Γκρεμίζουν και κτίριο αιωνόβιο για χάρη του Μουσείου

nkremizoun-kai-ktirio-aionovio-gia-chari-tou-mouseiou

Θα γκρεμιστούν και τα δύο τελευταία κτίρια, ένα μάλιστα του 19ου αιώνα, που έχουν απομείνει όρθια στα μετόπισθεν του νέου Μουσείου της Ακρόπολης, στις δύο πίσω γωνίες του: Μακρυγιάννη και Χατζηχρήστου, Χατζηχρήστου και Μητσαίων.

Εκεί πιθανότατα θα αποκαλυφθεί το ιερό τού εν Λίμναις Διονύσου, ένα πολύ σημαντικό μνημείο, που αναζητεί χρόνια η αρχαιολογική έρευνα, γιατί εκεί ετελούνταν τη δεύτερη ημέρα των Ανθεστηρίων η πομπική είσοδος του ξοάνου του θεού του Διονύσου στην πόλη και ο ιερός γάμος του με τη γυναίκα του άρχοντα βασιλιά και πρωθιέρεια της Αθήνας, την επονομαζόμενη Βασίλιννα.

Η απόφαση να γκρεμιστούν και τα τελευταία απομεινάρια της παλιάς γειτονιάς του Μακρυγιάννη πάρθηκε ύστερα από εξαντλητική συζήτηση με 18 ψήφους «υπέρ» και 5 «κατά» στη χθεσινή κοινή συνεδρίαση δύο γνωμοδοτικών οργάνων του ΥΠΠΟ, του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου και του Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων.

Δυστυχώς, δεν είναι η πρώτη φορά που τα κτίρια αυτά «καταδικάζονται» να κατεδαφιστούν. Περιλαμβάνονταν στα 24 ακίνητα του οικοπέδου Μακρυγιάννη, που με κοινή υπουργική απόφαση του 1997 απαλλοτριώνονταν για την ανέγερση του νέου Μουσείου. Η απαλλοτρίωσή τους έχει ήδη συντελεστεί. Ανήκουν ιδιοκτησιακά στο ΥΠΠΟ, αλλά δεν γκρεμίστηκαν όπως συνέβη με όλα τα άλλα γιατί δεν εμπόδιζαν το χτίσιμο του Μουσείου.

Στο εύλογο ερώτημα κάποιων μελών του ΚΑΣ γιατί επανέρχεται αυτό το θέμα για συζήτηση 11 χρόνια μετά, και μάλιστα με το ερώτημα κήρυξής τους ως διατηρητέων, κάτι που εισηγήθηκε θετικά η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων Αττικής αλλά αρνιόταν η Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και η Διεύθυνση Πολιτιστικών Κτιρίων και Μουσείων, η απάντηση είχε νομικά ερείσματα.

Δεν μπορεί να εκδοθεί άδεια κατεδάφισης κτιρίου, ηλικίας άνω των 100 ετών, χωρίς τη γνωμοδότηση των Συμβουλίων αυτών, σύμφωνα με τον νέο αρχαιολογικό νόμο, όπως είπε ο νομικός σύμβουλος του ΥΠΠΟ Αντ. Κλαδιάς. Και το οικοδόμημα που σώζεται επί της οδού Μακρυγιάννη και Χατζηχρήστου γωνία αναφέρεται στον χάρτη του Σάουμπερτ το 1870, άρα είναι άνω των 100 ετών, όπως τόνισαν οι καθηγητές της Σχολής Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ Μάνος Μπίρης, Μάρω Αδάμη, Γιάννης Λιακατάς και Ελένη Μαΐστρου. Οι δύο πρώτοι ως μέλη του ΚΣΝΜ και οι άλλοι δύο ως εκπρόσωποι του Δ.Σ. της σχολής τους αγωνίστηκαν για να παραμείνουν τα κτίρια αυτά «ως φάροι» μιας γειτονιάς που χάθηκε ή ως «πύργοι» που δεν πρέπει να πέσουν «γιατί θα φαίνεται απελπιστικά μόνο το Μουσείο το οποίο σήμερα συνδιαλέγεται αρμονικά με τα παλαιά αυτά οικοδομήματα». Επίσης επειδή «δείχνουν στον σύγχρονο περιηγητή ότι ανάμεσα στην Ακρόπολη και στο νέο μουσείο υπάρχει και μία άλλη εποχή, ο αστικός κλασικισμός, που αντλεί τα πρότυπά του από τα μνημεία της Ακρόπολης».

Στη γνωμοδότηση βάρυνε η άποψη του καθηγητή Παν. Καρύδη, ο οποίος διαπίστωσε σε αυτοψία που έκανε ότι υπάρχει πρόβλημα στους φέροντες οργανισμούς των κτιρίων. «Εχουν υποστεί τόσες τροποποιήσεις και αλλοιώσεις, έχουν δημιουργηθεί ανοίγματα, έχουν πέσει τοίχοι, που τα καθιστούν επικίνδυνα». «Είναι σαν τα τραπουλόχαρτα που παίζαμε παιδιά», είπε, εκφράζοντας τον φόβο του ότι αν αφεθούν έτσι, θα καταρρεύσουν. Οσο για το ενδεχόμενο διατήρησης και ανάδειξής τους ως συνοδά κτίρια του Μουσείου, είπε πως θεωρεί αδύνατον να επανέλθουν στην παλιά μορφή τους.

«Αν φύγουν αυτά τα κτίρια, πρέπει να γκρεμίσετε και τον Βάιλερ», επισήμανε και ο Γιάννης Λιακατάς. «Το μουσείο έχει ανάγκη καλής γειτονίας με κτίρια που μπορούν να συνομιλήσουν μαζί του». «Ζητάμε τη διατήρηση του ίχνους του οικοδομικού τετραγώνου», πρόσθεσε η κ. Μαΐστρου. Στην ίδια λογική και οι απόψεις τεσσάρων περιοίκων (δύο κάτοικοι των πολυκατοικιών της Διον. Αρεοπαγίτου 17 και 19 και ο δικηγόρος του Βαγγέλη Παπαθανασίου).

Ο πρόεδρος του ΟΑΝΜΑ Δημ. Παντερμαλής αναφέρθηκε στο ιστορικό της απαλλοτρίωσης των ακινήτων και απέφυγε να πάρει θέση επί των συγκεκριμένων. Ως αρχαιολόγος όμως εξέφρασε την εκτίμηση ότι κάτω από το ακίνητο της οδού Μητσαίων και Χατζηχρήστου, όπου παρουσιάζεται μεγάλη κατωφέρεια, πιθανότατα βρίσκεται το ιερό τού εν Λίμναις Διονύσου.

Έτσι, αποφασίστηκε κατά πλειοψηφία (μειοψήφησαν οι Μάνος Μπίρης, Νίκος Ζίας, Μάρω Αδάμη, Βιβή Βασιλοπούλου και Αννα Κωτσοβίλη) να μην κηρυχθούν τα δύο αυτά ακίνητα διατηρητέα.