Με αρκετό τρέξιμο. Αυτή τη στιγμή είμαστε στα πρόθυρα της καλοκαιρινής περιοδείας. Ο χειμώνας ήταν μια πάρα πολύ ανακουφιστική περίοδος, διότι μέσα σε αυτή τη δύσκολη –όχι μόνο θεατρικά, αλλά για όλο τον κόσμο– σεζόν έτυχε να έχουμε ανεβάσει μια παράσταση με πολύ μεγάλη απήχηση στο κοινό. Ανακούφιζε την ψυχή του, διότι είχε μια παιδική αφέλεια, χιούμορ, με ένα ωραία γραμμένο και σκηνοθετημένο έργο. Ήταν, νομίζω, μια σωστή συνταγή για τη δύσκολη συγκυρία στην οποία βρίσκεται η χώρα μας. Ετοιμάζουμε με ψυχραιμία την περιοδεία μας, διότι είναι πολύ ρευστά τα πράγματα εν μέσω και του πολιτικού κενού που βιώνουμε, και στη θέση του Παύλου Χαϊκάλη, που ήταν εξαιρετικός στο ρόλο, έρχεται ένας άλλος επίσης εξαιρετικός ηθοποιός, ο Χρήστος Χατζηπαναγιώτης. Κατά μια εξαιρετική συγκυρία, ο Χρήστος ήθελε πολύ εδώ και καιρό αυτό το έργο. Για αυτό είμαστε τυχεροί που τον έχουμε μαζί μας.
Για τον επόμενο χειμώνα έχετε κάνει τον προγραμματισμό σας;
Το έργο αυτό θα τελειώσει με την καλοκαιρινή περιοδεία. Όσον αφορά το χειμώνα, εξαιτίας της ρευστότητας της κατάστασης, πηγαίνουμε σιγά σιγά, κι έτσι τώρα δεν είναι τίποτα ανακοινώσιμο. Το τοπίο είναι κινούμενη άμμος, γι’ αυτό πρέπει να είμαστε ψύχραιμοι και ευέλικτοι. Πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι για να αντιμετωπίσουμε τα πράγματα πρέπει να συνεργαζόμαστε. Αυτό είναι το πιο σημαντικό. Μέσα από τις συνεργασίες μπορούμε να κάνουμε δουλειές με λιγότερα μεν, αυτάρκεις δε.
Αναφέρεστε στον όρο «συνεργασία», που είναι η λέξη-αγκάθι του πολιτικού σκηνικού...
Αυτό είναι το πρόβλημα της φυλής μας. Και τώρα φαίνεται πια ξεκάθαρα. Είμαστε μια μαγική φυλή, που έχει μέσα της το σπόρο της δημιουργίας και της αυτοκαταστροφής ταυτόχρονα. Και ένα μας έλειπε πάντα, η συνεργασία. Αυτό δεν ισχύει φυσικά μόνο στην πολιτική. Και στον δικό μου χώρο, οι καλλιτέχνες δεν συνεργάζονται. Οι Έλληνες θέλουν να ηγούνται, όχι να συνεργάζονται. Θέλουμε να είμαστε καπετάνιοι του εαυτού μας. Η μόνη φωτεινή εξαίρεση είναι όταν οι Έλληνες μένουν στο εξωτερικό και αναγκάζονται να συνεργαστούν. Τότε μόνο κάνουν θαύματα.
Είστε αισιόδοξη γι’ αυτό που θα βγάλει η επόμενη κάλπη;
Είμαι αισιόδοξη, αλλά με ένα σχήμα οξύμωρο. Σε πολύ λίγο θα πιάσουμε πάτο, είναι βέβαιο, και πιστεύω ότι μόνο έτσι θα έρθει η άνωση. Οι Έλληνες έχουν μάθει να ξαναγεννιούνται από την τέφρα τους, μόνο που τώρα πρέπει να δούμε την τέφρα.
Η τηλεόραση πια δεν δημιουργεί θέσεις εργασίας, είναι λίγα τα θέατρα που πάνε καλά. Πού βρίσκει σήμερα ένας ηθοποιός επαγγελματική διέξοδο;
Θα στραφούμε σε δουλειές που θα βασίζονται περισσότερο στη συνεργασία. Δεν θα υπάρχει πια, όπως παλιά, ένας παραγωγός για να σηκώσει το βάρος μιας παράστασης. Θα πρέπει όλοι από λίγο να σηκώσουμε το βάρος της δουλειάς μας. Θα κάνουμε δουλειές όσο φτάνει το χέρι μας. Αλλά αυτό απαιτεί συνεργασία. Κάποτε το είχα καταφέρει με τις «Τρεις Αδελφές» στο θέατρο «Κάτια Δανδουλάκη» σε σκηνοθεσία Μιλιβόγιεβιτς. Όλοι οι πρωταγωνιστές είχαν συμφωνήσει να αμείβονται με τον βασικό μισθό. Ήταν μια θαυματουργή διανομή 13-14 ατόμων, αλλά μου πήρε τρεις μήνες για να φτιάξω το θίασο και να συμφωνήσουν όλοι στον βασικό μισθό. Όταν επαναλήφθηκε, απλώς δεν βγήκε οικονομικά η παράσταση, διότι σχεδόν όλοι οι πρωταγωνιστές ήταν ποσοστούχοι και μεγαλοποσοστούχοι των εσόδων. Πρέπει να μοιραζόμαστε όλοι και τα κέρδη αλλά και το χάσιμο. Και να ξαναβρούμε τα όνειρά μας. Να ξαναθυμηθούμε γιατί επιλέξαμε αυτή τη δουλειά.
Ανήκετε στις ηθοποιούς που έχουν κρατήσει μια ωραία ισορροπία θεατρικών και τηλεοπτικών επιλογών. Έχετε συμμετάσχει και σε τηλεοπτικά προϊόντα που χλευάζονται από συναδέλφους σας. Θα συμμετείχατε σήμερα σε ένα τηλεπαιχνίδι, όπως, για παράδειγμα, το «Dancing with the Stars»;
Πριν από τρεις μήνες μού έκαναν πρόταση για το συγκεκριμένο σόου και θα πήγαινα τρέχοντας, απλώς δεν βρήκαν τα χρήματα που περίμεναν από τους χορηγούς τους. Αυτό είναι κάτι που το κάνω από μικρή, γιατί να μην το κάνω τώρα; Ξέρετε τι δεν θα έκανα; Να έμπαινα στο παιχνίδι γνωρίζοντας ότι η επιτροπή είναι επιλεγμένη για να κάνει ίντριγκες με στόχο την τηλεθέαση. Δεν αντέχω το δήθεν για την τηλεθέαση. Εγώ δεν έχω κόμπλεξ ως προς τα τηλεοπτικά προϊόντα. Τα βρίσκω υπέροχα. Και ένα τηλεπαιχνίδι μπορεί να μου αρέσει. Ξέρετε τι δεν μου αρέσει; Ο τρόπος της προσέγγισης. Εκεί θα διαφωνήσω, ως προς τη μεταχείριση του είδους. Με απωθεί βαθιά το να τσιτώνεις τα πράγματα για τις ακροαματικότητες. Όταν έκανα τη «Λάμψη», ο Φώσκολος την ονόμαζε καθημερινή δραματική σειρά κι εγώ του έλεγα «γιατί δεν τη λέμε σαπουνόπερα;». Δεν με φοβίζουν οι λέξεις. Το «δήθεν» που έχουμε βάλει γύρω μας μας αποσυντονίζει. Η ποιότητα δεν είναι στόχος. Την ποιότητα την κουβαλάς, την έχεις ή δεν την έχεις. Αφορά τον τρόπο που έχεις μεγαλώσει. Πιστεύω πολύ στην ομορφιά των ειδών. Η αυθεντικότητα έχει μέγεθος. Και το αυθεντικό δεν το βρίσκεις στο κατ’ επίφασιν ποιοτικό. Το όραμα λείπει και από την τέχνη και από την πολιτική. Τα μεγάλα μεγέθη των ανθρώπων, όχι το τι δηλώνουν, αλλά τι είναι μέσα τους.
Πολιτική στέγη έχετε;
Αυτή τη στιγμή δεν έχω. Γιατί δεν βλέπω ηγέτες με όραμα και κόμματα με ιδεολογίες. Είναι δυσδιάκριτα τα όρια των ιδεολογιών. Το μόνο που ίσως είναι σαφές ως προς τις προθέσεις του, συμφωνείς δεν συμφωνείς, είναι το ΚΚΕ. Τα άλλα ξέρουμε πραγματικά τι πρεσβεύουν; Βαρέθηκα τα ήξεις αφήξεις.