Ig Nobels: Η παρωδία των βραβείων Νόμπελ

ig-nobels-i-parodia-ton-vraveion-nompel

Η επιστήμη είναι βαρετή για όσους δραστηριοποιούνται αρκετά χρόνια μέσα σε αυτή, με συνέπεια να μην τους προκαλεί πλέον το ενδιαφέρον. Εν ολίγοις ετούτη η παράμετρος ισχύει τουλάχιστον για μία μερίδα παλαιών επιστημόνων που έχουν σιχαθεί την καθημερινή ρουτίνα με τα πανεπιστήμια.



Αναμφισβήτητα την επιστήμη την υπηρετούν κα την φέρνουν εις πέρας ένα μάτσο γυαλάκηδες, που το χιούμορ τους είναι στην καλύτερη των περιπτώσεων επιπέδου Big Bang Theory. Επίσης η επιστήμη ειναι δυσνόητη — πάνε απλά στο Pubmed, βάλε μια λέξη, μια ουσία ή οτιδήποτε σχετικό με επιστήμη και δες πόσα αποτελέσματα μπορείς να κλικάρεις και να διαβάσεις προτού τα παρατήσεις και επιστρέψεις στο tab με το Facebook. Λες να φταίει που το Pubmed είναι στα αγγλικά; Μπα, και να μετέφραζες απλά τον τίτλο μιας τυχαίας επιστημονικής εργασίας, στις οχώ λέξεις του τίτλου οι δώδεκα θα σου ήταν άγνωστες — όχι δεν κάνω κάποιο λάθος, έχεις πρόβλημα με νούμερα που υπερβαίνουν τον αριθμό των δαχτύλων των χεριών σου.

Δεν θα ήταν όμως πολύ πιο όμορφο αν οι επιστήμες ήταν αστείες, απλές, κατανοητές για όλους; Αν οι μελέτες κοιτούσαν πράγματα όπως… γιατί κολλάει τόσο η τσίχλα στα μαλλιά; Αν τα νόμπελ (ναι, μπορεί να μην ξέρεις ποιός ήταν ο Nobel, αλλά αυτό το βραβείο το ξέρει και η προγιαγιά σου) ήταν πάνω σε κατανοητά θέματα και προέκυπταν από μια ερευνούλα που μπορεί να εξηγηθεί σε μια παράγραφο; Ναι, όλα θα ήταν υπέροχα!

Ίσως να μπορούσες να στήσεις και εσύ την δικιά σου μελέτη,  π.χ. για την επίδραση της οσμής στα ανθρώπινα συναισθήματα — έτσι να έχει και έναν αέρα αρωματοθεραπείας! Θα μπορούσες να μαζέψεις τα φιλαράκια σου, να τους πεις να φέρουν μια φωτογραφία του αντικείμενου του πόθου τους ή να ανοίξουν κάποια φωτό του στο Facebook account και στην συνέχεια να… κλάσουν μέσα στην χούφτα τους, να φέρουν το χέρι στην μυταρόγκα τους και να εισπνεύσουν βαθιά καθώς κοιτάνε την φωτογραφία.

Μπορείς επίσης να επαναλάβεις ακριβώς το ίδιο πείραμα έχοντάς τους να κάνουν το ίδιο καθώς αυνανίζονται με την φωτογραφία και μετά να απαντήσουν ερωτηματολόγιο. Πώς τους φάνηκε η φωτογραφία πριν μυρίσουν και μετά, ήταν το ίδιο όμορφο και ποθητό το άτομο; Επηρρέασε η οσμή τον αυνανισμό; Αν ήταν άντρες, πώς θα χαρακτήριζαν την ποιότητα της στύσης τους κατά την εισπνοή, από το 1 ως το 10 με το 5 να είναι η γνωστή “μελάτη“;

Μετά φυσικά θα μπορούσες να προεκτείνεις την έρευνα, αν σε καίει η ψυχολογία να αναπτύξεις μια μέθοδο “ξεκολλήματος από τον/την τάδε εισπνέοντας την κλανιά σου καθώς αυνανίζεσαι με την φωτογραφία του/της“. Αν σε καίει η χημεία, ίσως να μπορούσες να ψάξεις γιατί η οσμή στο χέρι είναι διαφορετική από ότι αν διαχυθεί στον χώρο -που το γνωρίζει τον Στέλιο;- και σε τι αναλογία “κλανιάς/αέρα” αυτή αναπτύσσει το πλήρες “μπουκέτο αρωμάτων της“. Ναι με μια τέτοια έρευνα δικαιούσαι κάποιου είδους Nobel και μάντεψε τι; Πάλι σε πρόλαβαν, κάποιος πούστης μάλλον σου κλέβει τις ιδέες!

