Στο πρότυπο του Λούβρου θα γίνει και η επέκταση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου της οδού Πατησίων. Θα σκαφτούν δύο υπόγεια συνολικής έκτασης 24.000 τ.μ. στον προ του μουσείου κήπο, που από το 2002 επανήλθε ως προς τη χρήση του (από τον Δήμο Αθηναίων) στο μουσείο.
Είναι η πρώτη φορά που γίνεται θετικό βήμα υλοποίησης ενός έργου το οποίο έχουν εξαγγείλει όλοι σχεδόν οι υπουργοί Πολιτισμού από τη Μεταπολίτευση μέχρι σήμερα, αναγνωρίζοντας ότι το μουσείο ασφυκτιά με τα χιλιάδες εκθέματά του. Κανείς, όμως, δεν κατάφερε να το φέρει εις πέρας.
Η υπόγεια επέκταση του μουσείου, και μάλιστα εκτός του περιγράμματος του υπάρχοντος νεοκλασικού και διατηρητέου κτιρίου, έχει νομοθετηθεί (Ν.2941/01, αρ. 21) από το 2001, όταν άρχισε να σχεδιάζεται η ανακαίνιση του ΕΑΜ εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων. Η δικαστική εμπλοκή όμως για την ανάθεση του έργου ανέτρεψε εκείνα τα σχέδια, αλλά δεν τα ματαίωσε, όπως είδαμε προχθές στο Συμβούλιο Μουσείων που ενέκρινε ομόφωνα το κτιριολογικό πρόγραμμα.
Το νέο τμήμα του μουσείου θα έχει στο πρώτο του υπόγειο εμβαδόν 11.950 τ.μ. και στο δεύτερο γκαράζ 12.000 τ.μ. Σε σύγκριση με το παλιό σχεδόν διπλασιάζεται. Το υπάρχον κτίριο είναι 16.239 τ.μ. και ως εκθεσιακοί χώροι χρησιμοποιούνται τα 8.752 τ.μ., ενώ στις αποθήκες και τα εργαστήριά του (εμβαδού 3.900 τ.μ.) στριμώχνονται 178.000 αρχαία.
Σύμφωνα με το νέο κτιριολογικό πρόγραμμα, θα ανοίξει νέα είσοδος. Το πού ακριβώς επαφίεται στην έμπνευση του αρχιτέκτονα που θα αναλάβει το έργο. Θα είναι πάντως ευρύχωρη και θα περιλαμβάνει εκδοτήρια εισιτηρίων, γκαρνταρόμπα, χώρο πληροφόρησης και ένα σημείο συγκέντρωσης επισκεπτών (εμβαδού 1.200 τ.μ.), όπως έχουμε δει και στο Λούβρο κάτω από τη γυάλινη πυραμίδα.
Μπορεί ο καθαρά εκθεσιακός χώρος του να είναι 2.000 τ.μ. και σε κάποιους από τα μέλη του συμβουλίου να φάνηκε μικρός, αλλά πρέπει να συνυπολογιστεί και ο χώρος περιοδικών εκθέσεων, εμβαδού 1.600 τ.μ. (σήμερα είναι μόνο 443 τ.μ.), που με την οργάνωση ελκυστικών θεματικών εκθέσεων θα προσφέρει στο μουσείο την προστιθέμενη αξία που χρειάζεται.
Επιπλέον θα αποκτήσει αμφιθέατρο 500 θέσεων με χώρο υποδοχής και δεξιώσεων (1.500 τ.μ.), ειδικό χώρο για εκπαιδευτικά προγράμματα που δεν έχει (300 τ.μ.), ένα ξεχωριστό μουσείο αφής για τους τυφλούς (500 τ.μ.), ένα μουσειάκι με την ιστορία του ίδιου του μουσείου (200 τ.μ.), νέα εργαστήρια με χημείο (1.000 τ.μ.) και σύγχρονες αποθήκες για τη φύλαξη των αιγυπτιακών, των χάλκινων, των προϊστορικών και τμήματος της συλλογής αγγείων και μικροτεχνίας, μαζί με ένα κέντρο μελέτης (2.000 τ.μ.). Για πρώτη φορά θα οργανωθεί ένα ευρύχωρο εστιατόριο (800 τ.μ.), όπως έχουν όλα τα μουσεία του κόσμου, και νέο πωλητήριο μαζί με βιβλιοπωλείο (400 τ.μ.).
Στους νέους εκθεσιακούς χώρους θα παρουσιαστεί ολόκληρη η προϊστορική συλλογή, που σήμερα εκτίθεται διασπασμένη σε ένα μικρό χώρο του ισογείου και στον όροφο με την ανασκαφή του Ακρωτηρίου της Θήρας. «Τώρα, η προϊστορική συλλογή καταλαμβάνει 600 τ.μ., ενώ το καινούργιο τμήμα θα απλωθεί σε 2.000 τ.μ.» εξήγησε ο διευθυντής του μουσείου, Ν. Καλτσάς, απαντώντας στις ενστάσεις περί του μικρού προβλεπόμενου εκθεσιακού χώρου.
«Το Εθνικό Αρχαιολογικό είναι η ναυαρχίδα των ελληνικών μουσείων, το μεγαλύτερο και σημαντικότερο μουσείο της χώρας. Εχει αντιπροσωπευτικά ευρήματα απ' όλη την Ελλάδα και απ' όλες τις περιόδους του ελληνικού πολιτισμού, από την προϊστορική περίοδο μέχρι το τέλος της αρχαιότητας. Το ερώτημα είναι τι μουσείο θέλουμε. Σχεδιάζουμε μουσεία εκθεσιοκεντρικά ή ανθρωποκεντρικά;» ρώτησε ο διευθυντής του Βυζαντινού Μουσείου, Δημ. Κωνστάντιος, για να επισημάνει ότι τα σύγχρονα μουσεία στοχεύουν στην ψυχαγωγία των επισκεπτών τους. Το 80% του εμβαδού τους είναι αφιερωμένο στις εξυπηρετήσεις των πολιτών.
Χρονοδιάγραμμα όμως για την υλοποίησή του δεν ακούσαμε. Ούτε πού θα βρεθούν τα 50 εκατ. ευρώ που απαιτούνται για την ανέγερσή του. Ελπίζουν μάλλον στο υπουργείο Πολιτισμού να το εντάξουν στο Δ' ΚΠΣ. Είναι αναμφίβολα η μόνη ελπίδα για να γίνει κάποτε.
