Πυροτεχνήματα σε παγωμένη λίμνη

pyrotechnimata-se-pagomeni-limni

Πυροτεχνήματα.  Ίσως ο πιο διασκεδαστικός τρόπος να χάσεις τα δάχτυλά σου, αν εξαιρέσουμε kinky συνήθειες σου όπως  δακτυλοσκόπηση οσελότων! Η χαρά του πυρομανή πραγματώνεται  μέσω έτοιμων εκρηκτικών μηχανισμών, αρκετά mainstream ώστε να μην σε κοιτάει περίεργα ο «κοσμάκης»  και συνάμα τόσο εμπορικά ευπρόσιτους ώστε να μην ζορίζεις το λιγοστό μυαλουδάκι σου για την κατασκευή τους.


Θα μπορούσαν να γίνουν πιο διασκεδαστικά, άραγε;  Σύμφωνοι, πέρασες την ηλικία όπου είχε πλάκα να ρίχνεις σκορδάκια στην τάξη  ή να παραγεμίζεις κάποιο κουφάρι γάτας με δυναμιτάκια για να εντυπωσιάσεις την γλυκιά σου Ντουλτσινέα. Σου μένει λοιπόν ακόμα ένα βήμα προτού αποφοιτήσεις  από ερασιτέχνης  πυρομανής προς κάποια τρομοκρατική οργάνωση: Υποβρύχια πυροτεχνήματα σε παγωμένη λίμνη!

Κάπου εδώ κοιτας τον αρθρογράφο με το αγελαδίσιό σου βλέμμα γεμάτο απορία, πως είναι δυνατόν ένα πυροτέχνημα να μπορεί να κάνει το βαβαβούμ του κάτω από το νερό; Μα δεν χρησιμοποιούμε το νερό για να σβήσουμε φωτιές; Για να καταλάβεις καλύτερα τι παίζει, ας  αναφέρουμε μερικά βασικά στοιχεία για το πυροτέχνημα.

 Το πυροτέχνημα θεωρείται ένας εκρηκτικός μηχανισμός μικρής ισχύος. Η κατασκεύη του από τεχνικής άποψης μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελείται από τρία μέρη: το φυτίλι ή οποιοσδήποτε μηχανισμό πυροδότησης, η εκρηκτική και συνάμα προωθητική γόμωση και τα «αστέρια» που παράγουν το έγχρωμο μέρος του πυροτεχνήματος.  Αρχίζοντας από το πιο εντυπωσιακό και συνάμα πιο άχρηστο για την κατανόηση του γιατί ένα πυροτέχνημα μπορεί να πυροδοτηθεί κάτω από το νερό, θα αναφερθούμε στο πως ένα πυροτέχνημα παράγει το χρώμα του.
Έχεις παρατηρήσει ποτέ στην καριέρα σου ως πυρομανής ότι καίγοντας διάφορες  σελίδες περιοδικών και χρωματιστά υλικά η φλόγα χρωματίζεται ανάλογα ή ήσουν πολύ απασχολημένος με το πώς να κάψεις την πόλη;

Η φλόγα διαφορετικού χρώματος που έβλεπες οφειλόταν σε μεταλλικά άλατα που πιθανόν να περιείχε η μπογιά του υλικού που έκαιγες! Με τον ίδιο τρόπο χρωματίζονται και τα πυροτεχνήματα, τα «αστέρια» τους περιέχουν άλατα μετάλλων: άλατα του βαρίου δίνουν πράσινο χρώμα, του στρόντιου κόκκινο και  του χαλκού μπλέ. Για έντονο λευκό χρησιμοποιείται μαγνήσιο (γνωστό από την σκόνη για φλάς των πολύ παλιών φωτογραφικών μηχανών) και για μώβ άλατα ρουβιδίου ή καλίου. Για να σε λιγώσω λίγο δίνοντάς σου ένα μικρό ακίνδυνο παιχνιδάκι, δοκίμασε να αναμείξεις βορικό οξύ (από το φαρμακείο μπρέ!) με μεθανόλη (μπλέ,φωτιστικό οινόπνευμα) και να το βάλεις φωτιά: Πράσινες φλόγες! Την επόμενη φορά δοκίμασέ το σε αλυσίδες ζογκλερικών «Fire Poi» μπάς και έτσι καταφέρεις να ρίξεις εκείνη την ραστοφόρα γκόμενα και δουν χαρά τα σκέλια σου.

Το ενδιαφέρον όμως δεν βρίσκεται εδώ (η ραστογκόμενα θα σε κολλήσει ψείρες, και δεν εννοώ στο κεφάλι):  βρίσκεται στην προωθητική γόμωση. Αυτή αποτελείται από το καύσιμο που μπορεί να είναι οποιαδήποτε ουσία καίγεται: από κάρβουνο, θείο, σάκχαρα εώς μέταλλα και από μια οξειδωτική ουσία όπως: οξείδια, υπεροξείδια, υπερχλωρίδια και άλλες ενώσεις που πιθανόν δεν μπορείς να προφέρεις. Γνωρίζεις (ή θέλω να πιστεύω πως γνωρίζεις) πως για να καεί κάτι χρειάζεται οξυγόνο, εξάλλου γι’ αυτό το νερό σβήνει ορισμένες φωτιές , διότι αποκόπτει την παροχή οξυγόνου.

Συνήθως οι φωτιές παίρνουν το οξυγόνο τους από τον ατμοσφαιρικό αέρα. Όχι όμως στην περίπτωσή μας! Εδώ η οξειδωτική ουσία παρέχει το οξυγόνο για να καεί το καύσιμο του πυροτεχνήματος  και έτσι δεν χρειάζεται εξωγενής παροχή οξυγόνου από τον αέρα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ένα πυροτέχνημα να μπορεί να σκάσει κάτω από το νερό (στην περίπτωση την συγκεκριμένη, κάτω από παγωμένη λίμνη) αρκεί το φυτίλι να αναφτεί στεγνό. Γιατί δεν μπορεί να αναφτεί υγρό; Το μάντεψες τσακαλάκο μου, δεν περιέχει οξειδωτική ουσία οπότε χρειάζεται οξυγόνο από την ατμόσφαιρα.

Ακολουθούν δύο βίντεο με πυροτεχνήματα που σκάνε κάτω από πάγο και bonus επειδή άντεξες να διαβάσεις παραπάνω από δυο παραγράφους το κολπάκι με το βορικό οξύ.