Το πραγματικό βάρος του χρέους

to-pragmatiko-varos-tou-chreous

Πάνω από το 300% σε σχέση με τα δημόσια εισοδήματα, έχουν ανέλθει τα χρέη σε Ελλάδα, Ιρλανδία και Πορτογαλία.

Η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία είναι επιβαρυμένες με χρέη περισσότερο από 300% ως προς το εισόδημά τους, σύμφωνα με τα στοιχεία για τα κράτη της ευρωζώνης σε σχέση με τα δημόσια έσοδα που έχουν.

Τα αριθμητικά στοιχεία του χρέους συνήθως υπολογίζονται ως ποσοστό του εθνικού εισοδήματος μιας χώρας και εκφράζονται ως ποσοστό του ΑΕΠ. Τα στοιχεία του εθνικού εισοδήματος αντανακλούν την δραστηριότητα σε ολόκληρη την οικονομία, τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Ωστόσο τα κράτη πρέπει να πληρώσουν τα χρέη μέσω των εισπράξεων φόρων και άλλων κυβερνητικών έσοδων και όχι από το εισόδημα της οικονομίας στο σύνολό της. Ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι η αναλογία χρέους ως προς τα έσοδα ενός κράτους παρέχει μια σαφέστερη εικόνα της ικανότητάς του να χρηματοδοτεί τις ετήσιες πληρωμές του χρέους.

Η μέτρηση αυτή, που δείχνει τις δυνατότητες των κυβερνήσεων στην πληρωμή τα χρεών τους, φέρνει στην κορυφή της κατάταξης την Ελλάδα, με το συνολικό χρέος της να βρίσκεται στο 351% των δημοσίων εσόδων της και δεύτερη την Ιρλανδία με το χρέος στο 340% των εσόδων της κυβέρνησής της. Η Πορτογαλία είναι τρίτη, με αναλογία χρέους προς τα έσοδά της στο 302%, ενώ η Βρετανία ήταν έκτη πέρσι στον κατάλογο των 27 μέλων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με αναλογία χρέους ως προς τα έσοδα στο 212%, σύμφωνα με υπολογισμούς που βασίζονται σε στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Οι ΗΠΑ βρίσκονται σε ακόμα χειρότερη θέση από την Ελλάδα. Το 10 τρισ. ευρώ χρέος της είναι ισοδύναμο του 105% του ΑΕΠ, αλλά περισσότερο από το 560% των κρατικών εσόδων για το 2012, ενώ βρισκόταν στο 365% το 2010.

Η Ιρλανδία, η οποία συχνά επαινείται για τις επιδόσεις της στην αντιμετώπιση της κρίσης, έχει δει μια απότομη αύξηση του χρέους στην προς τα έσοδα αναλογία του τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Το 2009 η αναλογία ήταν 187%. Ένα χρόνο αργότερα είχε εκτιναχθεί στο 262% πριν φτάσει το 340% το 2012. Ωστόσο, η χώρα φαίνεται να είναι σε καλύτερη κατάσταση όταν χρησιμοποιείται ο δείκτης χρέους προς το ΑΕΠ. Εκεί κατέχει την τέταρτη θέση, με ποσοστό 117,6%, μετά την Ελλάδα, την Ιταλία και την Πορτογαλία.

Στην Ελλάδα, αντίθετα, η αναλογία του χρέους ως προς τα έσοδα έχει βελτιωθεί. Οι τεράστιες περικοπές των κρατικών δαπανών έχουν μειώσει το δείκτη από το 402% που βρισκόταν το 2011 στο 351% το 2012.

Στη Γερμανία η αναλογία του χρέους ως προς τα έσοδα είναι 181%, στη Μάλτα 178%, ενώ στη Γαλλία 174%. Όλες αυτές οι χώρες βρίσκονται υψηλότερα από ό,τι οι χώρες που συχνά αναφέρονται πως βρίσκονται σε κίνδυνο αθέτησης των υποχρεώσεών τους, όπως η Σλοβενία (120%) και η Ουγγαρία (168%).

Οι πιο υγιείς οικονομίες, σύμφωνα με το δείκτη χρέους προς τα έσοδα, είναι οι σκανδιναβικές, όπου η Σουηδία είναι στο 75%, η Δανία στο 82% και η Φινλανδία στο 99%, μιλώντας πάντα για το 2012.

Μετά την τραπεζική κρίση του 2009, η αμερικανική επενδυτική τράπεζα Morgan Stanley υποστήριξε ότι το χρέος ως προς τα έσοδα θα πρέπει να περιλαμβάνεται σε κάθε συζήτηση μιας πιθανής αδυναμίας πληρωμής δημοσίου χρέους.

Αναλυτής Arnaud Mares, έλεγε τον Αύγουστο του 2010: «Όποιο και αν είναι το μέγεθος των υποχρεώσεων μιας κυβέρνησης, αυτό που έχει σημασία τελικά είναι να συγκρίνεται με τους διαθέσιμους πόρους που έχει για να το εξυπηρετήσει».

Επομένως ο δείκτης χρέος / ΑΕΠ παρέχει μια κολακευτική εικόνα των δημόσιων οικονομικών. Η καλύτερη προσέγγιση είναι να αναλύεται το χρέος σε σχέση με τα πραγματικά έσοδα της κυβέρνησης. Υπό το πρίσμα αυτό, το αμερικανικό ομοσπονδιακό χρέος δεν είναι πλέον ευνοϊκό σε σχέση με αυτό των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων.