Νάιτ κλαμπ, στρίπερ, πορνεία, υπόκοσμος, έγκλημα αλλά και μουσική -πολλή μουσική. Το Σόχο στο Λονδίνο ήταν ανέκαθεν (ήδη από τον 17ο αιώνα) μια «παιδική χαρά» ενηλίκων που ξυπνούσε πάθη, ενέπνεε τους καλλιτέχνες και, όπως ήταν επόμενο, δελέασε κατά καιρούς (εκτός από ορδές φιλοπερίεργων ή ξεσαλωμένων τουριστών), και τον φωτογραφικό φακό. Κι όχι μόνο των παπαράτσι αλλά και μερικών σημαντικών φωτογράφων. Αλλο τώρα αν κάποιοι απ' αυτούς χρειάστηκε να παλέψουν με τις επιτροπές λογοκρισίας μέχρι να καθιερωθούν, όπως ο Τζιν Στρέικερ το '50 εξαιτίας της εμμονής του με το γυμνό.
Μια νέα έκθεση που εγκαινιάζεται την Παρασκευή στο Λονδίνο, στην Γκαλερί των Φωτογράφων («The Photographers' Gallery» στην Great Newport Street) και θα διαρκέσει έως τις 16 Νοεμβρίου, εστιάζει ακριβώς σε αυτήν τη σκανδαλώδη πλευρά του Σόχο, όπως απεικονίζεται σε μια σειρά (εν πολλοίς γυμνών) φωτογραφιών του '50 και του '60.
Ο φωτογραφίες αυτές ανήκουν σε τρία διαφορετικά αρχεία: του Τζιν Στρέικερ (1913-1984), του φωτογράφου του Μάγκνουμ Ντέιβιντ Χερν, αλλά και του αρχείου της εφημερίδας «Daily Herald». Το τελευταίο περιλαμβάνει φωτογραφίες ενδεικτικές του τρόπου με τον οποίο ο τύπος της εποχής προσέγγισε το φαινόμενο Σόχο: εικόνες σημαδεμένων γκάνγκστερ, ξεσαλωμένων νιάτων και νεαρών γκρούπι (όπως στη φωτογραφία του '60 όπου μια νεαρή θαυμάστρια του εφηβικού ειδώλου Τόμι Στιλ σκουπίζει τα δάκρυά της κατά τη διάρκεια του γάμου του). Αυτές είναι και οι πιο «κόσμιες» φωτογραφίες, μιας και απευθύνονταν στο ευρύ αναγνωστικό κοινό της εφημερίδας.
Οι υπόλοιπες όμως, αν και περισσότερο καλλιτεχνικές, σόκαραν στην εποχή τους: γυμνά μοντέλα ποζάρουν προκλητικά -κάποια μάλιστα με μάσκες- σε συμπλέγματα με την υπογραφή του Στρέικερ. Ημίγυμνες νεαρές (που σύμφωνα με το κουδούνι τους στον δρόμο επαγγέλλονται «μοντέλα του Σόχο») αιχμαλωτίζονται από το φακό εν ώρα μεσημεριανής ραστώνης αποκοιμισμένες στο παρακμιακό δωματιάκι τους, στριπτιζέζ φωτογραφίζονται στα αποδυτήρια των νάιτ κλαμπ καθώς τρώνε και βλέπουν τηλεόραση -διά χειρός Ντέιβιντ Χερν αυτές.
Από τον πόλεμο στα κλαμπ
Ο Χερν, που τραυματίστηκε καλύπτοντας τον πόλεμο στην Ουγγαρία το '56, έδειξε μια ιδιαίτερη προτίμηση σε απομυθοποιητικές εικόνες σόου γκερλ μέσα από τα παρασκήνια -ήταν το μάτι που κρυφοκοιτούσε από την πίσω πόρτα του Σόχο, αντιπαραβάλλοντας την ιδιωτική με την δημόσια εικόνα των σόου γκερλ της περιοχής...
Ο Στρέικερ πάλι, ξεκίνησε φωτογραφίζοντας διάφορες ιατρικές επεμβάσεις με στόχο να αναδείξει τις νέες μεθόδους και πρακτικές της ιατρικής που εμφανίστηκαν στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Το 1951, όμως, εγκατέλειψε την εμπορική φωτογραφία για να ακολουθήσει τον δικό του δρόμο. Το 1951 ίδρυσε στην πλατεία του Σόχο το Visual Arts Club (Κλαμπ των Οπτικών Τεχνών) που απευθυνόταν «σε καλλιτέχνες και φωτογράφους, ερασιτέχνες και επαγγελματίες που μελετούν το γυναικείο γυμνό».
Το κλαμπ διοργάνωνε μάλιστα εργαστήρια φωτογραφίας με γυμνά μοντέλα για τα μέλη του, ενώ ο παραγωγικότατος Στρέικερ άρχισε γρήγορα να διοχετεύει τις φωτογραφίες του σε όλον τον κόσμο: ο αισθησιασμός τους (σε μια πουριτανική εποχή), η εικαστική τους ματιά, αλλά και το γεγονός πως εξέφραζαν τις σεξουαλικές τάσεις και τα φετίχ της εποχής, τον έκαναν δημοφιλή αλλά ταυτόχρονα τον έθεσαν στο στόχαστρο της λογοκρισίας -δικάστηκε μάλιστα το 1962 βάσει ενός νόμου ενάντια στις άσεμνες δημοσιεύσεις. Εκτοτε έγινε φανατικός πολέμιος της λογοκρισίας με ολοένα και αυξανόμενη επιρροή. Το αρχείο του σήμερα φιλοξενείται στο Εθνικό Μουσείο των Μίντια στο Μπράτφορντ.