Για εσένα που βαριέσαι το την πολλή σοβαρότητα και τον στεγνό λόγο που οι περισσότεροι επιστημονικοί τεχνοκράτες έχουν υιοθετήσει στην καθημερινότητά τους και δεν τους συμπαθείς τόσο πολύ, ωστόσο οφείλεις να γνωρίζεις, ότι για αυτούς να έχουν φτιαχτεί τα βραβεία Ig Nobels.

Έχοντας την ρίζα τους στην λέξη “Ignoble“, τα Ig Nobels είναι τα αντί-Nobel που δίνουν οι “σκοτεινοί δάκτυλοι” πίσω από το εξίσου ενδιαφέρον επιστημονικό (χμ) περιοδικό “Journal of Impropable Research” σε όσους επιστήμονες η έρευνά τους είναι… παράξενη, ανούσια, “το τελευταίο πράμα που θα περίμενες κάποιος να μελετήσει” ή πολύ απλά όπως δηλώνουν οι ίδιοι “έρευνα που θα κάνει κάποιον πρώτα να γελάσει και μετά να σκεφτεί“.

Από το 1991 αυτό το βραβείο προτείνεται σε επιστήμονες που έχουν κάνει αρκετά “φεύγα” έρευνα και ναι, οι περισσότεροι όντως πάνε στην τελετή και λαμβάνουν το Ig-Αντί-Νόμπελ τους. Φυσικά, όπως θα περίμενες, η παραλαβή του βραβείου πάει χέρι χέρι με την αντίστοιχη ομιλία των τιμημένων επιστημόνων όπου εξηγούν εις βάθος την έρευνά τους μέσα στο χρονικό περιθώριο των 60 δευτερολέπτων — όταν τα υπερβούν έρχεται ένα μικρό κοριτσάκι, η “Miss Sweetie Poo” και φωνάζει μέσα στα αυτιά τους “παρακαλώ σταματήστε, βαριέμαι!” μέχρι να βγάλουν τον σκασμό!

Υπέροχο; Πάμε χεράκι χεράκι να δούμε μερικές τέτοιες απονομές, τα άτομα που τις έλαβαν και τις μελέτες που τους χάρισαν αυτό το βραβείο!

Ig Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης


2009: Το βραβείο το κέρδισε ο Stephan Α. Bolliger et al (et al = συνεργάτες, όταν εμείς τα επιστημονάκια βαριόμαστε να τους γράψουμε) για την πραγματικά ενδιαφέρουσα μελέτη του πάνω στο αν είναι πιο επικίνδυνο να σου σπάσουν πάνω στο κεφάλι ένα γεμάτο ή ένα άδειο μπουκάλι μπύρας. Η λεπτομέρεια εδώ που κάνει την διαφορά είναι πως η εργασία του δεν ήταν μια άκρατη θεωρητικολογία αλλά ήταν πλαισιωμένη από πειράματα… σπασίματος μπουκαλιών!

Όπως αποδείχθηκε η ενέργεια πρόσκρουσης στην οποία σπάει ένα γεμάτο μπουκάλι είναι 30 Joules ενώ ενός άδειου 40 - κατά συνέπεια όντως ήταν μεγάλο ανδραγάθημα του Willy, του μαύρου θερμαστή από το Τσιμπουτί, να φάει στην κεφαλή μιαν αδειανή μποτίλια για να φυλάξει τον Καββαδία από έναν Ισπανό!

