Φίλιπ Ροθ: Τεράστια και λαμπρή συγγραφική πορεία

philip-roth-terastia-kai-lampri-syngrafiki-poreia

Αμερικανός εβραϊκής καταγωγής, ο Φίλιπ Ροθ γεννήθηκε στις 19 Μαρτίου 1933 στο Νιούαρκ του Νιου Τζέρσι. Σπούδασε αγγλική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου και πριν πενήντα χρόνια ξεκίνησε τη λαμπρή συγγραφική του πορεία, εκδίδοντας το πρώτο του βιβλίο που περιλάμβανε μια συλλογή διηγημάτων με τίτλο «Αντίο Κολόμπους». Το βιβλίο αυτό όχι μόνο δεν πέρασε απαρατήρητο αλλά απέσπασε και το Εθνικό Βραβείο Βιβλίου (1960). Από την πρώτη του κιόλας εμφάνιση στα γράμματα ο Ροθ δεν έκρυψε τις συγγραφικές του εμμονές πάνω στις οποίες θα εστίαζε σε κάθε του γραπτό. 

Ως συγγραφέας ευτύχησε να ζήσει μια σπουδαία και ουσιαστική διάκριση: την οριστική έκδοση των Απάντων του από την Library of America. Ο τελευταίος μάλιστα από τους οκτώ συνολικά τόμους θα εκδοθεί το 2013. Ο Φίλιπ Ροθ κατάφερε να αποσπάσει, εκτός από το απαραίτητο ενδιαφέρον του κοινού, και την εύνοια των κριτικών της χώρας του, καθώς και την –σπάνια– εκτίμηση των συναδέλφων του. Στο ογκώδες έργο του κατάφερε να κρατήσει μια αξιοπρεπή ισορροπία ανάμεσα στην ποιότητα και την ποσότητα. 

Όταν αντιμετωπίζει τη μάλλον ανόητη διάθεση να ξεχωριστεί το αυτοβιογραφικό από το μυθοπλαστικό κομμάτι του έργου του, ο Φίλιπ Ροθ φαίνεται να εκνευρίζεται – και δικαίως, μιας και δεν υπάρχουν διακριτά όρια. Προφανώς, όπως κάθε συγγραφέας έτσι κι ο Ροθ συγχωνεύει το προσωπικό στο συλλογικό βίωμα, αλλά ταυτοχρόνως τα διερευνά καταθέτοντας μια σύνθετη αντίληψη, αυτή της μυθοπλασίας. Ο Φίλιπ Ροθ έχει και στη χώρα μας πολλούς φανατικούς αναγνώστες, πράγμα που συνάγεται και από την πληθώρα των εκδόσεων των έργων του. Από τις εκδόσεις Πόλις κυκλοφορούν περίπου τα μισά από τα τριάντα βιβλία του. 

Έχοντας κοινή την εβραϊκή καταγωγή, μαζί με τις καταβολές εκείνες που κληρονομούνται από το περιβάλλον που μεγαλώνει κανείς, ο Φίλιπ Ροθ, όπως και ο Γούντι Άλεν, προσεγγίζει με «Το σύνδρομο του Πορτνόι», την εκρηκτική εμφάνιση της σεξουαλικότητας στην εφηβεία με ανάλογο τρόπο. Μέσα από την υπερβολή και οι δύο, εκτός του ότι υπονομεύουν τη σοβαρότητα του θέματος, αποφεύγοντας μπελάδες που πιθανόν και να τους ξεπερνούν, αποτινάζουν τα υπολείμματα των εβραϊκών τους ενοχών που σχετίζονται με τα θέματα του σεξ. Ο νεαρός Πορτνόι, όπως και κάθε έφηβος, διατηρεί ακραίες σχέσεις με τη σεξουαλικότητα. Ο Ροθ φρόντισε να φορτώσει στον ήρωά του μια δεσμευτική σχέση με τον αυνανισμό, έτσι που το σύνδρομο, βοηθούσης και της επιτυχίας του βιβλίου, να δηλώνει τον ασυγκράτητο για σεξ άνδρα. Πρόκειται για μια ιστορία όπου όλα ξεκινούν από τη διαβρωτική όσο και ανατρεπτική επίδραση του σεξ σε μια βαρετή συγκέντρωση. 

Η ιστορία του «Πορτνόι» έγινε κινηματογραφική ταινία το 1972, ζωντανεύοντας τις αναμνήσεις της σεξουαλικής επανάστασης της δεκαετίας του 1960. Ο γνωστότερος ήρωας των μυθιστορημάτων του Ροθ, ο Ζούκερμαν, εμφανίζεται και στο μυθιστόρημα «Αντιζωή» ως συγγραφέας, που προκειμένου να γράψει για τον θάνατο του αδελφού του Χένρι δεν διστάζει να «ξετινάξει» κάθε οικογενειακό μυστικό. Έχοντας και την απαραίτητη δόση από Ισραήλ, η «Αντιζωή» καταπιάνεται με τα θέματα-εμμονές του συγγραφέα, προσπαθώντας να περικυκλώσει την αλήθεια μέσα από ένα στρόβιλο αντιθέσεων που διαμορφώνουν και καθορίζουν τη ζωή μας.