Προάστια Ανατολικού Βερολίνου, στη μέση του πουθενά. Παίρνουμε πληροφορίες για το μέρος που θα συναντήσουμε τους Πόρτισχεντ. «Μετά το βενζινάδικο και την απότομη στροφή, μπείτε δεξιά και προχωρήστε στον χωματόδρομο μέχρι τη σιδερένια πόρτα. Εκεί θα σας αφήσει το ταξί και μετά θα περπατήσετε στο δάσος για μερικές δεκάδες μέτρα». Τι μυστικοπάθεια είναι αυτή; Ούτε σε ταινία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ! Ομως για τους Portishead πρόκειται. Για το συγκρότημα που εξαφανίστηκε για περισσότερα από δέκα χρόνια και επανέρχεται στο τέλος Απριλίου με το τρίτο του πολυαναμενόμενο άλμπουμ, «Third».
Είναι η πρώτη ζωντανή παρουσίαση του δίσκου και το συγκρότημα από το Μπρίστολ επέλεξε γι' αυτήν το Βερολίνο. Προσκαλώντας να την παρακολουθήσουν όχι περισσότερους από διακόσιους ανθρώπους απ' όλη την Ευρώπη. Στο διατηρητέο κτίριο ενός ραδιοφωνικού σταθμού του Μεσοπολέμου μάς περιμένουν οι υπεύθυνοι της δισκογραφικής εταιρείας για να μας δώσουν ειδικές ταυτότητες. Μπαίνουμε στην ψηλοτάβανη, δίχως παράθυρα αίθουσα. Ξύλινη επένδυση στους τοίχους, αναιμικός φωτισμός, ένα κλειστοφοβικό περιβάλλον. Στο κέντρο είναι στημένα τα όργανα του συγκροτήματος και καθόμαστε γύρω γύρω.
Ύστερα από λίγο εμφανίζονται και οι Portishead με την ντροπαλή Μπεθ Γκίμπονς επικεφαλής - τα άλλα δύο βασικά μέλη τους είναι ο οργανίστας Τζέοφ Μπάροου και ο κιθαρίστας Αντριαν Ατλεϊ. Για δύο περίπου ώρες μοιάζουν σαν να κάνουν πρόβα, παρουσία κοινού. Παίζουν τα καινούρια τραγούδια τους, μερικά και δύο φορές, σταματούν και ξαναρχίζουν αν κάτι δεν τους πάει καλά κ.ο.κ.
Σπάνια εμπειρία, ειδικά όταν μιλάμε για ένα συγκρότημα που πολλοί είχαν ξεγράψει. Χάθηκε από το προσκήνιο μετά την κυκλοφορία των δύο δίσκων του «Dummy» (1994) και «Portishead» (1997). Εσωστρεφείς, συνέβαλαν καθοριστικά στην έκρηξη του τριπ-χοπ μαζί με τους Μάσιβ Ατάκ και τον Τρίκι, αλλά φάνηκαν ανίκανοι, συναισθηματικά τουλάχιστον, να διαχειριστούν την επιτυχία. «Ολοι στο συγκρότημα πιεστήκαμε», υποστήριζαν. «Είναι περίεργη η εμπειρία να έρχεσαι ξαφνικά αντιμέτωπος με μία επιτυχία που ούτε είχες φανταστεί. Δεν αλλάξαμε, αλλά χρειάστηκε μεγάλη προσπάθεια για να ζήσουμε σύμφωνα με τις δικές μας επιλογές».
Έδιναν ελάχιστες συνεντεύξεις, αρνούνταν να εμφανιστούν στο δημοφιλές «Top of The Pops» αλλά και στα «Brit Awards», ενώ η Μπεθ Γκίμπονς πάλευε να αντεπεξέλθει στην υπερβολική δημοσιότητα: «Αισθάνομαι ένοχη όταν σκέφτομαι τις ηρωίδες μου Μπίλι Χολιντέι και Εντίθ Πιάφ», έλεγε. «Δεν υπήρξα θύμα κακοποίησης και δεν είχα δύσκολα παιδικά χρόνια». Και η μουσική τους; «Σίγουρα δεν αποτελεί το σάουντρακ της ευτυχίας. Αλλά, δεν νομίζω πως είναι σκοτεινή. Στην ουσία περιγράφει τα συναισθήματά μας».
Ούτε και συναυλίες πολλές έδιναν. «Τα τραγούδια μας δεν έχουν σχεδιαστεί για ζωντανές εμφανίσεις», εξηγούσαν. Οχι πως άλλαξαν τώρα. «Η Μπεθ παρουσιάζεται εξαιρετικά αγχωμένη στα λάιβ και ο Μπάροου τα μισεί. Μόνο εγώ τα λατρεύω», λέει στο τελευταίο τεύχος του αμερικανικού περιοδικού «Μπίλμπορντ» ο Αντριαν Ατλεϊ. «Εχουμε βρει τον τρόπο όμως για να μην είμαστε νευρικοί. Πριν από τη συναυλία πίνουμε μερικά τζιν παραπάνω».
Τους είχαμε δει το καλοκαίρι του 1997, στη Φρεαττύδα. Είναι εκστατική η ατμόσφαιρα που δημιουργούν στις συναυλίες τους. Μία γεύση μπορείτε να πάρετε στο ζωντανό άλμπουμ που ηχογράφησαν στο Ρόουζλαντ της Νέας Υόρκης και κυκλοφορεί σε cd και dvd. Με τη συνοδεία μίας ορχήστρας εγχόρδων παρουσίασαν τραγούδια και από τις δύο μέχρι τότε κυκλοφορίες τους.
Στη διάρκεια όλων αυτών των χρόνων τα μέλη του γκρουπ ασχολήθηκαν με προσωπικά τους πρότζεκτ, ενώ η Μπεθ Γκίμπονς έγραψε και τραγούδια για την Τζέιν Μπίρκιν. «Η Μπεθ μού προκαλεί ρίγος», έλεγε στο «7» πριν από μερικές εβδομάδες η γαλλίδα ερμηνεύτρια. «Η κόρη μου η Λου μ' έκανε να την ακούσω».
Στα νέα τους τραγούδια οι Portishead δεν κάνουν το λάθος να πιάσουν το νήμα από εκεί που το είχαν αφήσει. Δεν θα είχε νόημα, άλλωστε, έντεκα χρόνια μετά, να συνέχιζαν στα ίδια τριπ-χοπ μονοπάτια. Τα τραγούδια του «Third» (κυκλοφορεί στις 28 Απριλίου) πατούν σε αντίστοιχο μουσικό και συναισθηματικό υπόβαθρο, αλλά κινούνται σε πιο πρωτοποριακά πεδία. Ηλεκτρονικά, αντίστοιχα εσωστρεφή, με τη φωνή της Μπεθ να ακούγεται ακόμα πιο σπαρακτική.
Ήδη στο Ιντερνετ έχουν διαρρεύσει κομμάτια, ενώ στο YouTube ανεβαίνουν δεκάδες βίντεο από τις πρώτες τους εμφανίσεις στην Ευρώπη. Και όπως συνηθίζουν οι Πόρτισχεντ, δεν σκοπεύουν να κυκλοφορήσουν ούτε ένα σινγκλ. «Ποτέ δεν είδαμε τους εαυτούς μας σαν μία μπάντα που θα βγάζει διάφορα τραγουδάκια», λένε στο «Μπίλμπορντ». «Και τώρα που επιστρέψαμε, ακόμα περισσότερο».