1999: Πότε ήταν η τελευταία φορά που άκουσες κάποιο συναγερμό και βγήκες έξω να βοηθήσεις  ή έστω να δείς τι παίζει, ποιανού αμάξι σπάνε; Όχι, δεν ξεκουνάς από την θέση σου ούτε από περιέργεια να δεις τι παίζει. Η αλήθεια είναι πως το άκουσμα ενός συναγερμού πλέον δεν σε κάνει να σηκώνεις ούτε βλέφαρο εκτός -Ελληναρά μου εσύ- αν είναι ο συναγερμός του δικού σου αμαξιού. Τα παραπάνω τα γνωρίζεις πολύ καλά, αλλά τα γνωρίζουν πολύ καλά και οι κλέφτες και κάπου εδώ είναι που κόβει ο πουρές.

Τι θα έλεγες για ένα συναγερμό πραγματικά αποτρεπτικό, π.χ. με το που πάει ο άλλος να τραμπουκίσει το αμάξι σου να τον χτυπάει ρεύμα και να κάνει την καρδιά του να χορεύει λαμπάντα; Γαμάτο;… Σοβαρά τώρα, γκάβλωσες με αυτή την φλωριά; Αν είναι να κάνεις μια δουλειά , κάνε την καλά, κάνε την μέχρι τέλους. Αυτό ακριβώς είναι που έκανε την διαφορά και χάρισε στον Charl Fourie το Ig Nobel όταν κατέθεσε για πατέντα μια απλή συσκευή που θα φέρει μια για πάντα την ειρήνη στην γειτονιά: έναν συναγερμό αυτοκινήτου που είναι συνδεδεμένος με ένα φλογοβόλο. Απλά αποτελεσματικό.

1996: Το βραβείο Ig Νόμπελ αυτής της χρονιάς πάει πραγματικά σε ένα άτομο που αγνοεί παντελώς την έννοια ειρωνεία (ούτε στην εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Larousse δεν μπορεί να την βρει) και κατά κάποιο τρόπο έχει την δικιά του αίσθηση του τι θα πει “ειρήνη“: ειρήνη είναι να μην υπάρχει πόλεμος και προφανώς αν δεν έχει μείνει κανείς δεν δύναται να υπάρχει πόλεμος! Ως εκ τούτου, το βραβείο πήγε στον Jacques Chirac -ναι, το ισχυρό γαλλάκι- ο οποίος “θυμήθηκε” και “γιόρτασε” την 50ή επέτειο της Hiroshima κάνοντας… δοκιμές πυρηνικών όπλων στων Ειρηνικό ωκεανό.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο γλυκός Ζακ ήταν από τους λίγους που αρνήθηκαν να παραστούν για να λάβουν το βραβείο τους, δείχνοντας πως εκτός από παντελή έλλειψη αίσθησης της ειρωνείας αγνοεί και την έννοια του χιούμορ. Θες πραγματικά για πολιτικό ένα άτομο που αρνείται ένα Ig Nobel;

Ig Βραβείο Νόμπελ Οικονομικών


2008: Όπως γνωρίζεις αρκετά καλά, με την πιθανή θητεία σου στην “μισθωτή σκλαβιά“, η απόδοση στην εργασία σου είναι το παν — από την στιγμή που το αφεντικό σου δεν πλερώνει καλά, μπες Facebook, η δουλειά μπορεί να περιμένει όπως και εσύ περιμένεις εκείνη την αυξησούλα που ζήτησες τις προάλλες. Σε μερικά επαγγέλματα η βελτίωση στην απόδοση είναι θέμα χρόνου ή μάλλον θέμα χρονικής περιόδου ή… απλά είναι να βρίσκεσαι εκτός περιόδου!

Το Ig Νόμπελ οικονομικών του 2008 πήγε στον Geoffrey Miller et al που διαπίστωσε πως οι στριπτιτζούδες -OK, OK, οι “ερωτικές χορεύτριες” πολιτικά ορθό ον μου- κερδίζουν τα περισσότερα tips από τους πελάτες όταν βρίσκονται σε ωορρηξία — “when they are back on the rag and ovulating” που θα έλεγε και το Eμινέμι! Πρόκειται πραγματικά για μια αρκετά δύσκολη έρευνα πεδίου, φαντάσου το ξενύχτι, τον κάματο, την παρακολούθηση τόσων προγραμμάτων χορού και το τσεκάρισμα μετά αν η χορεύτρια κατεβάζει αυγά. Φήμες θέλουν τους συγκεκριμένους ερευνητές να νοσηλεύτηκαν σε νοσοκομείο και να “κατέληξαν” (χμ, που;) ως οι πρώτες περιπτώσεις θανάσιμου σύνδρομου καρπιαίου σωλήνα παγκοσμίως!

