Εμπόλεμες νότες: Το ντοκιμαντέρ είναι μορφή καλλιτεχνικής έκφρασης

empolemes-notes-to-ntokimanter-einai-morfi-kallitechnikis-ekfrasis

Εδώ δεν θα πούμε για τα ντοκιμαντέρ της «Εμπόλεμης Ζώνης» και την αξιόλογη δουλειά που κάνει ο Σωτήρης Δανέζης. Ούτε καν για το βραβείο Μπότση που του απονεμήθηκε προ μηνός. Είναι γνωστά αυτά. Εδώ θα αναφερθούμε σ' ένα cd-συλλογή που κυκλοφόρησε και το οποίο περιέχει τραγούδια που επένδυσαν μουσικά τις εκπομπές του.

Massive Attack, Simple Minds, Moby, REM, Deep Purple, Kate Bush, Barclay James Harvest είναι μερικά από τα ονόματα του cd, ενώ την έκδοση συμπληρώνουν ένα dvd με αποσπάσματα από τα καλύτερα επεισόδια καθώς κι ένα booklet, με φωτογραφίες, από το αρχείο του δημοσιογράφου. «Η μουσική είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την εικόνα και την αφήγηση», μας λέει ο ίδιος. «Σχολιάζει, προκαλεί συναισθήματα, συνοδεύει, κάποιες φορές αντικρούει την εικόνα».

Στο άλμπουμ περιέχεται και τμήμα της πρωτότυπης μουσικής που υπογράφει ο Γιώργος Μαγουλάς. «Συνεργαζόμαστε έναν χρόνο περίπου», εξηγεί ο Σωτήρης Δανέζης. «Εξαιρετικός μουσικός, αλλά και σπάνιος άνθρωπος. Με εντυπωσιάζει ο τρόπος που μπορεί να ελιχθεί μουσικά σε διαφορετικά είδη, επενδύοντας με τις συνθέσεις του ακόμη και τις πιο απαιτητικές και δύσκολες σκηνές».

Ωραία ιδέα να φτιάξετε αυτό το cd...

«Ιδέα του Χρήστου Παπαμιχάλη και της Μαρίας Σινάπη ήταν. Τον περασμένο Μάρτιο βρέθηκα προσκεκλημένος στη ραδιοφωνική εκπομπή του Χρήστου στον "Μελωδία" και πήρα μαζί μου μια στοίβα cd με ethnic μουσικές που μάζεψα από διάφορες χώρες και γωνιές του πλανήτη. Λίγες μέρες αργότερα καταλήγαμε στη δισκογραφική εταιρεία ΕΜΙ να συζητάμε για ένα μουσικό cd».

Πώς επιλέγετε τα κομμάτια που παίζουν σ' ένα ντοκιμαντέρ;

«Ουσιαστικά ακολουθούν τη γεωγραφία του θέματος με έντονα τα παραδοσιακά στοιχεία. Αλλες φορές η επιλογή γίνεται αφότου έχει ολοκληρωθεί το μοντάζ μίας συγκεκριμένης σκηνής, κι άλλες από πριν, ώστε το ύφος και ο ρυθμός να λειτουργήσουν ως οδηγός στην εικόνα».

Βοηθάει η μουσική σε μία εμπόλεμη ζώνη;

«Δεν νομίζω ότι στις εμπόλεμες ζώνες του πλανήτη ισχύουν όσα έλεγε ο Πλάτωνας για τη μουσική. Οτι εξημερώνει τα ήθη συμβάλλοντας στην καλλιέργεια της σωφροσύνης και της σύνεσης του ανθρώπου. Στο μυαλό μου έρχονται κάποιοι Αμερικανοί πεζοναύτες που γνώρισα στο Αφγανιστάν και άκουγαν σε ηχεία εγκατεστημένα στο εσωτερικό ενός hammer τους heavy metal στίχους "die motherfucker die"».

Θα σταματήσουν ποτέ να υπάρχουν εμπόλεμες ζώνες;

«Είναι ουτοπικό να πιστεύει κανείς κάτι τέτοιο. Η σύγκρουση, όποια μορφή κι αν έχει, είναι στοιχείο της ανθρώπινης φύσης».

Τουλάχιστον βοηθάει σε κάτι η προβολή ενός ντοκιμαντέρ;

«Το ντοκιμαντέρ είναι μια μορφή καλλιτεχνικής έκφρασης και εναλλακτικής ενημέρωσης. Παίρνει τον θεατή από το χέρι και τον μεταφέρει σε μια συναισθηματική ατμόσφαιρα που πλάθει ο δημιουργός του καταγράφοντας και αναδομώντας την πραγματικότητα στο μοντάζ. Μπορεί να τον ταξιδέψει κινηματογραφικά σε ανθρώπινες περιπέτειες, μπορεί να τον ενημερώσει και να τον ευαισθητοποιήσει. Νομίζω ότι είναι ο πιο "αληθινός" και γοητευτικός τρόπος για να διηγηθείς μια ιστορία».