Η αντισυμβατική κυρά του Τελλόγλειου, η απόλυτη Αρχόντισσα

i-antisymvatiki-kyra-tou-tellogleiou-i-apolyti-archontissa

«Το συγκεκριμένο μέρος δημιουργήθηκε για να γεμίσει από τα παπουτσάκια και τα ποδαράκια των παιδιών».




Έτσι απαντούσε η Αλίκη Τέλλογλου όταν τη ρωτούσαν γιατί έφτιαξε το Τελλόγλειο Ιδρυμα Τεχνών στη Θεσσαλονίκη. Αργά το βράδυ της περασμένης Κυριακής, άφησε την τελευταία της πνοή στο διαμέρισμά της πάνω από τον κινηματογράφο «Ολύμπιον», στην οδό Αριστοτέλους. Τις τελευταίες στιγμές βρέθηκαν κοντά της λιγοστοί φίλοι και συγγενείς, οι γυναίκες που τη φρόντιζαν και ο γιατρός της. Έφυγε ήσυχα, ευχαριστημένη για την πορεία που έχει πάρει πλέον το «Τελλόγλειο», μοναδικό πάθος της από το 1971, τότε που με τον σύζυγό της, Νέστορα, χάρισαν όλη τη συλλογή τους και την περιουσία τους στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης για την ίδρυση του ιδρύματος.

Τον επόμενο χρόνο ο Νέστορας Τέλλογλου πέθανε. Και η σύζυγός του αφιερώθηκε με όλη της την ψυχή στο να πάρει σάρκα και οστά το «Τελλόγλειο». Αντιμετώπισε πάρα πολλά εμπόδια μέχρι να δει το όραμά της να υλοποιείται, 28 ολόκληρα χρόνια μετά. Ηρθε αντιμέτωπη με την ελληνική γραφειοκρατία και αντιμετώπισε εμπόδια από την πολιτεία, αλλά και την ίδια την πόλη. Προσφυγές, αναποδιές, αντιδράσεις. Το 1999 το «Τελλόγλειο» άνοιξε τις πύλες του, αλλά ολόκληρο τον επόμενο χρόνο παρέμεινε κλειστό. Ξανάνοιξε το 2001 και έκτοτε λειτουργεί αδιάκοπα με πιο λαμπρή τη φετινή χρονιά, όπου έφτασε στο απόγειό του με τις εκθέσεις «Η Θεσσαλονίκη εκπέμπει» και αυτή με τα έργα Πικάσο και Ελ Γκρέκο.

Η Αλίκη Τέλλογλου μπόρεσε να δει μόνο την πρώτη σε ιδιωτική επίσκεψη. Δεν θέλησε να παρευρεθεί στα εγκαίνια, κάτι που θα την κούραζε ιδιαίτερα. Δεν ήθελε να καθίσει σε αναπηρική καρέκλα ούτε να στηριχτεί σε μπαστούνι. Πώς θα μπορούσε άλλωστε να αλλάξει χαρακτήρα μια γυναίκα με θυελλώδη προσωπικότητα και μακριά από συμβατικότητες, όπως λένε όσοι την ήξεραν; Αναβε το ένα τσιγάρο μετά το άλλο προκαλώντας σχεδόν εγκεφαλικό στον γιατρό της, ο οποίος ύστερα από πολύ μεγάλη προσπάθεια την έπεισε να περιορίσει το κάπνισμα μόνο σε ένα πακέτο τη μέρα.

Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Ηταν το μεγαλύτερο παιδί της οικογένειας του Ναούμ και της Λουκίας Ωρολογά, προσφύγων από την Κωνσταντινούπολη και το Μοναστήρι. Από μικρή διψούσε για το διάβασμα και την τέχνη και όνειρό της ήταν να σπουδάσει αρχιτεκτονική εσωτερικών χώρων, αλλά τελικά γράφτηκε στην Ιατρική Σχολή. Η γνωριμία της με τον Νέστορα Τέλλογλου, μεγαλέμπορο από σημαντική οικογένεια της Σμύρνης, κατέληξε σε γάμο το 1953.

Ως το τέλος, μοναδική της έγνοια ήταν το «Τελλόγλειο». «Να το αγαπάτε, να το βοηθήσετε να γίνει μεγάλο και να απλωθεί. Να έρχεται ο κόσμος και να βρίσκει παρηγοριά», έλεγε στους ανθρώπους του Δ.Σ. του Ιδρύματος. Ενώ σε χαιρετισμό της στην ιστοσελίδα του έγραφε: «Θα είναι ανοιχτό στην πρωτοπορία και την έρευνα της τέχνης. Αυτό είναι το όραμα που οδήγησε όσους αγωνίστηκαν γι' αυτό. Γι' αυτό το όραμα πρόσφεραν τη σοφία, την καρδιά και τον μόχθο τους με ανιδιοτέλεια. Μερικοί απ' αυτούς μαζί με τον Νέστορα Τέλλογλου δεν ζούνε πια. Η αγάπη τους όμως με αθάνατη δύναμη κρατά γερά τα θεμέλιά του».

Η κηδεία της γίνεται σήμερα στις 11 το πρωί από την Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης. Η σορός της θα βρίσκεται μία ώρα πριν στην εκκλησία, ώστε να την αποχαιρετήσουν όσοι το επιθυμούν. Οι συγγενείς της ζήτησαν να μην κατατεθούν στεφάνια.

Το «Τελλόγλειο», σε ένδειξη πένθους, θα παραμείνει κλειστό κατά τη διάρκεια της νεκρώσιμης ακολουθίας.

Σημείωση, το παρόν άρθρο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 2009 και κρίναμε ότι πρέπει να γίνει αναδημοσίευση για να θυμούνται οι αναγνώστες το μεγαλείο αυτής της σπουδαίας προσωπικότητας.