2007: Αυτό το Nομπελάκι θυμίζει λίγο εκείνο το άρθρο με τις απλές πατέντες που άλλαξαν τον κόσμο της χημείας μια για πάντα. Η σύλληψη είναι πραγματικά απλή, στανταράκι είναι πως το έχεις φανταστεί, πιο στανταράκι είναι πως σίγουρα θα το έχεις δει σε κάποια ταινία. Γιατί δεν το έχεις κάνει; Ε , αυτό είναι που διαχωρίζει εσένα από τον κάτοχο του συγκεκριμένου Ig Nobel, τον Kuo Cheng Hsieh.

Ο Kuo κατέθεσε μια πατέντα προστασίας τράπεζας όπου μια συσκευή μπορεί να συλλάβει τους δράστες ρίχνοντας πάνω τους ένα δύχτι! Πάνε τώρα πίσω στην φωλιά σου να κλάψεις για το πως σου διαφεύγει το προφανές σε επίπεδο που όντως αναγάγεις σε υπερήρωα τον Captain Obvious!

1996: Το κουτσομπολιό των ημερών στο μεγάλο μας χωριό είναι ο εβδομηντακατί-χρονος που αυτοκτόνησε, ίσως το είδες στις ειδήσεις, ίσως το σχόλιο κάποιου στο Facebook σε τσίτωσε, ίσως πάλι πήγες και εσύ στον θείο τόπο της αυτοκτονίας να αποδώσεις τις τιμές — έστω από περιέργεια να δεις αν έμεινε αίμα στο πεζοδρόμιο ή κανένα κομματάκι από το κρανίο του “ήρωα” ξεχασμένο από τους μπάτσους. Μη μασάς, θα τον ξεχάσεις γρήγορα όπως ξέχασες Ρασούλη και Παπάζογλου, που αυτός ο καιρός είναι οι μέρες τους (το θυμάσαι ακόμα;).

Ναι, το στρές και η κρίση φθείρει την υγεία σου αλλά δες το από την θετική πλευρά: η μελέτη που χάρισε το Ig Nobel στον Dr. Robert J. Genco λέει πως το οικονομικό ζοριλίκι είναι “risk factor” (παράγοντας κινδύνου) για ανάπτυξη καταστρεπτικής περιοδοντοπάθειας, μιας πάθησης που κάλλιστα μπορεί να σε κάνει να χάσεις τα δόντια σου και να μοιάσεις λίγο πιο πολύ στον εβδομηντα-κάτι-παππού, δεδομένου πως δεν έχεις λεφτά για πορσελάνες στο στόμα. Που το θετικό; Μπορείς να αρχίσεις να κοιτάς πονηρά την κυρά σου, αν συνεχίσει έτσι η κατάσταση πιθανότατα σύντομα θα μπορεί να σου προσφέρει εκείνη την βελούδινη εμπειρία που κάποτε σου προσέφερε ο εφταμηνήτικος γιόκας σου.

Ig Βραβείο Νόμπελ Ιατρικής


2006: Ποια είναι η πιο απειλητική ατάκα που έχεις ακούσει στην ζωή σου; Μήπως εκείνο το “κανόνισε την πορεία σου” που έλεγαν κάποτε οι γονείς με περίσσιο στόμφο; Η μήπως εκείνη η ατάκα των μπαρμπάδων “θα σου κοπεί ο βήχας!” ή η πιο απειλητική στοχευμένη εκδοχή του “θα σου κόψω τον βήχα!“; Τον Στέλιο ποτέ δεν χρησιμοποίησε τέτοιες εκφράσεις, παρά μόνο την απείρως απειλητικότερη “θα σου κόψω τον λόξιγκα” — όχι, δεν πρόκειται για παρερμηνεία της φράσης του βήχα, ούτε ο χρόνια παροπλισμένος εγκέφαλός μου κάνει κάποιο σαρδάμ, κυριολεκτώ!

