Πριν από λίγα χρόνια οι θησαυροί της Πατριαρχικής Βιβλιοθήκης Αλεξανδρείας κολυμπούσαν σε σκόνη και υγρασία. Χειρόγραφοι κώδικες αιώνων και πρώτες εκδόσεις της αρχαίας ελληνικής γραμματείας σάπιζαν σε ένα ακατάλληλο κτίριο. Τώρα, χάρη στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος και τον Αλεξανδρινό πρόεδρο της Τάκη Αράπογλου, το κτίριο ανακαινίστηκε και άρχισαν η αναδιοργάνωση της βιβλιοθήκης με σύγχρονα μέσα, η ταξινόμηση του υλικού, η ψηφιοποίηση και η συντήρηση του, που θα πάρει χρόνια να ολοκληρωθεί.
«Η βιβλιοθήκη είναι σαν ασθενής. Χρειάζεται πολλούς εξειδικευμένους γιατρούς για να θεραπευθεί. Γι' αυτό θα εγκαταστήσουμε εδώ μόνιμο εργαστήριο συντήρησης», έλεγε ο Αγαμέμνων Τσελίκας, προϊστάμενος του Ιστορικού Παλαιογραφικού Κέντρου της Εθνικής Τράπεζας. «Οταν καθαρίζουμε ένα χειρόγραφο φυλάμε τη σκόνη γιατί αποδείχτηκε πως έχει τεράστια βιολογική σημασία. Γίνεται έρευνα στο DNA των περγαμηνών για να βρεθεί η σχέση των ζώων στο χώρο της Μεσογείου καθώς κάθε περγαμηνή αποτελεί ένα ζωντανό βιολογικό αντικείμενο που αγνοούσαν οι βιολόγοι. Και ένα ζουζουνάκι, μια μύγα να βρούμε σε βιβλίο του 15ου αιώνα έχει μεγάλη σημασία για μας».
Η ιστορία της βιβλιοθήκης έχει ρίζες πρωτοχριστιανικές και θεωρείται προέκταση της φημισμένης αρχαίας Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας. Καταστράφηκε το 642 με την αραβική κατάκτηση, ανασυγκροτήθηκε, αργότερα κινδύνευσε να καεί και θάφτηκε για να σωθεί.
Σήμερα αριθμεί 600-650 χειρόγραφους κώδικες με τους αρχαιότερους να ανάγονται στο 10ο αιώνα μ.Χ. και ένα μόνο δίφυλλο περγαμηνό «πορφυρούν χειρόγραφο» με μεγαλογράμματη γραφή του 5ου αι. μ.Χ. Τα περισσότερα χειρόγραφα έχουν θρησκευτικό περιεχόμενο, υπάρχουν όμως και τραγωδίες του Αισχύλου, του Ευριπίδη, φιλοσοφικά έργα του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη, όπως και δύο παλίμψηστα.
Η συλλογή περιλαμβάνει και 40.000 τίτλους βιβλίων, εκ των οποίων οι 7.000 είναι παλαιές έντυπες εκδόσεις. «Είναι ανάγκη να επιβιώσουν της φθοράς του χρόνου και να περάσουν αλώβητα στην επόμενη γενιά», είπε ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόδωρος Β', στην τελετή των εγκαινίων, αφήνοντας να κόψουν την κορδέλα ο υφυπουργός Εξωτερικών Θ. Κασσίμης, ο Τάκης Αράπογλου και ο κυβερνήτης Αλεξάνδρειας Αντέλ Λαμπίμπ, ένας φιλέλληνας στον οποίο οφείλεται η χάραξη της λέξης «Αλεξάνδρεια» στα ελληνικά και αραβικά στην πύλη εισόδου στην πόλη.
Στη συνέχεια απένειμε το Μεγαλόσταυρο του Αγίου Μάρκου στον Τάκη Αράπογλου, τον Ταξιάρχη στον επιβλέποντα του έργου Αιγύπτιο αρχιτέκτονα με ρίζες ελληνικές Μοχάμεντ Αουαντ και παράσημα στο μηχανικό Χαράλαμπο Χαραλαμπίδη και στον καθηγητή Ευθύμιο Σουλογιάννη.
