Ήταν ο ζωγράφος και δάσκαλος του Γκουλιέλμο Μικέλι που συμβούλεψε τον Αμεντέο Μοντιλιάνι (1884-1920) να μαθητεύσει δίπλα στους ιμπρεσιονιστές, πάνω απ' όλα δε να σπουδάσει τα μεγάλα έργα του παρελθόντος. Κι αυτός τον άκουσε και φεύγοντας από το Λιβόρνο περιπλανήθηκε στην Ιταλία, για να βρεθεί εν τέλει στο Παρίσι, όπου έγραψε την τραγική αλλά και ιδιοφυή του ιστορία, ως ένας από τους σημαντικότερους ζωγράφους όλων των εποχών.
Τον Μοντιλιάνι θα τιμήσουν στην Ιταλία, αφιερώνοντάς του το 2020, με πλήθος εκθέσεων, επιστημονικών συνεδρίων και εκδόσεων. Την πρόγευση, ωστόσο, δίνουν δύο εκθέσεις, στο Ριτσόνε (κοντά στο Ρίμινι) αλλά και στον γενέθλιο τόπο του, τη Μοντιλιάνα, στην Εμίλια Ρομάνια.
Στο Ριτσόνε, στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στη Βίλα Φραντσέσκι, παρουσιάζεται η έκθεση «Μοντιλιάνι: η ζωή μιας ιδιοφυΐας». Επιμελητής της ο Κριστιάν Παριζό, συνεργάτης της κόρης του ζωγράφου, Ζαν, και συγγραφέας της ογκώδους βιογραφίας του με τίτλο «Μοντιλιάνι, η ζωή και το έργο του».
Ο επισκέπτης εδώ δεν θα δει πίνακες αλλά ενθυμήματα του καλλιτέχνη, που με τον τρόπο τους αναδημιουργούν τη ζωή του ανάμεσα στο Λιβόρνο και τη Φλωρεντία, τα περάσματά του στη Βενετία, τα ταξίδια του στη Ρώμη και στο Νότο, τη λιγότερο γνωστή παραμονή του στη Σαρδηνία αλλά και τις περιπέτειες της οικογένειάς του (ήταν το τέταρτο παιδί Σεφαρδιτών Εβραίων), τις ατυχείς επενδύσεις σε γαίες και ορυχεία και τελικά τα χρόνια του στο Παρίσι, όπου πέθανε το 1920.
Κι όλα αυτά μέσα από σπανιότατες φωτογραφίες, που βλέπουν το φως της δημοσιότητας για πρώτη φορά. Φωτίζονται έτσι τα πρώιμα χρόνια του ζωγράφου, η καλλιτεχνική του εφηβεία στη σκιά των επιφανών συναδέλφων του (επηρεάστηκε από τον Τουλούζ Λοτρέκ, μέχρι που ο Σεζάν τον έκανε να αλλάξει πολλές από τις απόψεις του) ώς την κατάκτηση του εντελώς προσωπικού του στιλ, που χαρακτηρίστηκε από την ιδιαίτερη επιμονή του στα πορτρέτα.
«Η μακριά μαθητεία του νεαρού Αμεντέο Κλεμέντε Μοντιλιάνι -λέει ο Παριζό- άρχισε στα 14 του χρόνια, όταν με πάθος άρχισε να παρακολουθεί τα μαθήματα του Μικέλι. Από τότε δεν έπαψε να προσπαθεί να αποδείξει στον εαυτό του, στην οικογένειά του και στους φίλους του ότι ήταν ικανός να γίνει αυτό που εν τέλει έγινε».
«Συνένοχες» σ' αυτό το ταξίδι οι φωτογραφίες των φίλων, που φωτίζουν τα βήματα του νεαρού ζωγράφου, οι επιστολές στη μητέρα του και στον φίλο του Λέοπολντ Ζμπορόφσκι, που με τη σύζυγό του, Αννα, φρόντισαν τον Μοντιλιάνι από το 1917 ώς το θάνατό του. Οι εικόνες των χώρων και των μοντέλων δείχνουν πού ήθελε να ακουμπά τα μάτια του ο ζωγράφος, δίνουν την εικόνα του για τον κόσμο.
Ο μύθος εδώ βρίσκεται αντιμέτωπος με τις φωτογραφίες και τις γραπτές μαρτυρίες, που δίνουν το μέγεθος της θλιμμένης ζωής του, ως παρισινού μποέμ και ως καταραμένου καλλιτέχνη.
Δεν είναι τυχαίο πως τον αποκαλούσαν Μοντί, που συνηχεί στα γαλλικά με τη λέξη «maudit» (καταραμένος), περιγράφοντάς τον ως εκείνον που ζούσε με το οινόπνευμα και το χασίς, τον έρωτα και την ποίηση, μέσα στα ατελιέ του Μονπαρνάς και της Μονμάρτρης.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην πρώτη από αυτές τις δύο συνοικίες συνάντησε στα 26 του τον πρώτο σοβαρό έρωτα της ζωής του, τη ρωσίδα ποιήτρια Αννα Αχμάτοβα, που ήταν τότε 21 χρόνων και είχε μόλις παντρευτεί. Ο έρωτάς τους κράτησε ένα χρόνο, αφού τα βίαια ξεσπάσματα του ζωγράφου την ανάγκασαν να επιστρέψει στη συζυγική εστία.
Στη Μοντιλιάνα η έκθεση γίνεται στο χώρο που κάποτε λειτουργούσε ως εκκλησία αφιερωμένη στους αγίους Ρόκο και Σεβαστιανό. Εκεί, τα έργα του ζωγράφου (δέκα σχέδια και μία ελαιογραφία) συμβιώνουν με εκείνα του συμπατριώτη του Σιλβέστρο Λέγκα (Μοντιλιάνα 1826 - Φλωρεντία 1895), που τον επηρέασε, αλλά και με τα έργα του δασκάλου του Γκουλιέλμο Μικέλι.
Ο στόχος της έκθεσης είναι να δείξει το δέσιμο του Μοντιλιάνι με τη Σχολή της Τοσκάνης.
){kind=link}