Το 2006 ο Francis M. Fesmire  κατέθεσε ένα case report (διάβαζε: παράξενη/σπάνια ιατρική περίπτωση) όπου κατάφεραν να θεραπεύσουν έναν εξηντάχρονο άντρα με οξεία παγκρεατίτιδα, όχι από την παγκεατίτιδα αλλά από έναν πολύ δύσκολο λόξυγκα που δεν έλεγε να φύγει και προέκυψε όταν του έβαλαν σωλήνα για θρέψη από την μύτη. “Ε, βάλε τον σωλήνα για να σταματήσει ο λόξιγκας“. Γαμάτο, εσένα θα σε έχουμε για τις ιδέες, ο λόξυγκας δεν σταμάτησε έτσι αλλά μόνο μετά από δαχτυλικό πρωκτικό μασάζ! Όποιος γνωρίζει για ποιο λόγο, ας αφήσει σχόλιο — σε περίπτωση που κάνεις λάθος αναγνωστούλη… θα σου κόψω τον λόξυγκα ορθά κοφτά.

2005: Είναι κοινό μυστικό στην παρέα σου -και αρκετά ενδιαφέρον τοπίκιο συζήτησης με καινούργια κοπέλα/ επίδοξο κρεβάτωμα- πως δεν έχεις κοχόνας από ατσάλι. Στην καλύτερη είναι φτιαγμένα από κάποιο πολυμερές, διότι ο ένας σου ο όρχις ποτέ δεν κατέβηκε (ψάχτο, κρυψορχία το λένε) και ο άλλος, τι και αν κατέβηκε, τον τζατζάλεψες για τα καλά σε κάποιο ποδηλατικό ατύχημα που είχες ώντας παιδούλα.

Σαν από εκδίκηση, αργότερα στείρωσες και τον pet σκύλο σου, με μια αρκετά ριζοσπαστική μέθοδο — διατάζοντας τον κτηνίατρο να του κάνει τα αρχίδια μπεγλέρι για να ‘χεις να παίζεις. Αυτό σου δημιουργεί ένα Χ θέμα όταν πας τον σκύλο σε εκείνες τις αγγελίες ζευγαρώματος όπου “ζητείται καθαρόαιμο“, τουλάχιστον εσύ δεν φαίνεται πως είσαι άσφαιρος! Την λύση -και το σχετικό Ig Nobel- o Gregg A. Miller με τα Neuticles, προθέματα όρχι για σκύλους — ναι , ψεύτικα, πλαστικά “μπαλάκια” σαν τα δικά σου. Είναι να μην του δώσεις Νόμπελ;

2004: Για αυτό το Ig Νομπελάκι βάλε κάτι με μπάντζο να παίζει από πίσω, προτείνω κυρίως Boss Hoss ή Hayseed Dixie για αρχή. Έβαλες; Υπέροχα, τώρα πάνε στο υπνοδωμάτιο των γονιών σου, άνοιξε το συρτάρι και πάρε δίπλα από τις ζαρτιέρες του πατέρα σου το περίστροφό του… βάλε το στον κρόταφό σου και… ξέρεις τι να κάνεις με αυτό… Δεν ξέρεις; Κανένα πρόβλημα , συνέχισε να ακούς country μουσική και πολύ σύντομα θα μάθεις!

Κατά τον Steven Stack, Ig νομπελίστα, που μελέτησε την επίδραση της κάντρι μουσικής στα ποσοστά αυτοκτονίας , η κάντρι μπορεί να αυξήσει τα ποσοστά αυτοκτονίας  και ίσως είσαι και εσύ ένας από τους τυχερούς! Όχι, δεν φταίνε τα γρήγορα τσιμπήματα στο μπάντζο, η χιλιμπιλιά που στάζει από τα μπατζάκια ή το ότι ακούς κάντρι κάνοντας χρήση κρυσταλλικής μεθαμφεταμίνης που παρασκεύασες στο τροχόσπιτό σου — φταίει η θεματολογία της: αλκοόλ, χωρισμοί, ενδοοικογενιακή βία! Ο Θέος να σε φυλάει!

Ως την επόμενη φορά, σκέψου το καλά: θα μπορούσες και εσύ να είσαι Ig νομπελίστας!