Συνέντευξη της Α.Ε. πρέσβειρας της Σερβίας στην Ελλάδα, κ. Ljiljana Bacevic στον Δημήτρη Γιαννακόπουλο.
Οι εξελίξεις μετά τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου, αναμένονται ραγδαίες. Η πρέσβειρα της Σερβίας υποστηρίζει πως δημιουργείται ένα αρνητικό προηγούμενο, που θα αποσταθεροποιήσει πολλές χώρες στον κόσμο και πως το συμφέρον της Ελλάδας, είναι να μην προχωρήσει στην αναγνώριση.
Το Κοσσυφοπέδιο διακήρυξε την ανεξαρτησία του και 27 χώρες έσπευσαν ήδη να το αναγνωρίσουν. Ποια είναι η αντίδραση της Σερβίας έναντι αυτών των εξελίξεων;
Εμείς σταθερά υποστηρίξαμε τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων. Δυστυχώς οι εξελίξεις ήταν διαφορετικές και αρκετές χώρες προχώρησαν σε αναγνώριση. Η δική μας απάντηση ήταν η ανάκληση των πρεσβευτών μας από αυτές τις χώρες, για απροσδιόριστο ακόμα διάστημα. Αυτό δεν σημαίνει τη διακοπή των διπλωματικών μας σχέσεων- οι πρεσβείες μας θα συνεχίσουν να λειτουργούν σε χαμηλότερο επίπεδο. Οι διπλωματικές μας προσπάθειες θα συνεχιστούν, ώστε να πείσουμε όσο το δυνατόν περισσότερες χώρες πως α αναγνώριση του Κοσσυφοπεδίου είναι μια λανθασμένη κίνηση, που θα μπορούσε πολύ εύκολα να αποσταθεροποιήσει όχι μόνο τα Βαλκάνια, αλλά και άλλες χώρες στον κόσμο. Προς το παρών αυτή είναι η επίσημη αντίδραση της Σερβίας, οι μελλοντικές μας ενέργειες θα εξαρτηθούν από τις εξελίξεις.
Ο Σερβικός πληθυσμός του Βορείου Κοσσυφοπεδίου, αρνείται να αναγνωρίσει τις νέες διοικητικές αρχές. Όλοι φοβούνται νέα γενικευμένα επεισόδια. Υπάρχει κάποιο σχέδιο προστασίας των κατοίκων, αλλά και των ιστορικών μνημείων από πράξεις αντεκδίκησης;
Εμείς εξακολουθούμε να τους θεωρούμε πολίτες της χώρας μας, όπως άλλωστε αισθάνονται και εκείνοι – άρα είναι φυσιολογικό να μην αναγνωρίζουν τις νέες διοικητικές αρχές. Για εμάς το Κοσσυφοπέδιο εξακολουθεί να αποτελεί επαρχία της Σερβίας. Άλλωστε, εξακολουθεί να ισχύει το ψήφισμα 1244 των Ηνωμένων Εθνών, αφού δεν έχει αντικατασταθεί από κάποιο νεώτερο. Η KFOR βρίσκεται εκεί για να αποτρέψει τις συγκρούσεις και να προστατεύσει τους πολίτες. Περιμένουμε να κάνουν το καθήκον τους.
Πιστεύετε πως η σημερινή δύναμη της KFOR επαρκεί, ή περιμένετε την ενίσχυσή της;
Χωρίς να είμαι ειδική επί των στρατιωτικών θεμάτων, πιστεύω πως η σημερινή δύναμη είναι αρκετή.
Πως σχολιάζετε τη στάση της Ρωσίας, αλλά και τις πρόσφατες δηλώσεις του Ρώσου αντιπροσώπου στο ΝΑΤΟ, Ντμίτρι Ρογκοζίν με την απειλή χρήσης βίας;
Οι σχέσεις μας με τη Ρωσία έχουν περάσει πολλές διακυμάνσεις. Υπήρξαν περίοδοι που ήταν καλές, υπήρξαν και άλλες που ήταν καλύτερες. Εκτιμούμε ιδιαίτερα τη στάση της Ρωσίας στο θέμα του Κοσσόβου. Υπερασπίζεται το διεθνές δίκαιο και τη νομιμότητα και αποτελεί μια πολύ μεγάλη βοήθεια για μας. Η δήλωση Ρογκοζίν θα έλεγα πως είχε περισσότερο προειδοποιητικό χαρακτήρα, ώστε οι άλλες χώρες να έχουν υπόψη τους και αυτή την πιθανότητα.
Πολύς λόγος γίνεται για το αν το Κοσσυφοπέδιο λειτουργήσει ως προηγούμενο για άλλα αποσχιστικά κινήματα, στην Ευρώπη αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο. Αναλυτές υποστηρίζουν πως πρόκειται για μοναδική περίπτωση αποκλείοντας αυτό το ενδεχόμενο. Εσείς τι πιστεύετε;
Όσοι πιστεύουν πως πρόκειται για μοναδική περίπτωση, κάνουν λάθος. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν πολλές αποσχιστικές ομάδες σε ολόκληρο τον κόσμο που περιμένουν τις εξελίξεις στο Κοσσυφοπέδιο για να κινηθούν. Αυτές οι περιπτώσεις είναι πάρα πολλές και σε ευαίσθητα σημεία του πλανήτη – εγώ γνωρίζω περίπου διακόσιες, πρόσφατα διάβασα μια έγκυρη ανάλυση που τις ανεβάζει στις τριακόσιες. Μπορείτε να φανταστείτε την έξαρση της βίας σε 300 περιοχές; Απαράδεκτο για το σύγχρονο κόσμο μας.
