Μια ηθοποιός με δύο πατρίδες

mia-ithopoios-me-dyo-patrides

Λίγες μέρες μετά τη νίκη του Δημήτρη Χριστόφια στις προεδρικές εκλογές βρεθήκαμε στην Κύπρο. Ο ΘΟΚ είχε πρεμιέρα με τους «Βρικόλακες» του Ιψεν σε σκηνοθεσία Γιάννη Ιορδανίδη. Ο πρόεδρος ήταν ο εκλεκτός καλεσμένος στο Δημοτικό Θέατρο, όχι μόνον εξαιτίας της ιδιότητάς του.

Έπρεπε να τιμήσει την ηθοποιό κόρη του Χριστίνα Χριστόφια -εμφανίζεται οκτώ χρόνια σε θεατρικά σχήματα της Κύπρου- που παίζει στην παράσταση δίπλα στον Ορέστη Σοφοκλέους (Οσβαλντ), τον Γιώργο Μουαίμη (Πάστορας Μάντερς) και τον Ανδρέα Βασιλείου (Εγκστραντ). Αλλά ο πρόεδρος μόνο φίλους έχει στο θέατρο... Χειροκρότησε επίσης την παλιά του φίλη και συντρόφισσα Δέσποινα Μπεμπεδέλη, η οποία επιστρέφει στην Κύπρο μετά από 13 χρόνια απουσίας στην Ελλάδα. Και, αν στη σκηνή οι βρικόλακες βγαίνουν απειλητικοί απ' τα χρονοντούλαπα της οικογένειας Αλβινγκ, ο άνεμος που πνέει στο νησί είναι φρέσκος και ελπιδοφόρος. Αυτός έχει συνεπάρει τη Δέσποινα Μπεμπεδέλη, που μιλάει για την επιστροφή της στην Κύπρο, για τις καινούριες θεατρικές προοπτικές και βέβαια για τον νέο πρόεδρο.

Δεν θα σας ξαναδούμε λοιπόν στην Ελλάδα;

Μένω πλέον στην Κύπρο. Η Αθήνα μου έδωσε πολλές επαγγελματικές χαρές, ρόλους, παραστάσεις, συνεργασίες. Εκείνο το διάστημα έκλεβα μέρες για να πεταχτώ στην Κύπρο. Τώρα τα χρόνια πέρασαν. Θέλω να χαρώ το σπίτι μου, τον άντρα μου, τα παιδιά και τα εγγόνια μου. Μπορεί να είμαι Αθηναία, όμως από το 1968 που παντρεύτηκα στην Κύπρο κι άρχισα να δουλεύω στον ΘΟΚ, ενσυνείδητα, έγινε η χώρα μου. Βγήκα στο θέατρο το 1962. Επαιξα με το Κυκλικό Θέατρο του Μ. Κατράκη στο "Τραγούδι του νεκρού αδελφού", κάποιους μικρούς ρόλους στο Θέατρο Τέχνης και αργότερα στον θίασο των Αλεξανδράκη και Μυράτ. Το 1968 ήρθα στην Κύπρο. Στο πραξικόπημα ήμουν εδώ. Βίωσα τον πόλεμο, την προσφυγιά, τους διωγμούς. Ο άντρας μου πήγε στο μέτωπο και για 15 μέρες είχα χάσει τα ίχνη του. Κάποτε ήρθε μήνυμα ότι σκοτώθηκε. Ετρεχα σαν τρελή στα νοσοκομεία ξεσκεπάζοντας τα σεντόνια των νεκρών... Εφιαλτικές στιγμές ώσπου να μάθω ότι ζούσε! Στάθηκα τυχερή. Αλλες όχι. Γέννησα τα παιδιά μου. Η κόρη μου είναι ηθοποιός, ο γιος μου δημοσιογράφος. Είναι όλοι δίπλα μου, εδώ στη Λευκωσία. Η Κύπρος είναι πια η πατρίδα μου.

Θα παίζετε μόνο στον ΘΟΚ;

Θα παίζω επιλεκτικά... Κάποτε, χωρίς δικαίωμα επιλογής, υπηρετούσαμε ρόλους πρώτους, δεύτερους ή τρίτους εναλλάξ στις παραστάσεις. Ποτέ δεν μείναμε άνεργοι. Μου εμπιστεύθηκαν μεγάλα πράγματα στην Κύπρο και αργότερα στην Ελλάδα. Τώρα θα δουλεύω στο Σατυρικό Θέατρο, που διευθύνει ο άντρας μου, Βλαδίμηρος Καυκαρίδης, το οποίο σύντομα θ' αποκτήσει τη δική του στέγη σ' έναν πολυχώρο με τρεις σκηνές. Ετσι θα έχω την πολυτέλεια να παίξω ή να σκηνοθετήσω ή να μείνω σπίτι μου, να μαγειρέψω, να φροντίσω τα λουλούδια μου».

