Η τέχνη βγαίνει από τον Παράδεισο με αγαθές προθέσεις

i-techni-vgainei-apo-ton-paradeiso-me-agathes-protheseis

Είναι άραγε το Φάληρο ο χαμένος παράδεισος της Αθήνας; Ναι, και παραμένει σήμερα άγνωστος τόπος για τους περισσότερους Αθηναίους. Έχει μείνει μόνο η ειδυλλιακή ανάμνηση των ασπρόμαυρων φωτογραφιών αλλά και η «Edem» των παιδικών μας χρόνων.


Καιρός λοιπόν να ξαναγνωρίσουμε την παραλία του Παλαιού Φαλήρου. Η 2η Μπιενάλε της Αθήνας φροντίζει γι' αυτό, καθώς από τον προσεχή Ιούνιο (στις 15) κατηφορίζει στη θάλασσα. Χθες στο πανέμορφο μπαλκόνι του «Φλοίσβου», κυριολεκτικά πάνω στη θάλασσα, επιμελητές και διευθυντές μάς εισήγαγαν στο φιλόδοξο παραθαλάσσιο σχέδιό τους.

Υπό τον γενικό τίτλο «Heaven» (Παράδεισος) εφτά ξένοι και Ελληνες επιμελητές θα συντονίσουν περίπου 100 καλλιτέχνες κατά μήκος της παραλίας, που ξεκινά από τον Μπάτη και φτάνει μέχρι τις ολυμπιακές εγκαταστάσεις (περίπου έως το Tae Kwon Do) αγγίζοντας και τον Δήμο Καλλιθέας. Μιλάμε για μια απόσταση 2 χιλιομέτρων με εξαιρετικά διαφορετικές χρήσεις. Από την παραλία των χειμερινών κολυμβητών και την παραλία που αγάπησαν τα τελευταία χρόνια αλλοδαποί μετανάστες έως το πάρκο Π. Φαλήρου, με τη μεγαλύτερη παιδική χαρά των Βαλκανίων, τη μαρίνα Φλοίσβου, την περιοχή που χρησιμοποιούν Τσιγγάνοι και τα αχρησιμοποίητα (ακόμη) Ολυμπιακά Ακίνητα, τα λεγόμενα Γραμμικά κτίρια.

Η μισή Μπιενάλε θα είναι σε κλειστούς χώρους (όπως στο στρογγυλό κτίριο του «Φλοίσβου», ίσως και σε κάποια Ολυμπιακά Ακίνητα) και η άλλη μισή υπαίθρια. Εργα θα δούμε ακόμη και πάνω στις παραλίες. Τον σχεδιασμό και ως εκ τούτου τη συνεκτικότητα του πρότζεκτ έχει αναλάβει ο αρχιτέκτονας και εικαστικός Ανδρέας Αγγελιδάκης. Ισως ο δυσκολότερος ρόλος...

Επιμελητές του «Παράδεισου» της Μπιενάλε είναι ο Δημήτρης Παπαϊωάννου (ναι, ο γνωστός) και ο εικαστικός Ζάφος Ξαγοράρης, που θα αναλάβουν τις ποικίλες εικαστικές και παραστατικές εκδηλώσεις στους εξωτερικούς χώρους. Τις εκθέσεις, τις εγκαταστάσεις και τις προβολές θα επιμεληθούν η Τσους Μαρτίνεζ (επικεφαλής επιμελήτρια του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης της Βαρκελώνης) και οι ανεξάρτητοι επιμελητές Κέι Σόφι Ραμπίνοβιτς (ΗΠΑ), Νάντια Αργυροπούλου, Χριστόφορος Μαρίνος και Νταϊάνα Μπάλντον (Ιταλία). Τι ακριβώς θα κάνει ο καθένας, θα ανακοινωθεί προσεχώς.

Ευκαιρία να σκεφτούμε το μέλλον

Ο χώρος γέννησε και το θέμα. «Μετά τις ζοφερές, προσωπικές ιστορίες της Αθήνας, που αφηγηθήκαμε με το Destroy Athens, ήρθε το επέκεινα. Τι συμβαίνει μετά;» αναρωτήθηκε εκ μέρους των διευθυντών της Μπιενάλε ο Poka-Yio. «Ο Παράδεισος, ως ευρεία θεματική κατηγορία, αγγίζει έννοιες όπως η χαμένη αθωότητα, η φύση και η οικολογία, οι ουτοπίες και οι ιδανικές κοινότητες», εξήγησε.

«Στόχος μας είναι να μην παρέμβουμε στην υπάρχουσα ζωή και στο τοπίο αλλά να προσπαθήσουμε να υπάρξουμε παράλληλα», τόνισε ο Ζάφος Ξαγοράρης, συμφοιτητής και φίλος του Δημήτρη Παπαϊωάννου. «Δεν έχω μεγάλη σχέση με το αντικείμενο, δεν έχω καμία φιλοδοξία, ήρθα περισσότερο για να μάθω παρά για να δείξω», αρκέστηκε να πει αυτός.

Ως ένα προκλητικό αλλά και αυθαίρετο πείραμα, άλλωστε, αντιμετωπίζουν τόσο η Νάντια Αργυροπούλου όσο και ο Χριστόφορος Μαρίνος το εγχείρημα. Ο τελευταίος μάλιστα «αποκάλυψε» τις προθέσεις του: «Θέλω να φέρω τον Κάφκα στην παραλία».

«Η Μπιενάλε είναι μια ευκαιρία να σκεφτείς για το μέλλον. Είναι μια άσκηση για το τι σημαίνει πολιτιστική παραγωγή. Οπως είπε και ο Πόε "Ολη η ομορφιά είναι αναλυτική". Ετσι και η Μπιενάλε αναλύει σε σκέψη την εμπειρία μας από την κοινωνία σήμερα», ανέφερε και η Τσους Μαρτίνεζ.

«Είναι ένα καταπληκτικό εργαλείο για την Αθήνα, για να αλλάξουμε την πόλη», πρόσθεσε ο Ανδρέας Αγγελιδάκης. Παρών και εμφανώς χαρούμενος ήταν και ο οικοδεσπότης δήμαρχος Π. Φαλήρου Διονύσης Χατζηδάκης που εξέφρασε την ευχή να ανοίξει η Γραμματεία Αξιοποίησης Ολυμπιακών Ακινήτων «τα κτίρια να φύγουν επιτέλους οι αράχνες». Διαπραγματεύσεις, πάντως, τόσο με τα Ολυμπιακά Ακίνητα όσο και με τον Δήμο Καλλιθέας έχουν ήδη ξεκινήσει ο Αυγουστίνος Ζενάκος, η Ξένια Καλπακτσόγλου και ο Poka-Yio, οι διευθυντές της Μπιενάλε.

Η 2η Μπιενάλε θα διαρκέσει τέσσερις μήνες, από τις 15 Ιουνίου έως τις 4 Οκτωβρίου. Το κατιτίς της θα έχει και η Αθήνα, για να μη μένει παραπονεμένη που θα βλέπει τους φιλότεχνους να βουτάνε στα νερά της... Να θυμήσουμε ότι την 1η Μπιενάλε στο Γκάζι είδαν περίπου 50.000 άνθρωποι.