Τέτοβο, Βοιβοντίνα, Μαυροβούνιο, Βοσνία. Πιστεύετε πως θα έχουμε γρήγορα εξελίξεις και σε αυτές τις περιοχές;
Είναι πολύ δύσκολο να προβλέψει κανείς τι θα ακολουθήσει. Θα ήθελα πολύ να αποκλείσω αυτό το ενδεχόμενο, όμως δεν μπορώ. Δεν ξέρω αν θα είναι σε σύντομο χρονικό διάστημα – αυτό που μπορώ να πω είναι πως η σταθερότητα σε αυτές τις περιοχές είναι πολύ εύθραυστη. Μιλώντας μεταφορικά, θα έλεγα πως μοιάζει με τη θεωρία του χάους: μπορεί για παράδειγμα να συμβεί κάτι στο Μαυροβούνιο και να επηρεάσει την π.Γ.Δ.Μ. κλπ. – πόσο μάλλον μια διακήρυξη ανεξαρτησίας που αγνοεί τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και το διεθνές δίκαιο. Αυτή η περιοχή έχει υποφέρει αρκετά. Ελπίζω να μην συνεχιστεί η βία.
Πόσο ρεαλιστικός είναι ο κίνδυνος μιας “Μεγάλης Αλβανίας”;
Όλα τα κράτη της περιοχής είχαν κατά περιόδους ανάλογα όνειρα, Μεγάλη Σερβία, μεγάλη Κροατία, Μεγάλη Ελλάδα κλπ. Η ιστορία όμως, τουλάχιστον η δική μας και η δική σας, μας δίδαξε πως αυτά ήταν λάθη που δεν θα πρέπει να επαναλάβουμε.
Στο Κοσσυφοπέδιο δημιουργείται η δεύτερη μουσουλμανική χώρα στην Ευρώπη. Η αναζωπύρωση της Ισλαμικής συνείδησης, σε συνδυασμό με πολλές αναφορές μυστικών υπηρεσιών για παρουσία της Αλ Κάιντα στην περιοχή, κάνει πολλούς να πιστεύουν πως η διεθνής τρομοκρατία, βρήκε ένα νέο ασφαλές καταφύγιο στην καρδιά της Ευρώπης. Πόσο κοντά στην πραγματικότητα είναι αυτή η εκτίμηση;
Αυτό το σενάριο έχει μια ρεαλιστική βάση. Ξέρετε, το Κόσσοβο δεν ήταν πάντα τόσο μουσουλμανική χώρα, όμως τα πράγματα άλλαξαν. Το ίδιο ισχύει και για τη Βοσνία. Η απάντηση δεν είναι εύκολη. Το Κοσσυφοπέδιο, είναι μια περιοχή της πατρίδας μου, γνωστής για τα υψηλά επίπεδα διαφθοράς και εγκληματικότητας που θα μπορούσε να γίνει η γη της επαγγελίας για τους τρομοκράτες. Δεν μπορώ να αποκλείσω τη λειτουργία του λεγόμενου Ισλαμικού τόξου Τουρκία – Σκόπια – Αλβανία – Κόσσοβο – Βοσνία και ποιος μπορεί να φανταστεί και που αλλού. Ακόμα και στη Γαλλία ή στη Γερμανία που υπάρχουν πολλοί μουσουλμάνοι. Η Αλ Κάιντα έχει παρουσία στην περιοχή από την εποχή του πολέμου στη Βοσνία. Οι τρομοκράτες, είναι λογικό να αναζητούν καταφύγιο σε χώρες με έντονο μουσουλμανικό στοιχείο.
Πως σχολιάζετε τη στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Είστε ευχαριστημένη από την έως σήμερα στάση της Ελλάδας;
Είναι γνωστό πως η Ε.Ε. δεν έχει ενιαία φωνή στα θέματα εξωτερικής πολιτικής και αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα. Για την Ελλάδα ήταν προφανές πως δεν θα προχωρήσει σε άμεση αναγνώριση. Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι από αυτή τη στάση, αλλά και από την υποστήριξη την οποία μας παρέχετε. Περιμένω, τόσο από την κ. Μπακογιάννη όσο και από τον Πρωθυπουργό κ. Καραμανλή, πως θα είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί με το θέμα της αναγνώρισης. Πέρα από τους παραδοσιακούς δεσμούς φιλίας που ενώνουν τις χώρες μας, στη συγκεκριμένη περίπτωση το συμφέρον μας είναι κοινό. Η ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου στρέφεται και ενάντια στα Ελληνικά συμφέροντα.