Το ζωντανό, δραστήριο κοινό της Αθήνας δεν θα σας λείψει;

Το κοινό της Αθήνας είναι υπέροχα ανοιχτό. Εχει άποψη, αντιδρά, επιβραβεύει, ξεχύνεται στα καμαρίνια ζητώντας να μάθει δεκάδες πράγματα. Η αλήθεια είναι ότι στην Κύπρο είναι λίγο διαφορετικά... Πάντως βελτιώνεται, αν σκεφτώ το κοινό του '68 στο θεατράκι του ΡΙΚ. Τότε, με το τέλος της παράστασης οι θεατές έφευγαν αμέσως. Δεν χειροκροτούσαν καν... Σήμερα οι θεατρικές σκηνές αυξήθηκαν, όχι μόνο στη Λευκωσία μα και σε άλλες πόλεις.

Παίζετε την κυρία Άλβινγκ στους «Βρικόλακες» δεύτερη φορά μετά από τριάντα χρόνια. Πόσο διαφορετική είναι η εμπειρία;

Τώρα είχα περισσότερο άγχος. Η επανάληψη των ρόλων σού επιτρέπει να τους ολοκληρώσεις. Σ' αυτή την παράσταση ο Γ. Ιορδανίδης ήθελε να φωτίσει διαφορετικά πράγματα. Η δράση είναι άχρονη, κάτι που δραματουργικά "ανοίγει" την παράσταση. Μια θαρραλέα ματιά που φωτίζει πια την ηρωίδα κάνει λιγότερο βαριά τη σκιά του έργου, τα σκοτεινά μυστικά του. Οι "Βρικόλακες" είναι ο αντίποδας της "Νόρας", η απάντηση στον λίβελο που δέχθηκε ο Ιψεν όταν την έγραψε. Η Νόρα εγκατέλειψε την οικογενειακή εστία βροντώντας πίσω της την πόρτα. Η κυρία Αλβινγκ υπέμεινε καρτερικά τα πάντα. Ο Ιψεν τη δείχνει λέγοντας: δείτε λοιπόν πόση καταστροφή δημιουργεί η υποκριτική κοινωνία σας.

Γιατί να μην είμαι σήμερα κομμουνίστρια;

Κάποιο μεγάλο γυναικείο περιοδικό σας πρότεινε ως υποψήφια για Γυναίκα της Χρονιάς και αρνηθήκατε.

Ποτέ δεν μου άρεσε η κοσμική ζωή, τα ιλουστρασιόν περιοδικά. Οι εξαιρετικές πράξεις ανήκουν σε άλλους. Εμαθα τυχαία από τη δουλειά ενός φωτορεπόρτερ ότι μια βουλευτής του Δημοκρατικού Συναγερμού, η παιδοχειρουργός Ελένη Θεοχάρους, ταξιδεύει με τους γιατρούς του κόσμου. Πηγαίνει σε χώρες όπου παιδιά πεθαίνουν από τον πόλεμο ή την πείνα και προσφέρει τις υπηρεσίες της. Η ίδια δεν είπε ποτέ τίποτα. Αυτή η γυναίκα αποτελεί για μένα σύμβολο ανθρωπιάς, προσφοράς και πίστης στο καθήκον της.

Πως σας φαίνεται η νίκη του Δ. Χριστόφια στην προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας;

Ο Χριστόφιας γεννήθηκε μέσα στις φασκιές της αριστεράς. Υπήρξε παιδί οικοδόμου και βοηθός στο καφενείο του πατέρα του στο χωριό, στα σημερινά κατεχόμενα, στέκι τότε όλων των αριστερών. Σερβίροντας καφέδες, άκουγε πολιτικές συζητήσεις κι άρχισε ν' αποκτά ταξική συνείδηση. Σπούδασε στη Σοβιετική Ενωση κι όταν επέστρεψε ήταν φανερό ότι επρόκειτο να διαδραματίσει ρόλο στο λαϊκό κίνημα. Είναι ο πιο έντιμος, καθαρός και ευαίσθητος άνθρωπος που έχω συναντήσει. Αγωνίστηκε με αξιοπρέπεια κάτω από πολύ αντίξοοες συνθήκες, εποχές που ο κομμουνιστής ισοδυναμούσε με τον διάβολο. Είναι ο μόνος πολιτικός που μπορεί να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για τη λύση του Κυπριακού.

Θα λέγατε σήμερα ότι είστε κομμουνίστρια;

Γιατί όχι; Μήπως τελείωσαν οι κοινωνικές αδικίες, η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, η σύγχρονη δουλεία, οι πόλεμοι για το κέρδος; Οι ιδέες της αριστεράς δεν θα πεθάνουν ποτέ όσο αυτά τα αιτήματα μένουν ανικανοποίητα.