζοι εγκατέλειψαν την Κάφφα με τα καράβια τους και κατέφυγαν στην Κωνσταντινούπολη. Μέσα σε τέσσερα χρόνια η βουβωνική πανώλη είχε διαδοθεί σε όλη την Ευρώπη. Ο Μαύρος Θάνατος, όπως ονομάστηκε, αφάνισε το ένα τρίτο του ευρωπαϊκού πληθυσμού.
Η παντοδύναμη βαλλίστρα
Ήταν αρκετή η θέα και μόνο αυτών των τρομακτικών όπλων για να λιποψυχήσουν οι περισσότεροι στρατιώτες και να τραπούν σε φυγή πριν ακόμα ξεκινήσει η μάχη. Υπήρχαν όμως και θαρραλέοι πολεμιστές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι ιππότες του Μεσαίωνα, οι οποίοι, κρυμμένοι μέσα στη βαριά πανοπλία τους, έμοιαζαν άτρωτοι. Ακόμα κι αυτοί όμως παρέλυαν στη θέα ενός όπλου με μικρές διαστάσεις. Δεν ήταν άλλο από τη βαλλίστρα, η οποία έριχνε κοντά και χοντρά βέλη -τέσσερα το λεπτό!- που διαπερνούσαν κάθε είδους θώρακα σε αποστάσεις 150-250 μέτρων.
Το γεγονός εξόργισε την Καθολική Εκκλησία, η οποία έβλεπε τους υπερασπιστές της να πέφτουν νεκροί από τις βαλλίστρες άλλων χριστιανών. Έτσι η βαλλίστρα καταδικάστηκε και αναθεματίστηκε από την Εκκλησία στους πολέμους μεταξύ των χριστιανών, επιτρεπόταν όμως η χρήση της κατά των απίστων. Από τα χτυπήματά της έπεσαν φημισμένοι άντρες όπως ο Άγγλος βασιλιάς Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος, ο οποίος πληγώθηκε θανάσιμα το 1199.
Αρχαία λέιζερ
Σήμερα η Αμερικανική Αεροπορία δοκιμάζει ένα αερομεταφερόμενο σύστημα λέιζερ που θα καταστρέφει βαλλιστικούς πυραύλους πριν αυτοί πλήξουν τους στόχους τους. Ο Αρχιμήδης ήταν εκείνος που επινόησε τα πρώτα λέιζερ κατά τη διάρκεια της πολιορκίας των Συρακουσών από τους Ρωμαίους, το 212 π.Χ. Οι αμυνόμενοι χρησιμοποίησαν τεράστια μεταλλικά κάτοπτρα που συγκέντρωναν την ηλιακή ακτινοβολία και έκαιγαν τα πανιά του ρωμαϊκού στόλου. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, τα κάτοπτρα απλώς θάμπωναν τον εχθρό ώστε οι αμυνόμενοι να τον σημαδέψουν με φλεγόμενα ακόντια που έριχναν με τεράστιες βαλλίστρες.
Ο Αρχιμήδης είχε επίσης κατασκευάσει ένα είδος γερανού για την καταστροφή των πλοίων. Αποτελούνταν από μια τεράστια λαβίδα στερεωμένη στα τείχη, η οποία γαντζωνόταν στα πλοία και τα αναποδογύριζε. Ιδού ο πρόδρομος του πολυμήχανου Λεονάρντο ντα Βίντσι!
