Η δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου από αστυνομικό πριν από δώδεκα χρόνια προκάλεσε μια έκρηξη βίας που αιφνιδίασε και τους πιο έμπειρους αναλυτές της ελληνικής πραγματικότητας. Οι βιαιότητες και οι λεηλασίες που ακολούθησαν ανέδειξαν μεγάλα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας που είχαμε επιλέξει να αγνοούμε.
Η απογοήτευση των νέων
Ο άδικος χαμός του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου αποτέλεσε την αφορμή για να εκδηλωθεί η βαθιά δυσαρέσκεια της νέας γενιάς με το μέλλον που της έχουμε προετοιμάσει. Η συλλογική αποτυχία της λεγόμενης γενιάς του Πολυτεχνείου έχει οδηγήσει σε δραματικά αδιέξοδα, που αντιμετωπίζονται με τη μεταφορά του μεγαλύτερου μέρους του οικονομικού και κοινωνικού λογαριασμού στις πλάτες των νέων μας. Στο παραδοσιακό χάσμα των γενεών προστέθηκε η οικονομική, επαγγελματική και κοινωνική περιθωριοποίηση των νέων με ευθύνη των μεγαλύτερων.
Υποβαθμισμένα σχολεία και πανεπιστήμια, πανευρωπαϊκό ρεκόρ ανεργίας, αβέβαιη επαγγελματική προοπτική, μηνιαίες αποδοχές που έπεσαν τα τελευταία δύο χρόνια από τα 700 στα 600 ευρώ, ελαστικές μορφές εργασίας, έλλειψη σοβαρής ασφαλιστικής και συνταξιοδοτικής κάλυψης είναι μερικές από τις συνέπειες της αποτυχίας του συστήματος για τους νέους.
Το περιθώριο στο δρόμο
Με τη δολοφονία του Γρηγορόπουλου δημιουργήθηκαν οι προϋποθέσεις για να βγουν οι λεγόμενοι περιθωριακοί στο δρόμο. Ξαφνικά διαπιστώσαμε ότι στην Αθήνα ζουν, σε συνθήκες απόλυτης εξαθλίωσης, εκατοντάδες χιλιάδες παράνομοι μετανάστες, αρκετοί από τους οποίους πήραν μέρος στους βανδαλισμούς. Καταλήξαμε, επίσης, στο συμπέρασμα ότι επαγγελματικές και κοινωνικές τάξεις βρίσκονται αντιμέτωπες με την προοπτική της μαζικής φτωχοποίησης. Οι εξαθλιωμένοι και οι απελπισμένοι που πρωταγωνίστησαν στα επεισόδια ήταν στην πλειονότητά τους Έλληνες.
Ανατρέχοντας στα γεγονότα του Δεκεμβρίου 2008, καταλαβαίνουμε ότι οι διαδικασίες που ωριμάζουν σήμερα, δίνοντας εξαιρετικά αρνητικά οικονομικά και κοινωνικά αποτελέσματα, ήταν ήδη σε εξέλιξη.
Η διετία της επιδείνωσης
Το Δεκέμβριο του 2008 αρχίσαμε να κατανοούμε την αρνητική πλευρά της νεοελληνικής πραγματικότητας. Η προ διετίας οικονομική και κοινωνική κατάσταση, αν και αρκετά προβληματική, μοιάζει ειδυλλιακή συγκρινόμενη με τη σημερινή.
Σήμερα έχει οριστικοποιηθεί το διαζύγιο με τη νέα γενιά, εφόσον φορτώνουμε τα βάρη της κρίσης σε αυτήν. Η ανεργία των νέων σημειώνει νέα ρεκόρ και η επαγγελματική, οικονομική και κοινωνική προοπτική τους είναι η χειρότερη της τελευταίας πεντηκονταετίας. Το ζήτημα της τυφλής αστυνομικής βίας που οδήγησε στο θάνατο του νεαρού Αλέξανδρου και προκάλεσε την εκδήλωση της βίαιης διαμαρτυρίας αντιμετωπίστηκε, αλλά το ευρύτερο πρόβλημα της σχέσης του πολιτικού, οικονομικού συστήματος με τη νεολαία παραμένει άλυτο.
Η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση εκδηλώθηκε στα τέλη του 2008 και τα αποτελέσματά της άρχισαν να γίνονται αισθητά στην ελληνική οικονομία από τα μέσα του 2009. Από την επιβράδυνση της οικονομικής ανάκαμψης περάσαμε στην ύφεση, το δημοσιονομικό αδιέξοδο, την κρίση δανεισμού του ελληνικού Δημοσίου και τα σκληρά μέτρα που περιγράφονται στο μνημόνιο.
Οι αρνητικές οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις αύξησαν κατά εκατοντάδες χιλιάδες τους συμπολίτες μας που βρίσκονται στο περιθώριο και μπορεί να αποτελέσουν τον κορμό μιας βίαιης λαϊκής διαμαρτυρίας. Η κλιμάκωση της παράνομης μετανάστευσης συγκέντρωσε ακόμη περισσότερους ξένους στο κέντρο της Αθήνας, σε συνθήκες που παραπέμπουν στο Αφγανιστάν, το Ιράκ ή τη Σομαλία. Δύο χρόνια μετά τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου αντιλαμβανόμαστε ότι οι σφαίρες που του στέρησαν τη ζωή οδήγησαν στην τραγική απομυθοποίηση της νεοελληνικής πραγματικότητας, που εξελίσσεται, με ανησυχητικό ρυθμό, από το κακό στο χειρότερο.
